Aktualności

Szczegóły

21 listopad 2011

Spółdzielczość Spożywców, to jedna z najstarszych branż spółdzielczych w Polsce - obchodzi 150-lecie swojego istnienia. Działa na terenie całego kraju zajmując się handlem detalicznym i hurtowym, gastronomią, produkcją piekarską, ciastkarską, masarską i garmażeryjną. Dużym sukcesem jest rozwój sieci handlowych LUX, LUX MINI, ,,Społem Znajomy Sklep” oraz wdrażanie ,,Programu Ekologicznego”.

Społemowskie spółdzielnie spożywców działają w większych i mniejszych miastach na terenie całego kraju. Rozsiane są we wszystkich województwach, choć nie z jednakową częstotliwością. Najwięcej spółdzielni spożywców „Społem” znajduje się w województwach: mazowieckim, śląskim, małopolskim, wielkopolskim. 

Spółdzielnie „Społem” prowadzą działalność gospodarczą w wielu zakresach. Do najważniejszej należy handel detaliczny i hurtowy różnych branż. Poza tym są to także: gastronomia, produkcja piekarska, ciastkarska, masarska, garmażeryjna, jak również wszelkiego rodzaje usługi dla ludności a także hotelarstwo. O ile handel jest podstawowym rodzajem działalności spółdzielni społemowskich, to produkcja prowadzona jest głównie na potrzeby własnej sieci handlowej, a także odbiorców obcych. Fundamentem strategii spółdzielczości spożywców „Społem” jest przede wszystkim zachowany znaczący potencjał gospodarczy, zaangażowanie i kwalifikacje kadr oraz organizacja i silne zintegrowanie środowiska spółdzielców i wszystkich, którzy związali swoją aktywność zawodową ze „Społem”. 

Szczegóły

21 listopad 2011

Spółdzielczość mieszkaniowa jest największą branżą spółdzielczą w Polsce. Działa zarówno w mieście, jak i na wsi. Jej początki na ziemiach polskich przypadają na początki XIX wieku. Wówczas to powstały pierwsze wspólnoty mieszkaniowe w Poznaniu i Bydgoszczy. Obecnie spółdzielczość mieszkaniowa jest najlepiej zorganizowana, dysponuje najsilniejszym potencjałem ekonomicznym, jak również największą liczbą członków. Jest to ogromna społeczność zrzeszona na zasadzie dobrowolności, równości oraz samorządności.

Znaczenie i siła spółdzielczości mieszkaniowej wynika z faktu, iż jej podstawowym celem jest zaspokajania fundamentalnej potrzeby materialnej każdego człowieka. W szybkim tempie rośnie jakość budowanych domów i osiedli. Są one funkcjonalne, energooszczędne, estetyczne, uwzględniające oczekiwania mieszkańców, jak również wymogi związane z ochroną środowiska naturalnego. Do przeszłości odeszły metody budowania domów wielkopłytowych oraz ujednolicone standardy mieszkaniowe. Stosowane są najnowsze tendencje w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz technologie w zakresie budownictwa i wyposażenia wnętrz. Spółdzielnie mieszkaniowe tworzą lokalne wspólnoty, które cechuje duża aktywność społeczna, aktywność w pracach na rzecz najbliższego otoczenia i poczucie wzajemnej odpowiedzialności.

Szczegóły

21 listopad 2011

"Cepelia" (Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego CPLiA) powstała blisko 65 lat temu. Obecnie „CEPELIA” reprezentowana jest przez Fundację „CEPELIA” Polska Sztuka i Rękodzieło, Izbę Gospodarczą „CEPELIA” oraz Spółdzielczy Związek Rewizyjny „CEPELIA”. Głównym celem CEPELII jest przede wszystkim ochrona, organizowanie, dbałość o rozwój i propagowanie polskiej sztuki ludowej oraz rękodzieła ludowego i artystycznego. Poza spółdzielniami cele te realizują także rzesze twórców ludowych, artystów plastyków, rzemieślników i rękodzielników. Każdy z nich, nawet jeśli nie jest zrzeszony w spółdzielni, otrzymuje ich wsparcie, doradztwo i pomoc. Spółdzielnie zajmują się też promocją, popularyzacją i dystrybucją ich wyrobów. Sprzedaż wyrobów rękodzieła ludowego i artystycznego prowadzona jest w sieci blisko 100 sklepów, galerii, pawilonów wystawienniczych, domów sztuki. Wyroby CEPELII są od wielu dziesięcioleci polskim towarem eksportowym, znajdującym nabywców na rynkach całego świata. Stanowi to o szczególnej roli i miejscu tego sektora spółdzielczego. Jest on aktywnym uczestnikiem w handlu międzynarodowym. Oferta CEPELII jest bardzo bogata i urozmaicona. Są to tkaniny regionalne, hafty i koronki, wyroby pamiątkarskie, ceramika artystyczna, wyroby z drewna i wikliny, rzeźby, wyroby skórzane, sztuka sakralna. Ważnym elementem działalności CEPELII jest utrzymywanie i wspieranie artystycznych zespołów śpiewaczych, tanecznych i kapel ludowych.

