W dniu 1 lipca, w którym w całej Polsce obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości, w Hotelu „Gromada” Centrum w Warszawie obradowało Zgromadzenie Ogólne Krajowej Rady Spółdzielczej. Posiedzenie połączone zostało z uroczystością zorganizowaną z okazji spółdzielczego święta, które w bieżącym roku obchodzone jest na całym świecie pod hasłem kończącej się Międzynarodowej Dekady Spółdzielczej: „Spółdzielnie budują lepszy świat”.

Zgromadzenie Ogólne KRS na stacjonarnym posiedzeniu spotkało się po raz pierwszy od 2020 roku. W porządku obrad znalazło się wiele istotnych zagadnień organizacyjnych i ogólnospółdzielczych, a członkowie KRS zajęli stanowisko w sprawie kilku projektów ustaw. Przyjęto sprawozdanie z realizacji przychodów i kosztów za i kwartał 2022 roku, wyrażono także opinie na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne senackiego projektu ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny.

Na zaproszenie przewodniczącego ZO KRS dr. Jerzego Jankowskiego mecenas dr Piotr Pałka poinformował zebranych o aktualnych regulacjach dotyczących obostrzeń sanitarnych. Choć w połowie maja br. rząd zmienił stan epidemii na stan zagrożenia epidemicznego, nadal utrzymany jest art. 90 i 90a ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Propozycja wykreślenia tego przepisu zaproponowana w rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych (druk 2187) została odrzucona przez Senat na 45. posiedzeniu w dniu 30 czerwca br. Zgromadzenie Ogólne KRS podjęło uchwałę nr 16/2022 w której dokonało zmiany terminu zwołania VII Kongresu Spółdzielczości na grudzień 2023 r.

Zgromadzenie przyjęło także nowy Kodeks Etyki Lustratora, przystosowany do zmienionego Trybu i zasad przeprowadzania lustracji organizacji spółdzielczych. Uchwałą nr 22/2022 w sprawie wytycznych w zakresie postępowania w przypadku niepoddawania organizacji spółdzielczych lustracji zdecydowało, że w przypadku gdy zarząd nie poddaje organizacji spółdzielczej lustracji związek rewizyjny lub KRS mogą wystąpić do rady nadzorczej tej organizacji z wnioskiem o odwołanie zarządu i niezwłoczne poddanie się lustracji oraz przestrzeganie przepisów prawa w tym zakresie. Natomiast, gdy działania te nie odniosą skutku, Zgromadzenie Ogólne KRS będzie mogło podjąć uchwałę o postawieniu organizacji spółdzielczej w stan likwidacji. Rozwiązania te, będące efektem dyskusji prowadzonych m.in. w komisji lustracji KRS, mają służyć przestrzeganiu przepisów Prawa spółdzielczego i zapobiegać uchylaniu się spółdzielni od badań lustracyjnych.

Od połowy marca br. polscy spółdzielcy bacznie obserwują postawę Międzynarodowego Związku Spółdzielczego wobec wojny na Ukrainie. 29 marca br. KRS przyjęło Uchwałę nr 12/2022 w sprawie podjęcia przez Zarząd KRS na forum międzynarodowym działań na rzecz wykluczenia rosyjskich i białoruskich organizacji spółdzielczych z międzynarodowych organizacji spółdzielczych. Kilka dni później Zarząd KRS wystąpił do kierownictwa MZS i Cooperatives Europe z wnioskiem o wykluczenie Rosji i Białorusi z ich  struktur, a 10 czerwca br. prezes Zarządu KRS dr inż. Mieczysław Grodzki w imieniu czterech polskich organizacji spółdzielczych będących członkami MZS (są to: KRS, ZRSM RP, Krajowa SKOK oraz KZRSS „Społem”), przekazał oficjalny wniosek w tej sprawie. W dniu 20 czerwca br., podczas Zgromadzenia Ogólnego MZS w Sewilli, prezes Grodzki obszernie omówił stanowisko polskich organizacji spółdzielczych i jeszcze raz przywołał argumenty na rzecz wykluczenia rosyjskich i białoruskich organizacji. Ponieważ apel ten nie został przez MZS uwzględniony, członkowie Zgromadzenia Ogólnego KRS potępili taką postawę. - To wyraz hipokryzji i kompromitujące „chowanie głowy w piasek” - podkreślił dr Jerzy Jankowski, przewodniczący ZO KRS.

Pozostając przy tematyce ukraińskiej prezes Mieczysław Grodzki poinformował także o znacznej pomocy finansowej, którą dzięki pośrednictwu KRS Krajowa Federacja Spółdzielni Rolniczych Korei (NACF) mogła zaoferować ukraińskim uchodźcom. Przekazane środki w wysokości 30 tys. euro trafiły m.in. (za pośrednictwem PCK) do Hotelu „Gromada” w Krynicy Zdroju, gdzie zakwaterowano ok. 60 ukraińskich matek z dziećmi. Dodatkowe świadczenia medyczne w ramach tego wsparcia wykonuje także Spółdzielnia Pracy Lekarzy Specjalistów „Zdrowie” w Olsztynie.  

