Posłanie Międzynarodowego Związku Spółdzielczego na Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości 2017 r.
W czasach, gdy na całym świecie narastają nierówności dochodów, dobrze jest pamiętać, że istnieją rozwiązania tego problemu. Jednym z najważniejszych jest model spółdzielczy. Jego uznana na szczeblu międzynarodowym definicja, jego zasady i wartości wyróżniają go spośród wszystkich innych form przedsiębiorstw. Te zasady stanowią, że członkostwo w spółdzielni jest otwarte bez jakiejkolwiek dyskryminacji w stosunku do ludzi, którzy akceptują warunki członkostwa.
To otwarte członkostwo umożliwia dostęp do tworzenia bogactwa i eliminacji ubóstwa. Wynika to ze spółdzielczej zasady ekonomicznego uczestnictwa członków: „Członkowie uczestniczą w sposób sprawiedliwy w tworzeniu kapitału swojej spółdzielni i demokratycznie go kontrolują”. Ponieważ spółdzielnie zorientowane są na ludzi, a nie na koncentrację kapitału - upowszechniają bogactwo w bardziej sprawiedliwy sposób.
Otwarty dostęp do spółdzielni rozciąga się na wszystkie sektory gospodarki: usługi finansowe, rolnictwo i rybołówstwo, handel, ochronę zdrowia, mieszkalnictwo, ubezpieczenia, rzemiosło i przemysł - jest obecna wszędzie tam, gdzie rynek oparty o kapitał nie jest w stanie realizować potrzeb ludzi, którzy sami decydują się zorganizować.
Spółdzielnie, w swej istocie niedyskryminacyjne, wspierają zewnętrzną równość poprzez siódmą zasadę Troski o społeczność lokalną. Angażują się na rzecz zrównoważonego rozwoju tych społeczności - w zakresie ekologii, a także ich rozwoju społecznego i ekonomicznego. To zaangażowanie uwidacznia się na całym świecie poprzez wsparcie spółdzielni dla różnych działań lokalnych, wyszukiwanie miejscowych źródeł zaopatrzenia i podejmowanie decyzji z uwzględnieniem ich wpływu na społeczność.
Poza zogniskowaniem na lokalnych społecznościach, spółdzielnie dążą również do wskazywania wszystkim ludziom na świecie korzyści płynących z ich modelu ekonomicznego i społecznego. Globalizacja powinna być realizowana m.in. poprzez system wartości spółdzielczych - w przeciwnym razie rodzi więcej nierówności i okrucieństw, które sprawiają, że staje się ona czynnikiem destabilizującym.
Spółdzielnie osiągają swoje rezultaty nie jako organizacje charytatywne, ale jako przedsiębiorcze organizacje samopomocy. Umożliwiło im to powiększenie skali działania w oparciu o struktury federacyjne i oferowanie coraz bardziej różnorodnych usług. Światowy Monitor Spółdzielczy donosi, że samych 300 największych spółdzielni osiąga roczne obroty przeszło 2,5 biliona dolarów. Przeszło 250 milionów ludzi zdobywa swoje środki do życia poprzez spółdzielnie. To właśnie jest tworzenie bogactwa i upowszechnianie go w najszerszym stopniu.
Ten wpływ jest jedną z przyczyn, dla których UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury) włączyła ostatnio spółdzielnie do swojej listy niematerialnego dziedzictwa kulturalnego ludzkości. UNESCO ustanowiło tę listę w 2003 roku w przekonaniu, że doświadczenia ludzkości nie są definiowane jedynie przez zabytki materialne, ale również przez praktyki i tradycje. Państwa członkowskie są uprawnione do dokonywania takich nominacji, a Niemcy uczyniły to w uznaniu spółdzielni, zauważając, że „dążą one do bardziej sprawiedliwego rozwoju procesów globalizacji”.
Należy odnotować, że nie tylko nierówności dochodów są plagą tego świata. Zwłaszcza kobiety i grupy mniejszościowe często są pozbawiane dostępu do działań kluczowych dla poprawienia ich sytuacji życiowej. Niedyskryminacja zdefiniowana w zasadach spółdzielczych jest wielowymiarowa: odnosi się do płci, rasy, pozycji społecznej, orientacji politycznej, wyznawanej religii - i zapewnia, że nikt nie jest wykluczony.
Z okazji tegorocznego Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości, Międzynarodowy Związek Spółdzielczy nawołuje spółdzielnie na całym świecie, by zastanowiły się nad nieszczęściami spowodowanymi przez wzrastające nierówności, by dążyły do zapewnienia równości w swoich społecznościach lokalnych i by wspólnie uczyniły świat lepszym miejscem.
Platforma Coops for 2030 (www.coopsfor2030.coop) oferuje spółdzielniom możliwość zobowiązania się do podjęcia inicjatyw na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ, a Międzynarodowy Związek Spółdzielczy zachęca wszystkie spółdzielnie do podjęcia działań w tym zakresie.