Szczegóły

21 listopad 2011

Co trzecia jednostka bankowa w Polsce to bank spółdzielczy. Banki te łącznie prowadzą 6,9 mln rachunków depozytowych klientów i zatrudniają ponad 27,9 tys. pracowników, co stanowi ponad 18 proc. ogólnego stanu zatrudnienia w sektorze bankowym. Banki spółdzielcze tradycyjnie są mocno związane z poszczególnymi regionami, w których prowadzą działalność.  Ich klientami są osoby fizyczne, firmy prywatne, a także instytucje samorządowe oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Banki te oferują szeroką gamę nowoczesnych usług bankowych, a klienci mają możliwość bezpłatnej realizacji wypłat gotówki w spółdzielczej sieci ponad 1500 bankomatów na terenie całego kraju. Banki spółdzielcze aktywnie uczestniczą w finansowaniu wielu projektów inwestycyjnych bezpośrednio wpływających na rozwój infrastruktury i ekonomii społecznej na terenie swojego działania. Współpracują z samorządami terytorialnymi. Wspierają kredytami inicjatywy gospodarcze środowisk lokalnych realizowane z wykorzystaniem środków Unii Europejskiej.

Banki Zrzeszające:

Historia Bankowości Spółdzielczej w Polsce

Początki spółdzielczości bankowej sięgają połowy XIX wieku. Powstanie w 1844 r. spółdzielni spożywców w Rochdale w Anglii, traktowane jako początek ruchu spółdzielczego w Europie, pociągnęło za sobą konieczność tworzenia instytucji zapewniających stały dopływ kapitałów dla drobnych przedsiębiorstw. Tylko tak mogły one konkurować z wielkimi fabrykami i firmami. Rodziła się idea finansowych instytucji kredytowych, których pierwowzorem stała się Kasa Chorych i Pogrzebowa założona w 1850 roku przez Hermana Schulze – Delitzsch, działająca jak towarzystwo pożyczek wzajemnych. Rosnące potrzeby wspierania drobnych inicjatyw gospodarczych kredytami i pożyczkami spowodowało szybką ewolucję Kasy. W 1852 r. Schulze przekształcił ją w pierwszy bank spółdzielczy - pierwowzór późniejszych niemieckich banków ludowych - „Volksbanken”. Ta forma spółdzielczości rozwijała się niezwykle dynamicznie. W 1855 r. Schulze wydał podręcznik tworzenia Banków Ludowych, natomiast w 1859 r. zainicjował pierwszy centralny związek spółdzielni (Centralne Biuro Korespondencyjne Niemieckich Towarzystw Pożyczkowych i Kredytowych). W 1864 r. powstał na terenie Niemiec pierwszy centralny bank dla spółdzielni.

Kolebką polskich banków spółdzielczych jest Wielkopolska, gdzie najszybciej rozwijała się spółdzielczość rolnicza i produkcyjna. Już w 1850 r. w Śremie powstało Towarzystwo Oszczędności i Pożyczek, które jest uważane za najstarszą spółdzielnię kredytową na ziemiach polskich. Jednak bardziej znane jest Towarzystwo Pożyczkowe dla Przemysłowców miasta Poznania, założone z inicjatywy m.in. przez Hipolita Cegielskiego i Mieczysława Łyskowskiego w 1861 r. Uznaje się to wydarzenie za początek polskich banków spółdzielczych. Do grupy najstarszych spółdzielni należą, utworzone w 1862 r. Towarzystwa Pożyczkowe w Brodnicy i Golubiu na Pomorzu. W 1871 r. powstał Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych dla Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Prus Zachodnich, który stał się centralną organizacją wszelkich rodzajów spółdzielni i kooperatyw. W 1886 r. utworzono pierwszą centralę finansową spółdzielni wielkopolskich pod nazwą Bank Związku Spółek Zarobkowych, którą kierowała Józefa Kusztelan. Organizacje te stały się  w naturalny sposób niezwykle ważnym elementem pracy organicznej oraz walki o zachowanie polskości tych ziem. Do rozwoju tych idei przyczynili się także dr Karol Marcinkowski - jeden z głównych twórców ruchu organicznikowskiego czy filozof, myśliciel, działacz narodowy - Karol Liebelt.

Nastąpił dynamiczny rozwój banków ludowych i towarzystw oszczędnościowo - pożyczkowych, które wspierały rozwój gospodarczy i podnosiły poziom życia materialnego ludności. Był to także oręż w walce o budowanie podstaw ekonomicznych bytu narodu polskiego. Zrzeszały one wszystkie warstwy i środowiska społeczne - rzemieślników, chłopów, ziemian, duchowieństwo, inteligencję. Gromadzone wkłady służyły głównie udzielaniu tanich kredytów na zakup narzędzi czy surowców. Na terenach zaboru pruskiego, do 1914 r. było ponad 220 banków spółdzielczych z ok. 140 tysiącami ich członków. Szczególną odmianą banków były spółki parcelacyjne, które kredytowały zakup ziemi. Do lat dwudziestych było ich 22 i liczyły ponad 5 tys. członków.

W Galicji pierwsze instytucje finansowe tego typu powstawały w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XIX w. Do pierwszych zalicza się: Towarzystwo Kredytowe w Brzeżanach (1864 r.), w Krakowie (1869 r.), we Lwowie (1871 r.), w Cieszynie (1873 r.). W 1874 r. utworzono we Lwowie Związek Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych. Zapleczem finansowym Związku, była utworzona w 1909 roku Krajowa Centralna Kasa Spółek Rolniczych. Wszystkie one skupiały zamożniejszych chłopów, rzemieślników i inteligencję. Udzielaniem pożyczek wekslowych zajmowały się rzemieślnicze kasy spółdzielcze. Dr Franciszek Stefczyk zapoczątkował rozwój kas oszczędnościowo-kredytowych  tworząc pierwszą w 1890 r. w Czernichowie. Zrzeszały one uboższych chłopów i miały służyć wspieraniu głównie rozdrobnionego rolnictwa galicyjskiego. Do 1914 r. na terenie Galicji działało ok. 1500 towarzystw i spółdzielni kredytowych oraz kas oszczędnościowo-pożyczkowych liczących blisko 650 tys. członków.

W Królestwie Polskim pierwsza instytucja finansowa typ spółdzielczego powstała w 1870 r. Kasa Pożyczkowa Przemysłowców Warszawskich. Rosnące potrzeby w zakresie kredytowania i wspierania gospodarki doprowadziły do utworzenia w 1872 r. Warszawskiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu. Niebawem, bo już w 1873 r. powstało w Grójcu pierwsze w Kongresówce Towarzystwo Zaliczkowo-Wkładowe.

W 1903 roku w Warszawie powołano Komisję Spółdzielczą przy Towarzystwie Popierania Przemysłu i Handlu, natomiast w 1910 roku utworzony został dla spółdzielni działających na terenie Królestwa Kongresowego Bank Towarzystw Spółdzielczych. Na terenie Królestwa Polskiego, do wybuchu I wojny światowej, działało kilka kas pożyczkowych, blisko 100 towarzystw wzajemnego kredytu, 75 towarzystw oszczędnościowo - pożyczkowych oraz ponad 120 różnego rodzaju towarzystw kredytowych mniej czy bardziej zbliżonych formą do spółdzielni.

Rozwój spółdzielczości, w tym także kredytowej zahamowała I wojna światowa oraz powojenny kryzys i inflacja. Istotnym impulsem do późniejszego rozwoju stała się m.in. ustawa Prawo spółdzielcze z 1920 r. oraz ogólne ożywienie gospodarcze, jakie nastąpiło po 1925 r. Był to okres rozwoju spółdzielczości, w tym działalności pożyczkowej i kredytowej. Kryzys światowy zapoczątkowany w 1929 r. zatrzymał ten proces. Nawet po 1933 r., kiedy świat wychodził z kryzysu spółdzielcze instytucje finansowe często traciły swoje rezerwy, a powoli także i swój spółdzielczy charakter. Rozwój nastąpił po 1936 r. Liczba spółdzielni kredytowych, banków i towarzystw wzrosła 3300 w 1925 r. do ponad 5600, a liczba członków wynosiła 1515 tys. zł. Ok 70 % wszystkich spółdzielni to tzw. kasy Stefczyka. Mniej liczne, ale silniejsze ekonomicznie były banki ludowe oraz spółdzielnie kredytowe.

W latach okupacji (1939-1945) spółdzielczość polska, w ogromnej części, uległa zniszczeniu. Na terenach wcielonych do Rzeszy banki spółdzielcze uległy likwidacji. Wielu działaczy spółdzielczości bankowej zginęło z rąk okupanta. Ci, którzy pozostali przy życiu wspierali ruch oporu, pomagali rodzinom pomordowanych działaczy. Banki, które działały w Generalnym Gubernatorstwie przyjmowały spłaty kredytów w zdeprecjonowanej walucie, co znacznie pogorszyło ich sytuację ekonomiczną.

Po 1945 r. sektor spółdzielczy został poddany nacjonalizacji. Reaktywowane przedwojenne i tworzone nowe spółdzielnie zrzeszano w nowych strukturach państwowych. Okres powolnej odbudowy polskiej spółdzielczości bankowej w Polsce rozpoczął się wraz z „odwilżą” 1956 r. W 1957 r. powołano ogólnokrajowy Związek Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowych jako centralę zrzeszanych w nim na zasadzie członkostwa spółdzielni. Funkcję centrali finansowej pełnił bank państwowy (NBP później Bank Rolny).

Lata 1975-1989 to nasilające się tendencje centralizacji zarządzania gospodarką i państwem. Reforma bankowości rozpoczęła się wejściem w życie ustawy Prawo bankowe z dnia 12 czerwca 1975 roku. Utworzono Bank Gospodarki Żywnościowej, który przejął wszystkie uprawnienia działających dotychczas instytucji spółdzielczych - kredytowych, oszczędnościowych czy pożyczkowych. Spółdzielnie zobligowane zostały do używania nazwy „bank spółdzielczy” i zrzeszania się w BGŻ. Ograniczając pewne zasady spółdzielcze rozszerzono jednocześnie zakres usług o możliwość kredytowania gospodarki nieuspołecznionej.

W 1989 r. rozpoczął się czas odradzania spółdzielczości bankowej i powrotu do mechanizmów gospodarki rynkowej. Spółdzielczość bankowa stawała się na powrót elementem samorządnego, demokratycznego społeczeństwa w kształtującym się państwie prawa.

Szczegóły

21 listopad 2011

Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo - Kredytowe to grupa ludzi połączonych wspólną więzią o charakterze zawodowym lub organizacyjnym: pracownicy zatrudnieni w tym samym zakładzie pracy i osoby należące do tej samej organizacji społecznej lub zawodowej. Członkami Kas mogą być również - działające wśród ww. pracowników lub osób - jednostki organizacyjne kościołów i związków wyznaniowych posiadające osobowość prawną, spółdzielnie, związki zawodowe oraz wspólnoty mieszkaniowe.

Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe działają w Polsce od 1992 roku. Podobne instytucje, zwane także uniami kredytowymi, działają w 109 krajach, skupiając 223 milionów ludzi.

Ważna jest rola społeczna, jaką pełnią SKOK-i - obsługują także ludzi, którzy bez możliwości korzystania ze spółdzielczych kas byliby pomijani w dostępie do pewnych usług finansowych, zwłaszcza kredytów.

Kasy zrzeszają ponad 1,8 mln osób, co w praktyce oznacza, że dla takiej właśnie liczby gospodarstw domowych SKOK-i są partnerami finansowymi. Sieć placówek SKOK jest największą co do wielkości wśród instytucji oferujących ludności usługi finansowe.

W wyniku wejścia w życia z dniem 29 listopada 2013 r. niektórych przepisów ustawy o zmianie ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych oraz niektórych innych ustaw z dnia 19 kwietnia 2013 r., środki pieniężne zgromadzone w spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych zostały objęte ustawowym systemem gwarantowania przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG).

8 lipca 2016 r. ogłoszony został tekst ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2016 r., poz. 996 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o BFG”, która zastąpiła ustawę z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2014 r. poz. 1866, z późn. zm.).

Ustawa o BFG, podobnie jak dotychczas regulowała to poprzednia ustawa, określa zasady, na jakich kasy uczestniczą w ustawowym systemie gwarantowanych środków pieniężnych.

