Podstawowymi organizacjami samorządu rzemiosła są cechy oraz spółdzielnie rzemieślnicze. Cechy zrzeszają rzemieślników według kryterium terytorialnego oraz rodzaju działalności gospodarczej. Zadaniem spółdzielni rzemieślniczych jest organizowanie działalności usługowej i wytwórczej rzemiosła, udzielanie pomocy członkom w wykonywaniu ich zadań oraz prowadzenie własnej działalności gospodarczej i społeczno-wychowawczej.

Organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła, zrzeszającymi cechy i spółdzielnie rzemieślnicze, są izby rzemieślnicze. Dominującymi branżami w polskim rzemiośle są: budowlana i produkcji materiałów budowlanych, drzewna, tekstylna i odzieżowa, metalowa, elektrotechniczna i elektroniczna oraz spożywcza. Do podstawowych zadań izb należy: reprezentowanie zrzeszonych w niej organizacji i członków wobec organów władzy, administracji państwowej i samorządowej, ochrona interesów członków izby, pomoc doradcza i szkoleniowa. Istotną część działalności izb rzemieślniczych stanowi oświata zawodowa. Jako reprezentant środowiska rzemieślniczego, izby nawiązują i prowadzą współpracę z partnerskimi zagranicznymi organizacjami samorządu rzemiosła.