Z okazji 100-lecia uchwalenia pierwszej polskiej ustawy o spółdzielniach z 29 października 1920 r. Krajowa Rada Spółdzielcza wydała reprint tej ustawy oraz wybiła medal pamiątkowy upamiętniający to ważne dla całego ruchu spółdzielczego w Polsce wydarzenie.
Cena reprintu: 42 zł brutto + koszty przesyłki
Medal o średnicy 7 cm wykonany jest z metalu w kolorze złota. Na awersie ukazano symboliczne wyobrażenie księgi zawierającej przepisy Ustawy wraz z datami upamiętniającymi Jubileusz. Na rewersie - historyczny budynek polskiej spółdzielczości, „Dom pod Orłami” przy ul. Jasnej 1 w Warszawie, będący siedzibą Krajowej Rady Spółdzielczej. Medal dostępny jest w aksamitnym etui o wymiarach 9 x 12 cm.
Cena medalu: 50 zł brutto + koszty przesyłki
Zamówienia przyjmuje Zespół Samorządu i Promocji w Biurze Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej pod adresem:
XX Festiwal Spółdzielczych Zespołów Artystycznych „Tęcza Polska”
XX Międzynarodowy Festiwal Spółdzielczych Zespołów Artystycznych „Tęcza Polska” w Polanicy-Zdroju odbył się w dniach 20-22 września. Patronat nad tym wydarzeniem objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Dolnośląski, Burmistrz Miasta Polanica Zdrój oraz Burmistrz Dzielnicy Wilanów m.st. Warszawy. Krajowa Rada Spółdzielcza była głównym organizatorem imprezy, której realizację jak co roku powierzono Teatrowi Zdrojowemu im. Mieczysławy Ćwiklińskiej w Polanicy Zdroju.
Festiwal ma charakter konkursu – w tym roku wzięło w nim udział 18 zespołów. Nad oceną czuwało Jury pod przewodnictwem Jana Karpiela-Bułecki, znawcy folkloru, animatora kultury, muzyka i gawędziarza. W koncertach uczestniczyli liczni goście: Jarosław Kresa - Wicewojewoda Dolnośląski, przedstawiciele organizacji spółdzielczych m.in. Piotr Huzior – pełnomocnik regionalny KRS na woj. małopolskie, Waldemar Witkowski – pełnomocnik KRS na woj. wielkopolskie i Henryk Tchórzewski – pełnomocnik KRS na woj. opolskie, przedstawiciele samorządu wiceburmistrz Agata Winnicka, przewodnicząca Rady Miasta Marlena Runiewicz-Wac oraz przewodnicząca Komisji Kultury Edukacji Sportu i Turystyki Anna Walczuk. Rolę gospodarza pełnili organizatorzy: Mieczysław Grodzki, prezes Zarządu KRS oraz Justyna Kuban – dyrektor Teatru Zdrojowego.
Protokół jury
XX Międzynarodowego Przeglądu Spółdzielczych Zespołów Artystycznych „Tęcza Polska” 2019
Jury w składzie: Jan Karpiel-Bułecka - przewodniczący, Justyna Kuban, Żaneta Żardecka, Józef Gawlik podkreśla znaczenie Festiwalu „Tęcza Polska” w kultywowaniu tradycji i podtrzymywaniu wartości i treści kultury narodów i regionów. Dzięki zaangażowaniu organizatorów, sponsorów i twórców Festiwal „Tęcza Polska”, przez 20 lat swojego istnienia, stał się niezwykle ważnym miejscem spotkania z autentyczną twórczością artystyczną, a Polanica-Zdrój istotnym miejscem promocji dokonań ruchu spółdzielczego.
