Nowa flaga i logo spółdzielcze
Podczas odbywającego się w dniach 1-5 listopada 2013 r. Zgromadzenia Ogólnego Międzynarodowego Związku Spółdzielczego w Kapsztadzie (RPA) zaprezentowano nowe logo organizacji, które zarazem powinno stać się symbolem spółdzielczości na świecie i marką spółdzielczych produktów. Jest to, utrzymane w fioletowej kolorystyce, powszechnie zrozumiałe słowo „COOP”, którego litery umieszczone na białym tle łączą się jak ogniwa łańcucha. Dotychczasowa „tęczowa flaga”, czy to w swej klasycznej wersji, czy tej późniejszej, w której z łuku tęczy wylatują kolorowe gołąbki, przechodzi więc do historii. Zbyt wiele budziła w ostatnich latach kontrowersji, kojarzono ją mylnie z innymi, niekoniecznie spółdzielczymi ruchami i organizacjami, które również używają barw tęczy. Nowe logo wydaje się być bardziej jednoznaczne, łatwe przez wszystkich do odczytania.
Zastępując swe dotychczasowe logo nowym, MZS zaapelował jednocześnie do spółdzielni i organizacji spółdzielczych we wszystkich krajach o powszechne stosowanie symbolu na wszelkich materiałach promocyjnych, publikacjach, flagach, produktach itp., jako uniwersalnej marki spółdzielczej pozwalającej w każdym zakątku Ziemi na jasne zidentyfikowanie posługującego się nią podmiotu jako spółdzielczego czy produktu jako pochodzącego ze spółdzielni. Nie jest oczywiście zabronione posługiwanie się dotychczasowymi symbolami - Związek nie jest władny tego uczynić, może jedynie zalecić stopniowe przechodzenie na nowe. By jednak nie dopuścić do powtórzenia się wcześniejszej sytuacji, kiedy to tradycyjna spółdzielcza tęczowa flaga zawłaszczona została przez nie-spółdzielcze organizacje, tym razem znak „coop” został zarejestrowany, a stosowanie go nakłada na użytkownika pewne obowiązki i reguły posługiwania się nim. Poniżej zamieszczamy krótki przewodnik dla polskich organizacji spółdzielczych i spółdzielni pragnących używać nowego międzynarodowego spółdzielczego logo.
Rejestracja
Wszyscy zainteresowani posługiwaniem się nowym znakiem winni zarejestrować się nieodpłatnie na stronie internetowej www.identity.coop (w języku angielskim, francuskim bądź hiszpańskim - nie polecamy wpisania jęz. polskiego, gdyż dostępne tam tłumaczenie poprzez „translate Google” jest niedokładne i może prowadzić do nieporozumień).
Następnie należy wybrać jedną z opcji: dla spółdzielni/organizacji, które wcześniej już uzyskały prawo używania domeny internetowej „.coop”, dla spółdzielni/organizacji, które dotąd nie używają tej domeny i dla organizacji, które same nie mają formy spółdzielczej, lecz np. działają na rzecz spółdzielczości.
W dalszym ciągu należy wypełnić właściwe rubryki, podając m.in. imię i nazwisko osoby występującej, nazwę spółdzielni/organizacji, kraj, adres mailowy, branżę i sposób w jaki będzie się stosowało logo. Trzeba również podać pełne dane teleadresowe oraz organizację, która może rekomendować aplikująca spółdzielnię/organizację i potwierdzić jej spółdzielczy charakter bądź inne związki ze spółdzielczością. Polskie spółdzielnie/organizacje mogą podać Krajową Radę Spółdzielczą bądź któryś z krajowych związków rewizyjnych będących członkami MZS (KSKOK, KZRSS „Społem”, ZLSP, ZRSM RP).
Wszyscy, którym przyznane zostanie prawo używania znaku „coop” (bezterminowo), otrzymają również na okres 12 miesięcy przywilej nieodpłatnego korzystania z domeny internetowej „.coop” (po roku można to przedłużyć za niewielką opłatą). Dlatego w odpowiedniej rubryce należy podać proponowaną nazwę swojej domeny np. „ …@nazwa.coop”. Po wysłaniu aplikacji (i ewentualnym skonsultowaniu się przez MZS z organizacją podaną jako rekomendująca), aplikant otrzyma w krótkim czasie drogą mailową potwierdzenie prawa posługiwania się logo „coop” wraz z linkami do ściągnięcia logo w wersji cyfrowej oraz podręcznika posługiwania się nowym symbolem.
Kolor
Dopuszczalne jest stosowanie logo w sześciu kolorach: czerwonym, pomarańczowym, niebieskim, turkusowym i dwóch odcieniach zielonego (szmaragdowym i wiosennym zielonym, jak również na czarno i w bieli (jeżeli na barwnym lub czarnym tle). Kolor fioletowy zarezerwowany został dla Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, tak więc inne organizacje nie mogą się nim posługiwać. Nie ma reguły, że dana spółdzielnia/organizacja obowiązana jest stosować tylko jeden kolor z sześciu wyżej wymienionych. Może podjąć taką decyzję, ale również może stosować wymiennie inne kolory. Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej postanowił, ze KRS będzie posługiwać się barwą turkusową.