Obowiązkowy system gwarantowania obejmuje środki pieniężne zgromadzone w kasie przez deponenta na rachunkach oraz inne należności wynikające z prowadzenia przez kasę rachunków, a także należności deponenta wynikające z przeprowadzania przez kasę rozliczeń finansowych, z wyłączeniem środków wpłaconych tytułem udziałów, wpisowego i wkładów członkowskich, środków znajdujących się na rachunkach nieaktywnych (tj. takich, na których w okresie 2 lat przed dniem spełnienia warunku gwarancji nie dokonano obrotów), których suma jest niższa niż równowartość w złotych 2,5 euro – jeżeli są to jedyne środki deponenta, oraz pieniądza elektronicznego i środków pieniężnych otrzymanych w zamian za pieniądz elektroniczny, w rozumieniu przepisów ustawy o usługach płatniczych. Środki są objęte ochroną gwarancyjną w kasie do wysokości równowartości w złotych 100 000 euro - w całości.

Środki pieniężne zgromadzone w Kasie – niezależnie od tego, na ilu rachunkach deponent je zgromadził – traktowane są łącznie, a kwota 100 000 euro określa maksymalną wysokość roszczeń w stosunku do Funduszu. Deponent jest uprawniony do dochodzenia od spółdzielczej kasy oszczędnościowo – kredytowej roszczeń ponad powyższą kwotę.

Gwarancją BFG objęte są środki pieniężne deponentów, tj.:

• osób fizycznych,
• organizacji pozarządowych,
• jednostek organizacyjnych kościoła lub związku wyznaniowego posiadających osobowość prawną,
• spółdzielni,
• związków zawodowych,
• wspólnot mieszkaniowych.

Ochronie BFG nie podlegają depozyty:

• Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego i BFG;
• banków, banków zagranicznych oraz instytucji kredytowych;
• spółdzielczych kas oszczędnościowo – kredytowych i Kasy Krajowej;
• instytucji finansowych i firm inwestycyjnych;
• osób i podmiotów, które nie zostały zidentyfikowane przez podmiot objęty systemem gwarantowania depozytów;
• krajowych i zagranicznych zakładów ubezpieczeń oraz krajowych i zagranicznych zakładów reasekuracji;
• funduszy inwestycyjnych, towarzystw funduszy inwestycyjnych, funduszy zagranicznych, spółek zarządzających i oddziałów towarzystw inwestycyjnych oraz otwartych funduszy emerytalnych, pracowniczych funduszy emerytalnych, powszechnych towarzystw emerytalnych i pracowniczych towarzystw emerytalnych;
• jednostek samorządu terytorialnego;
• organów władz publicznych państwa innego niż Rzeczpospolita Polska.

W przypadku prowadzenia przez podmiot objęty systemem gwarantowania jednego rachunku dla kilku osób (rachunek wspólny), deponentem jest każda z tych osób - w granicach określonych w umowie rachunku, a w przypadku braku postanowień umownych lub przepisów w tym zakresie - w częściach równych.

Świadczenie pieniężne w wysokości odpowiadającej środkom gwarantowanym jest płatne w złotych, w terminie 7 dni roboczych od dnia zawieszenia działalności kasy, wskazanego w decyzji Komisji Nadzoru Finansowego i ustanowienia zarządcy komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz wystąpienia do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości albo dnia wystąpienia przez BFG do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

Roszczenia z tytułu gwarancji przedawniają się po upływie 5 lat od dnia spełnienia warunku gwarancji, o którym mowa powyżej.

Szczegóły

21 listopad 2011

Podstawowymi organizacjami samorządu rzemiosła są cechy oraz spółdzielnie rzemieślnicze. Cechy zrzeszają rzemieślników według kryterium terytorialnego oraz rodzaju działalności gospodarczej. Zadaniem spółdzielni rzemieślniczych jest organizowanie działalności usługowej i wytwórczej rzemiosła, udzielanie pomocy członkom w wykonywaniu ich zadań oraz prowadzenie własnej działalności gospodarczej i społeczno-wychowawczej.

Organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła, zrzeszającymi cechy i spółdzielnie rzemieślnicze, są izby rzemieślnicze. Dominującymi branżami w polskim rzemiośle są: budowlana i produkcji materiałów budowlanych, drzewna, tekstylna i odzieżowa, metalowa, elektrotechniczna i elektroniczna oraz spożywcza. Do podstawowych zadań izb należy: reprezentowanie zrzeszonych w niej organizacji i członków wobec organów władzy, administracji państwowej i samorządowej, ochrona interesów członków izby, pomoc doradcza i szkoleniowa. Istotną część działalności izb rzemieślniczych stanowi oświata zawodowa. Jako reprezentant środowiska rzemieślniczego, izby nawiązują i prowadzą współpracę z partnerskimi zagranicznymi organizacjami samorządu rzemiosła.