Po obejrzeniu i wysłuchaniu 18 zespołów, Jury postanowiło przyznać wyróżnienia i nagrody:
WYRÓŻNIENIA
- Nagroda Burmistrza Dzielnicy Wilanów, Miasta Stołecznego Warszawy - Zespół Śpiewaczy Karolinki (Czerwionka Leszczyny, woj. śląskie)
- Nagroda Banku Spółdzielczego w Piasecznie - Zespół Mała Tęcza (Olbrachtów, woj. lubuskie)
- Puchar Wojewody Dolnośląskiego - zespół Złote Dzieci (Legnica, woj. dolnośląskie)
- Puchar Prezesa Krajowej Rady Spółdzielczej - Wręczynki (Wręczyca Wielka, woj. śląskie)
- Puchar Przewodniczącego Jury, za kontynuację tradycji zapomnianego regionu - Grupa Śpiewacza Babiogórzanie (Maków Podhalański, woj. małopolskie)
- Puchar Przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego KRS - Zespół Kotlina (Osiek, woj. małopolskie)
- Puchar Burmistrza Polanicy-Zdroju - Zespół Radosna (Warszawa, woj. mazowieckie)
III NAGRODA
Zespół Regionalny Sądeczanie (Nowy Sącz, woj. małopolskie)
Zespół Śpiewaczy Tęcza (Lesznowola, woj. mazowieckie)
Regionalny Zespół Pieśni i Tańca Ziemia Rajczańska (Rajcza, woj. śląskie)
II NAGRODA
Regionalny Zespół Pieśni i Tańca Wilamowice (Wilamowice, woj. śląskie)
I NAGRODA
Zespół Ludowy Sonina (Łańcut, woj. podkarpackie)
JURY:
Jan Karpiel-Bułecka - przewodniczący, Józef Gawlik, Żaneta Żardecka, Justyna Kuban
Polanica-Zdrój, 22.09.2019
Film z XX Festiwalu Spółdzielczych Zespołów Artystycznych „Tęcza Polska”:
XIX Festiwal Spółdzielczych Zespołów Artystycznych "Tęcza Polska"
Festiwal Spółdzielczych Zespołów Artystycznych "Tęcza Polska" już po raz XIX odbył się w Teatrze Zdrojowym im. Mieczysławy Ćwiklińskiej w Polanicy-Zdroju. Wzięło w nim udział 24 wykonawców, którym patronowały rozmaite branże spółdzielcze. Honorowy patronat nad Festiwalem obięło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Dolnośląski, Burmistrz Polanicy-Zdrój oraz Burmistrz Dzielnicy Wilanów m.st. Warszawy.
W dniach 28-30 września do Polanicy Zdroju przyjechało ok 500 wykonawców reprezentujących bogatą panoramę regionalną Polski, wystąpił też zespół z Wiercieliszek na Grodzieńszczyźnie (Białoruś). Wszystkim zespołom patronowały organizacje spółdzielcze - od kółek rolniczych po spółdzielnie mieszkaniowe. Ponieważ Festiwal ma formułę konkursową dwa pierwsze dni (piątek i sobota) upłynęły na przesluchaniach zespołów, natomiast w niedzielę 30 września odbył się koncert finałowy, podczas którego krótkie występy dało 10 zespołów.
