Zarząd Towarzystwa Spółdzielców
z okazji Międzynarodowego Roku Spółdzielczości
ogłasza:
Konkurs na wspomnienia spółdzielców
z okresu transformacji
Transformacja ustrojowa przyniosła polskiej spółdzielczości bardzo głębokie przeobrażenia: destrukcję dawnej struktury organizacyjnej ukształtowanej w PRL, utratę podstawowego zaplecza gospodarczego zlikwidowanych związków i znacznej części majątku, służących spółdzielniom w realizacji zadań statutowych, ich rozwojowi oraz usprawnianiu działalności w obsłudze członków i ludności w środowiskach lokalnych. Powstały także spory wewnętrzne związane z podziałem i uwłaszczaniem się na mieniu spółdzielczym, różnych grup interesu oraz marginalizacja roli i znaczenia spółdzielczości w gospodarce narodowej, o czym świadczy wydatne zmniejszenie udziału w tworzeniu PKB. Nastąpił także zanik wielu pełnionych wcześniej funkcji społecznych, w tym oświatowo-kulturalnych. Te przełomowe lata szybkich przeobrażeń w kraju, skutkują koniecznością dostosowywania się różnych organizacji spółdzielczych do nowych warunków funkcjonowania w gospodarce rynkowej i ostrej walki konkurencyjnej, nierzadko z wielkimi zagranicznymi sieciami handlowymi i producentami nowych wyrobów, cieszących się względami decydentów politycznych i władz lokalnych.
Spółdzielcy, pozbawieni „specustawą” na początku transformacji, własnego zaplecza logistycznego, związków branżowych i innych organizacji ponadpodstawowych, pozostawieni sami sobie, musieli podjąć tę rywalizację, walkę o przetrwanie i dostosowanie się do nowych wymogów trudnego rynku. Musieli bronić dobrego imienia Spółdzielni i Spółdzielczości poddanych ostrej krytyce środków masowego przekazu. Bronili swoich miejsc pracy, podstaw egzystencji swoich rodzin. Ponosili duże straty, o czym świadczy poważne zmniejszenie się ilości spółdzielni, liczby ich członków i pracowników. Były to zarazem lata powolnej organizacji rewizyjnych związków spółdzielni – ogólnopolskich i regionalnych, lecz o bardzo wąskim zakresie działania. Unowocześniano istniejące placówki, inwestując najczęściej z własnych funduszy. Akcesję Polski do UE poprzedził długi i forsowny okres dostosowawczy do wyższych standardów jakościowych, niż obowiązywały w 15 „starych krajach” Unii. Ten trudny egzamin polska spółdzielczość zdała własnymi siłami! Minione lata obfitowały w dramatyczne wydarzenia w środowiskach spółdzielczych, w skali jednostkowej i zbiorowej. Warto utrwalić pamięć o nich!
Zamierzamy zebrać i opublikować relacje uczestników i świadków wydarzeń, które miały miejsce w Waszym miejscu pracy i otoczeniu. Interesuje nas zwłaszcza przebieg procesu transformacji, czy pamiętano o poszanowaniu: dotychczasowego dorobku, własności mienia spółdzielczego, wartości i zasad spółdzielczego działania oraz celach spółdzielni. Istotne byłyby także przemyślenia jak powinna funkcjonować spółdzielczość obecnie i jak działać w społecznościach lokalnych.
Zwracamy się do wszystkich Spółdzielców działających w różnych środowiskach: wielkomiejskich, małomiasteczkowych i na wsi; do społecznych działaczy samorządu spółdzielczego, do czynnych zawodowo i byłych pracowników, emerytów, rencistów i bezrobotnych z prośbą o wspomnienia. Prosimy napiszcie o tym, czego doświadczyliście Państwo w Waszej spółdzielni, związku spółdzielczym, czy spółdzielczym zakładzie produkcyjnym, jako członkowie lub/i pracownicy, o sprawach zasadniczych dla przetrwania i pozornie błahych. Wszystkie te zdarzenia układać się będą w mozaikę losów polskich spółdzielców. Najciekawsze prace nagrodzimy i w przyszłości ogłosimy drukiem.
Nie ograniczamy objętości tych prac. Prace podpisują ich autorzy. Dopuszcza się przesyłanie prac anonimowych opatrzonych jednak pseudonimem lub kodem i załączoną zaklejoną kopertą z tym kodem lub pseudonimem, zawierającą wewnątrz dane dotyczące Autora (imię i nazwisko i adres do korespondencji). Prace mogą być wykonane w rękopisie, maszynopisie lub na płytach.
Nadsyłane prace oceniane będą przez powołaną w tym celu Komisję Konkursową. Prace należy nadsyłać w terminie
do końca marca 2013 r. na adres:
Towarzystwo Spółdzielców
ul. Jasna 1, pokój 104, 00-013 Warszawa
lub e-mail:
