Aktualności
- Szczegóły
Materiały dostępne tutaj
- Szczegóły
- Stanowisko KRS z dnia 11.04.2018 r. do projektu Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie pomocy na tworzenie GP i OP wraz z propozycją wdrożenia kompleksowych rozwiązań na rzecz rozwoju grup producentów i organizacji producentów – pobierz pdf
- Stanowisko KRS z dnia 17.12.2018 r. dotyczące projektu Rozporządzenia w sprawie pomocy na tworzenie GP i OP – pobierz pdf
- Stanowisko KRS z dnia 17.12.2018 r. dotyczące projektu Rozporządzenia w sprawie wymagań dla planu biznesowego GPR – pobierz pdf
- Szczegóły
Środki wsparcia w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020, w których zapisane zostały potrzeby rozwojowe województw, w tym w zakresie rozwoju przedsiębiorczości, świadczonych usług dla ludności, zatrudnienia, adresowane są również do spółdzielni. Równolegle wdrażane są Programy Krajowe, wspierające przedsiębiorstwa w różnych obszarach działania. Podmiotami, które realizują działania dla w/w rozwoju oraz prowadzącymi działalność w różnych sektorach gospodarki są niewątpliwie spółdzielnie wszystkich branż spółdzielczych.
Dlatego też warto uczestniczyć w podejmowaniu działań, celem uzyskiwania jak najlepszych efektów z rozwoju produktów i usług, przy ciągle dostępnym dofinansowaniu ze środków UE w dość szerokim zakresie ponoszonych kosztów. Głównym źródłem wsparcia z funduszy Polityki Spójności (PS) rozwoju produktów lub usług wytwarzanych i świadczonych przez spółdzielnie różnych branż są środki w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych oraz programów krajowych: Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Programu Operacyjnego Polska Wschodnia na lata 2014-2020.
Instytucją odpowiadającą za zarządzanie systemem wdrażania funduszy Polityki Spójności jest Ministerstwo Rozwoju.
Regionalne Programy Operacyjne 2014-2020
RPO wdrażane są przez Urzędy Marszałkowskie lub wyznaczone przez Marszałków Instytucje. Dotacje dedykowane są m.in. dla przedsiębiorstw, w tym spółdzielni, na rozwój ekonomiczny przedsiębiorstwa, w tym rozwój produktów i usług, badania, wsparcie zatrudnienia, inwestycji. Ważną rolę w obecnym programowaniu pełnią innowacje, w szczególności dofinansowanie działań polegających na przeprowadzeniu badań, połączonych z inwestycjami.
O środki wsparcia mogą wnioskować spółdzielnie różnych branż, m.in.: konsumenckie, mieszkaniowe, rzemieślnicze, pracy, socjalne, rolnicze i wiejskie. W ramach RPO znaczące środki pomocowe mogą uzyskać również spółdzielnie sektora rolno-przetwórczego, na w/w działania (z wyłączeniem działań bezpośrednio związanych z produkcją rolną. Działania dotyczące produkcji rolnej wspierane są w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020).
Przykładowe główne działania i poddziałania w ramach poszczególnych RPO, w zakresie których mogą wnioskować spółdzielnie o wsparcie:
- 1.3 Przedsiębiorczość (Wsparcie przedsiębiorczości) / 1.3.4 Tereny inwestycyjne
- 1.2 Wspieranie transferu wiedzy, innowacji, technologii i komercjalizacji wyników B+R oraz rozwój działalności B+R w przedsiębiorstwach / 1.2.1 Wspieranie transferu wiedzy, innowacji, technologii i komercjalizacji wyników B+R oraz rozwój działalności B+R w przedsiębiorstwach
- 1.2 Innowacyjne firmy / 1.2.2 Współpraca biznesu z nauką
- 1.2 Działalność badawczo-rozwojowa przedsiębiorstw
- 3.3 Innowacje w MŚP, Typ projektów: Wprowadzanie na rynek nowych lub ulepszonych produktów lub usług (poprzez wdrożenie wyników prac B+R
- 4.1.Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii / 4.1.1 Rozwój infrastruktury produkcji energii ze źródeł odnawialnych
- 6.2 Rewitalizacja obszarów zmarginalizowanych, typ projektów: „Odnowa tkanki mieszkaniowej, w zakresie części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych, jako element szerszego działania rewitalizacyjnego”
- 8.2 Wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw, przedsiębiorców i ich pracowników / 8.2.2 Wsparcie dla przedsiębiorców i ich pracowników w zakresie rozwoju przedsiębiorstwa
Numery działań i poddziałań oraz ich nazwy dotyczące wsparcia rozwoju działalności mogą się różnić w ramach RPO dla poszczególnych województw (zgodnie z potrzebami rozwojowymi danego województwa).