Przedstawiciele Krajowej Rady Spółdzielczej - inicjatora i głównego organizatora imprezy - towarzyszyli festiwalowym prezentacjom. W otwarciu Festiwalu uczestniczył Tadeusz Derenowski, pełnomocnik KRS na woj. dolnośląskie. Na koncercie finałowym obecny był prezes Zarządu KRS, dr inż Mieczysław Grodzki oraz przedstawiciele Zgromadzenia Ogólnego KRS - Piotr Huzior (prezes Zarządu Związku Rewizyjnego Banków Spółdzielczych im. F. Stefczyka) i Tadeusz Libor (wiceprzewodniczący Komisji Samorządu i Promocji KRS oraz prezes Zarządu Związku Rewizyjnego Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" we Wrocławiu). Miasto Polanica-Zdrój, które było współorganizatorem Festiwalu, reprezentowali: burmistrz Jerzy Terlecki i wiceprzewodniczący Rady Miasta Mateusz Jelin. W podziękowaniu za wieloletnią współpracę przedstawiciele samorządu i instytucji miejskich zostali uhonorowani przez prezesa Zarządu KRS medalem jubileuszowym 100-lecia odzyskania niepodległości Polski. Otrzymali go: burmistrz Jerzy Terlecki, przewodniczący Rady Miasta Roman Szymański oraz dyrektor Teatru Zdrojowego, Justyna Kuban. W organizację Festiwalu od dwóch lat aktywnie włącza się także Dzielnica Wilanów m.st. Warszawy. W tym roku dzięki wsparciu burmistrza Ludwika Rakowskiego w Polanicy po raz kolejny zaprezentował się zespół Folklorystyczny Centrum Kultury Wilanów wraz z dyrektorem Centrum, Robertem Woźniakiem. Burmistrz Wilanowa ufundował także nagrodę specjalną - szablę dla wyróżniającego się zespołu.
Tegoroczne prezentacje przyniosły kilka zaskakujących odkryć i wniosków. Pierwszym jest niespodziewana frekwencja zesołów, która świadczy o rosnącej popularności spółdzielczego Festiwalu i zjawiska amatorskiej twórczości w ogóle. Wiele zespołów legitymowało się kilkuletnią zaledwie metryką, w znanych już i zasłużonych zespołach było więcej młodych tancerzy i śpiewaków.
Galeria zdjęć z Festiwalu na profilu FB Miesięcznika Spółdzielczego Tęcza Polska
Niektórych wykonawców mieliśmy okazję usłyszeć po raz pierwszy - np. Zespół Pieśni i Tańca Świerczkowiacy, zwycięzców tegorocznej "Tęczy Polskiej", którzy zaprezentowali piękne tańce z regionu Spisza. Wspaniały występ dał Zespół Ludowy "Wspomnienie" z wyróżniającą się kapelą ludową, w której na akordeonie grał Józef Kowalczyk, a na bębenku Bogdan Stankiewicz. Do twórców autentycznego folkloru zaliczyć można także wielokrotnie nagradzanego na festiwalu akordeonistę, Stanisława Wodnickiego z Katowic, który przygrywał w obrzędzie dożynkowym zagłębiowskim "Rogozankom", ale dał też wspaniały popis solowy. Najwięcej entuzjazmu wzbudziały jak zwykle zespoły pieśni i tańca, spośród których wiele już mogśliśmy oglądać w przeszłości na deskach Teatru Zdrojowego. Podkarpacki program zaprezentowała "Kotlina", kurpiowski - "Kurpiowszczyzna" z Myszyńca, nie zabrakło "Sądeczan", którzy w tym roku obchodzą jubileusz 55-lecia działalności i są ulubieńcami polanickiej publiczności. Tradycyjnie w sobotnie popołudnie wszyscy uczestnicy Festiwalu wyruszyli z muzyką i śpiewem w barwnym korowodzie po polanickim deptaku.