Sprawa ukraińska była obecna na posiedzeniu w jeszcze jeden, szczególny sposób. Do udziału w uroczystości zaproszono przedstawicieli nowopowstałej ukraińsko-polskiej Spółdzielni Pracy „Kooperatywa Razem”: prezes Olhę Paskal wraz z wiceprezesem Wincentym Sienkiewiczem. Spółdzielnia, której zebranie założycielskie odbyło się w połowie maja br. w „Domu pod Orłami”, zrzesza obecnie ponad 20 członków, głównie ukraińskich uchodźców. Pomysłem spółdzielców jest zorganizowanie kilku mobilnych punktów sprzedaży ręcznie wykonanych przekąsek - pierożków-lepioszek - wykonanych zgodnie z tradycyjną ukraińską recepturą. Olha Paskal  podziękowała Krajowej Radzie Spółdzielczej za pomoc w zwołaniu zebrania założycielskiego oraz w sporządzeniu i zarejestrowaniu statutu „Kooperatywy Razem”. Zachęcając do współpracy opowiedziała o swoich nadziejach związanych z zawiązaniem spółdzielni w Polsce i poczęstowała pierożkami przygotowanymi specjalnie na tę okazję.

Nie był to jedyny międzynarodowy akcent podczas tegorocznych obrad. Uchwałą nr 24/2022 Zgromadzenie Ogólne KRS zadecydowało także o nadaniu odznaki Za Zasługi dla Spółdzielczości Światowej Radzie Unii Kredytowych (WOCCU) z/s w Madison (USA). Od lipca 2020 r. Radą Dyrektorów tej organizacji kieruje Rafał Matusiak, prezes Krajowej SKOK.

Spółdzielcze święto

Po południu, po zakończeniu obrad ZO KRS, rozpoczęła się uroczystość z okazji Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości. Swoją obecnością zaszczycili ją: Przewodniczący Komisji Ustawodawczej Senatu RP, Senator Krzysztof Kwiatkowski, Zastępca Szefa Kancelarii Senatu dr Karolina Zioło-Pużuk oraz Zastępca Dyrektora Departamentu Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Dorota Beta. Zgromadzonych powitał Prezes Zarządu KRS, dr inż. Mieczysław Grodzki, który w krótkim wystąpieniu przypomniał cele kończącej się właśnie dekady spółdzielczej i związane z nią tradycje oraz hasło „Spółdzielnie budują lepszy świat”, które towarzyszyło nam od 10 lat i nie było jedynie pustym sloganem. Życzył wszystkim spółdzielcom, aby codzienny trud przynosił im wiele satysfakcji i przyczyniał się do budowania lepszego świata. Następnie przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego KRS dr Jerzy Jankowski wystąpił z referatem zatytułowanym „Spółdzielczość a praca w warunkach gospodarki rynkowej”, w którym zwrócił uwagę na szczególną rolę spółdzielczego stosunku pracy i jego efektywność. Podkreślił, że środowiska spółdzielcze mają szansę na stworzenie wzorców stylów życia opartych na silnej identyfikacji i potencjale twórczym grupy.

Głos zabierali także goście spotkania. Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki skierował do zebranych z tej okazji list następującej treści, który odczytała dr Karolina Zioło-Pużuk:

Pisemne gratulacje i życzenia z okazji Dnia Spółdzielczości przekazał także mgr inż. Mariusz Dobrzeniecki, Prezes Krajowej Rady Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, wyrażając uznanie dla działalności KRS.

Wiele ciepłych słów padło ze strony senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego, który na przekór stwierdzeniu, że spółdzielnie są formą gospodarowania dla ludzi z niewielkim kapitałem podkreślił, że na odwrót - spółdzielcy zawsze dysponowali ogromnym kapitałem pracowitości, entuzjazmu i profesjonalizmu. Potrafili reagować na wyzwania rzeczywistości nawet w najtrudniejszych chwilach i często wyręczali Państwo rozwiązując skomplikowane problemy społeczne. - Jesteście wyjątkowym przykładem ruchu, który się udał - podkreślił senator - i dziś należy się tylko zastanowić, jakie rozwiązania należy przygotować, aby ruch ten mógł się bez przeszkód rozwijać.

Uroczystość jak co roku stała się okazją do uhonorowania zasłużonych spółdzielców odznaczeniami branżowymi.  Złotą Odznakę „Spółdzielczość Polska” wręczono Zbigniewowi Gawronowi, Prezesowi Zarządu Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej „Zachód” w Warszawie i Markowi Juszkiewiczowi, długoletniemu Prezesowi Zarządu Małopolskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych w Tarnowie. Senator Krzysztof Kwiatkowski za wspieranie działań prospółdzielczych na forum Senatu RP został natomiast uhonorowany odznaczeniem „Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego”. Ważną częścią spotkania było ogłoszenie wyników konkursów spółdzielczych dla liderów ruchu spółdzielczego, a także konkursów na prace naukowe z zakresu spółdzielczości i konkursu dla spółdzielni uczniowskich.

Uroczystość uświetniła wystawa „Spółdzielczość polska w sztuce medalierskiej” przygotowana przez związanego ze spółdzielczością kolekcjonera Hieronima Czerwieńca we współpracy z Polskim Towarzystwem Numizmatycznym. Pokazano na niej medale wybijane z różnych okazji przez organizacje spółdzielcze. Uczestnicy zostali też zaproszeni na spółdzielczy poczęstunek.