Inne reguły
Jak podaje podręcznik, minimalna dopuszczalna długość znaku wynosi 12 mm od początku pierwszego „c” do końca ostatniego „p”. W bezpośredniej bliskości liter (w podręczniku znajduje się odpowiedni schemat) należy zachować puste pole, tak by jakieś napisy czy inne elementy graficzne nie kolidowały z symbolem. Nie należy stosować ciągu zwielokrotnionego słowa „coop”, deformować jego kształtu, drukować pod kątem, czy umieszczać w ramkach.
MZS zachęca do stosowania nowego symbolu łącznie ze znanym hasłem Międzynarodowego Roku Spółdzielczości 2012 „Spółdzielnie budują lepszy świat”. W takim przypadku, niezależnie od koloru „coop”, hasło winno być umieszczone czarnym drukiem (czcionką Arial bold) po prawej stronie logo. Można również stosować inne, własne hasła (propozycje zamieszczone są w podręczniku), nazwę organizacji itp.
Podręcznik podaje znacznie więcej szczegółów dotyczących używania logo, m. in. przykłady umieszczania na opakowaniach produktów, gadżetach firmowych, papierach firmowych, publikacjach itp. Po otrzymaniu potwierdzenia zarejestrowania się należy się z tymi regułami dokładnie zapoznać. Tu wybraliśmy tylko najważniejsze.
Krajowa Rada Spółdzielcza zachęca wszystkie spółdzielnie i organizacje spółdzielcze do wprowadzenia nowego światowego symbolu spółdzielczości i do rejestrowania się na stronie www.identity.coop. W razie jakichkolwiek trudności czy pytań, prosimy o kontakt:
Historyczna flaga spółdzielcza - Tęczowy Sztandar
Tęczowy sztandar, jako międzynarodowa flaga spółdzielcza, zaproponowana została przez wybitnego teoretyka i działacza spółdzielczości we Francji prof. Charlesa Gide’a w 1923 r., w nawiązaniu do francuskiej tradycji wywodzącej się z czasów Charlesa Fouriera, jednego z prekursorów spółdzielczości na świecie.
Barwy tęczy symbolizować miały jedność w różnorodności, moc światła oraz proces oświecenia ludu, postęp, a jej kształt łuku - bramę prowadzącą do lepszego świata. W odniesieniu do Międzynarodowego Związku Spółdzielczego – jedność związku przy zachowaniu pluralizmu i różnorodności organizacji członkowskich. O konieczności wprowadzenia flagi dyskutowano już od Kongresu MZS w Bazylei w 1921 r. w kontekście lepszej propagandy na rzecz spółdzielczości, obchodów Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości (po raz pierwszy w 1922 r.) itp. Flaga taka po raz pierwszy na forum międzynarodowym użyta została do dekoracji Wystawy Spółdzielczej w Gandawie w 1924 r. Oficjalnie przyjęta została jako symbol międzynarodowej spółdzielczości przez Komitet Wykonawczy MZS w 1925 r. Nigdy jednak nie została zarejestrowana jako symbol MZS. Używana była szeroko przez wszystkie organizacje spółdzielcze na świecie przez następne dziesięciolecia, w tym także w Polsce.
W latach 90. XX w. barwy tęczy coraz powszechniej były stosowane również przez inne nie-spółdzielcze organizacje, co prowadziło czasem do nieporozumień. Dlatego od połowy lat 90. MZS zasugerował, by jako symbol międzynarodowej spółdzielczości używać emblematu Jubileuszowego Kongresu MZS w Manchester w 1995 r., który został bardzo pozytywnie oceniony przez uczestników. Na nowej fladze znalazł się na białym tle fragment łuku tęczy, z którego ulatują w powietrze gołąbki pokoju. Pod łukiem znajdują się litery skrótu nazwy MZS w jednym z oficjalnych języków MZS - najczęściej używany jest skrót angielski ICA (International Co-operative Alliance).
Hymn Spółdzielców: Oto staje nas wolna gromada
słowa: Kazimierz Andrzej Czyżewski (1925 r.)
muzyka: Ludomir Michał Rogowski
Oto staje nas wolna gromada
Budowniczych tworzących swój świat,
W których złoty cielec już nie włada,
A nowego w nim życia tkwi ład.
ref.: Niech się niesie ten nasz bratni śpiew
Do miast wszystkich do siół, do gmin,
I niech woła jak zew, że kto ziemi tej syn,
Ten niech staje w nasz szereg jak brat,
Z prochu dźwignąć ku słońcu ten świat.
Nam nie trzeba ni władzy, ni złota,
Bowiem duch nasz sprawuje nam rząd,
Prawem naszym braterska spólnota,
Wszelki wyzysk wyniszczym jak trąd.
ref.: Niech się niesie
Z dłonią w dłoni, jak żywe ogniwa,
Świat opleciem łańcuchem swych rąk,
Krzywdę miłość zagładzi prawdziwa,
W radość pracy zamieni znój mąk.
ref.: Niech się niesie