Zwycięzcy XIX Festiwalu "Tęcza Polska"
Jury w składzie: Jan Karpiel-Bułecka - przewodniczący oraz Justyna Kuban, Ewa Miś-Krzemińska, Żaneta Żardecka, po obejrzeniu i wysłuchaniu 24 zespołów, postanowiło przyznać wyróżnienia i nagrody:
- I nagroda – Zespół Pieśni i Tańca Świerczkowiacy (Tarnów, woj. małopolskie
- II nagroda – Zespół Folklorystyczny Kurpiowszczyzna (Myszyniec, woj. mazowieckie)
- II nagroda – Zespół Pieśni i Tańca Niwa (Wiercieliszki, Białoruś)
- III nagroda – Ćwikliczanie (Ćwiklice, woj. ślaskie)
pozostałe nagrody:
- Zespół Kotlina (Osiek, woj. małopolskie) – Puchar Przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego KRS – za ekspresyjne wykonanie suity tańców rzeszowskich
- Zespół Folklorystyczny Centrum Kultury Wilanów (Wilanów, woj. mazowieckie) – Puchar Burmistrza Polanicy-Zdroju za wyjątkowe aranżacje i poruszające wykonanie melodii ludowych
- Przodkowska Orkiestra Dęta (Przodkowo, woj. pomorskie) - nagroda publiczności ufundowana przez WSS "Społem" Śródmieście
- Zespół Śpiewaczy Wręczynki (Wręczyca, woj. śląskie) - nagroda Burmistrza Dzielnicy Wilanów, m. st. Warszawy za oryginalny scenariusz
- Zespół Ludowy Wspomnienie (Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie) - Puchar Prezesa Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej za piękną oberkową nutę
- Regionalny Zespół Folklorystyczny Rogozanki (Rogoźnik, woj. śląskie) – Puchar przewodniczącego Jury za kontynuowanie tradycji mało spopularyzowanego regionu Polski
- Regionalny Zespół Sądeczanie (Nowy Sącz, woj. małopolskie) – Nagroda Specjalna Burmistrza Polanicy-Zdroju za całokształt twórczości artystycznej
wyróżnienia:
- Stanisław Wodnicki (Katowice, woj. śląskie) - za piękną interpretację górnośląskiego folkloru
- Iłowianie (Iłowa, woj. lubuskie) - za udany debiut na Festiwalu Tęcza Polska
- Zespół Folklorystyczny Jaworznik (Wojkowice, woj. śląskie) - za podtrzymywanie tradycji zagłębiańkich
- Zespół Śpiewaczy Malwy (Kuraszków, woj. dolnośląskie) – za pasję i piękną prezentację sceniczną
- Zespół Śpiewaczy Uciecho-wianki (Uciechów, woj. dolnośląskie) - za oryginalną prezentację sceniczną
Sponsorzy XIX Festiwalu "Tęcza Polska"
Organizacja XIX Festiwalu Spółdzielczych Zespołów Artystycznych "Tęcza Polska" nie byłaby możliwa, gdyby nie wsparcie organizacyjne Miasta Polanica-Zdrój oraz Dzielnicy Wilanów m.st. Warszawy, jak również i sponsorów tej imprezy, którzy przekazali na jej organizację środki finansowe. Wszystkim dobroczyńcom składamy serdeczne podziękowania
- UNIQA Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.
- Bank Spółdzielczy w Piasecznie
- Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Rakowie
- Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem” w Warszawie
- Związek Rewizyjny Banków Spółdzielczych im. F. Stefczyka w Warszawie
- Związek Rewizyjny Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Gdańsku
- „Społem” Warszawska Spółdzielnia Spożywców ŚRÓDMIEŚCIE
- Bank Spółdzielczy w Niemcach
- Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Energetyka” w Warszawie
- Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Żukowie
Realizując postulaty VI Kongresu Spółdzielczości oraz zadania Krajowej Rady Spółdzielczej w zakresie upowszechniania historii i dorobku ruchu spółdzielczego, Miesięcznik Spółdzielczy „Tęcza Polska” zaplanował w Jubileuszowym Roku 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości cykl artykułów, które przybliżają wszystkim zainteresowanym wkład spółdzielców w budowę Niepodległego Państwa Polskiego.
Mamy nadzieję, że proponowany przez nas cykl „1918-2018 - Spółdzielczość to nasza droga do wolności” wzbogaci wiedzę na temat zjawisk, jakie w 20-leciu międzywojennym zachodziły w Polsce za sprawą rozwijającej się spółdzielczości. Mamy również nadzieję, że będzie on pomocny dla przedstawicieli spółdzielni różnych branż przy tworzeniu własnych wystąpień, podczas bogatego w wydarzenia Roku Jubileuszowego.
W cyklu
"1918 - 2018 Spółdzielczość to nasza droga do wolności"
ukazały się już artykuły:
luty - „TP” nr 2 (227) 100-lat Spółdzielczego Instytutu Naukowego.
Dr Adam Piechowski przybliża dzieje tej spółdzielczej instytucji naukowej, której początki wiązać można z działalnością dr. Franciszka Stefczyka. Już w lutym 2017 r., na łamach Tygodnika Rolniczego” opublikował on artykuł „Współdzielczy Instytut Naukowy jako doniosła potrzeba ludu i narodu polskiego”. Historia instytutu, powstałego w lipcu 1919 r. doprowadzona jest do 2003 r., kiedy to działał on w coraz bardziej zredukowanej formie i w końcu został postawiony w stan likwidacji. Jego sukcesorem jest obecny Spółdzielczy Instytut Badawczy, funkcjonujący jako jeden z zespołów Biura Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej.
marzec - „TP” nr 3 (228) Pierwsza Konferencja Przewodników Kooperacji Polskiej
Sto lat temu, kiedy odradzała się niepodległa Polska, niemal równolegle powstawała nowoczesna polska spółdzielczość. Tworzący ją ludzie nie mogli i nie umieli stać z boku spraw państwowych i od samego początku czynnie uczestniczyli w odbudowie kraju. Sprawom przyszłości spółdzielczości w Polsce odrodzonej poświęcona była Pierwsza Konferencja Przewodników Kooperacji Polskiej, która odbyła się w Lublinie w dniach 7-9 lutego 1918 r. - na dziesięć miesięcy przed proklamowaniem niepodległego państwa polskiego. O tym, jakie miejsce dla ruchu spółdzielczego widzieli w powstającym państwie przedstawiciele organizacji spółdzielczych z czasów zaborów, pisze dr Marcin Kwiecień.
kwiecień - „TP” nr 4 (229) 1920 - Ustawa o spółdzielniach
Uchwalona przez Sejm 29 października 1920 r. Ustawa o spółdzielniach do dziś uważana jest za jeden z najlepszych i najnowocześniejszych w tym czasie tego typu aktów prawnych w Europie. Potrzebna była bardzo pilnie, aby stworzyć warunki do rozwoju spółdzielczości, mającej pobudzić gospodarkę młodej II RP. Rozpoczęcie prac legislacyjnych nastąpiło już w pierwszych dniach niepodległości. Punktem wyjścia były uchwały Pierwszej Konferencji Przewodników Kooperacji Polskiej, która odbyła się w Lublinie w lutym 1918 r. Opracowanie jednolitego prawa było też potrzebne z punktu widzenia interesów wewnętrznych Polski. Już pierwszy rząd, Jędrzeja Moraczewskiego, sprawy spółdzielczości postawił na poczesnym miejscu, starając się stworzyć odrębny organ zajmujący się jej sprawami. W różnych resortach tworzono osobne wydziały kooperatyw.
Droga Stanisława Tołwińskiego do nowoczesnego mieszkalnictwa
W związku z ostatnimi kontrowersjami, jakie wzbudziła decyzja o odebraniu Stanisławowi Tołwińskiemu ulicy na warszawskim Żoliborzu, prezentujemy również artykuł poświęcony życiu i działalności tego współtwórcy Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej - powstałej w 1921 r. i budującej tanie mieszkania robotnicze w drugiej połowie lat 20. Za ideą tworzenia "mieszkań społecznie potrzebnych", kryły się nowoczesne koncepcje architektoniczne i urbanistyczne, stanowiące znaczny wkład ruchu spółdzielczego w te dziedziny.
maj - „TP” nr 5 (230) Spółdzielnie Uczniowskie - uczą i wychowują od 118 lat
Polska spółdzielczość uczniowska powstała u progu XX wieku. Jednak rzeczywisty jej rozwój nastąpił w okresie międzywojennym. Choć jej początki były bardzo skromne, szybko dała się poznać jako efektywna forma pracy wychowawczej w szkołach. Docenili ją nauczyciele, uczniowie, władze oświatowe jako sposób formę kształtowania młodych pokoleń przygotowywanych do pracy na rzecz niepodległej Ojczyzny. W numerze prezentujemy także kilka eksponatów Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce, związanych z funkcjonowaniem spółdzielni uczniów przed odzyskaniem niepodległości oraz w II RP.
czerwiec - „TP” nr 6 (231) Franciszek Stefczyk i jego system kas oszczędnościowo-pożyczkowych
Franciszek Stefczyk wałczył o wyzwolenie społeczne, podniesienia morale i powszechną edukację ludności polskiej. Drogą do osiągnięcia tych celów miała być m.in. spółdzielczość, jako forma aktywizowania ekonomicznego i podnoszenia poziomu życia najuboższych. Kasy udzielały kredytów na działalność gospodarczą i rozwój gospodarstw - chłopi kupowali ziemię, budowali nowe obiekty gospodarcze, kupowali ziarno i inwentarz czy też spłacali uciążliwe kredyty. Kasy chroniły także wieś przed niszczącą lichwą,
Spółdzielcy w odbudowie państwa polskiego - oni tworzyli spółdzielczą II RP
Ruch spółdzielczy okazał się doskonałą szkołą nie tylko patriotyzmu, lecz również efektywnego działania. Wielu wcześniejszych organizatorów tego ruchu stało się utalentowanymi politykami i działaczami państwowymi i odegrało ważną rolę w początkowym etapie budowy państwa polskiego. Niektórzy z nich dożyli II wojny światowej, a nawet czasów PRL, częstokroć żyjąc wówczas w zapomnieniu, a nawet będąc poddanymi represjom. Artykuł dr. Adama Piechowskiego prezentuje kilka takich sylwetek.
Czytelników zapraszamy również na nasz profil na Facebooku:
Miesięcznik Spółdzielczy „Tęcza Polska”
Z uwagi na pojawiające się w ostatnim czasie zapytania, związane z oferowaniem przez Krajową Radę Spółdzielczą usług promocyjnych, świadczonych odpłatnie na rzecz poszczególnych spółdzielni, Krajowa Rada Spółdzielcza zaprzecza, jakoby w ostatnim czasie w ramach działalności Krajowej Rady Spółdzielczej realizowane były jakiekolwiek prezentacje reklamowe, obejmujące monografie, filmy, strony internetowe itp. Informujemy, iż wszelkie przedsiębiorstwa, kierujące do organizacji spółdzielczych oferty świadczenia w.w. usług promocyjnych działają wyłącznie w sposób samodzielny, w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych, bez jakichkolwiek powiązań organizacyjnych czy tez gospodarczych z Krajową Radą Spółdzielczą. Informowanie swoich potencjalnych kontrahentów o świadczeniu wskazanych powyżej usług promocyjnych w oparciu o pełnomocnictwo udzielone przez Krajową Radę Spółdzielczą stanowi działanie bezprawne, nieznajdujące rzeczywistego umocowania ze strony Krajowej Rady Spółdzielczej i narusza jej dobra osobiste.
W przypadku braku zaprzestania działań, Krajowa Rada Spółdzielcza podejmie wszelkie możliwie kroki prawne mające na celu ochronę dóbr własnych osobistych.
Pragniemy poinformować, iż na chwilę obecną jedyne publikacje, wydawane przez Krajową Radę Spółdzielczą, to dwumiesięcznik „Monitor Spółdzielczy” oraz miesięcznik „Tęcza Polska”. Wszelkie informacje o podejmowanej przez nas aktywności promocyjnej, zamieszczane są na łamach ww. gazet oraz na oficjalnej stronie internetowej Krajowej Rady Spółdzielczej - www.krs.org.pl
W razie wątpliwości prosimy o kontakt z Zespołem Samorządu i Promocji KRS, pod nr tel.: 22 828 65 11