Linki do przykładowych naborów:
- Poprawa efektywności energetycznej z wykorzystaniem OZE w sektorze mieszkaniowym
- Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w przedsiębiorstwach
- Rewitalizacja: obiektów, terenów i przestrzeni użyteczności publicznej
- Transfer wiedzy - Wspierania transferu wiedzy, innowacji, technologii i komercjalizacji wyników B+R oraz rozwój działalności B+R w przedsiębiorstwach
- Badania i rowój - Działalność badawczo-rozwojowa przedsiębiorstw
- Wsparcie zatrudnienia - Wsparcie dla przedsiębiorców i ich pracowników w zakresie rozwoju przedsiębiorstwa
- OZE - Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii
- Rewitalizacja - Odnowa tkanki mieszkaniowej, w zakresie części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych: rewitalizacja obszarów zmarginalizowanych oraz rewitalizacja obszarów zdegradowanych
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020
O wsparcie z POIR występować mogą przede wszystkim:
- przedsiębiorstwa (w szczególności MŚP),
- jednostki naukowe konsorcja przedsiębiorstw oraz jednostek naukowych,
- instytucji otoczenia biznesu.
Projekty finansowane z Programu Operacyjny Inteligentny Rozwój podzielone są na dwie grupy.
Pierwszą stanowią te, które przyczyniają się przede wszystkim do rozwoju realizujących je podmiotów. Dotyczy to na przykład przedsiębiorstw, które poprzez inwestycje, opracowanie i wdrożenie innowacyjnych produktów lub usług, czy współpracę z jednostkami badawczo-rozwojowymi zdobywają nowe rynki i ulepszają swoje produkty.
Drugą grupę stanowią przedsięwzięcia, których realizatorzy pełnią jedynie funkcję wykonawcy lub pośrednika w dostarczaniu konkretnych rozwiązań dla wybranych grup adresatów. Przykładem mogą być projekty realizowane przez Instytucje Otoczenia Biznesu świadczące bezpłatne lub częściowo dofinansowane usługi doradcze czy podmioty wdrażające instrumenty finansowe udzielające wsparcia w formie pożyczek, poręczeń bądź też wejść kapitałowych.
Projekty takie w Programie Inteligentny Rozwój kierowane są przede wszystkim do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz start-upów.
Broszura informacyjna POIR 2014-2020
Harmonogram naborów w ramach POIR
Przykładowe konkursy ogłaszane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP):
Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa
Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R - Badania na rynek
Linki do informacji o spotkaniu nt. „Finansowania działalności z funduszy UE. Instrumenty dla MŚP” organizowanym przez PARP w dniu 7 września 2017 r. oraz najbliższych naborów: www.parp.gov.pl/finansowanie-dzialalnosci-z-funduszy-ue-instrumenty-dla-msp-spotkanie-informacyjne
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ 2014-2020) to krajowy program wspierający gospodarkę niskoemisyjną, ochronę środowiska, przeciwdziałanie i adaptację do zmian klimatu, transport i bezpieczeństwo energetyczne. Środki unijne z programu przeznaczone zostaną również w ograniczonym stopniu na inwestycje w obszary ochrony zdrowia i dziedzictwa kulturowego.
Harmonogram naborów w ramach POIiŚ
Przykładowe nabory:
Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020
Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020 (POPW) to instrument wsparcia rozwoju społeczno-gospodarczego 5 województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Jego środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - przeznaczone będą w części na rozwój innowacyjnej przedsiębiorczości.
Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020
Harmonogram naborów w ramach POPW
Spółdzielnie energetyczne i klastry energii
Zachęcamy spółdzielnie i związki spółdzielcze do tworzenia spółdzielni energetycznych, podejmowania roli koordynatora lub członka klastra energii. Rola spółdzielni energetycznych, koordynatorów klastrów oraz klastrów energii została zapisana w nowelizacji Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2017 r. poz. 1148).
Nowelizacja Ustawy o OZE – zmiany sierpień 2017
Spółdzielnie energetyczne, klastry, zmiany
Spółdzielnie energetyczne i klastry energii na obszarach wiejskich
Więcej informacji
W celu uzyskania informacji o realizowanych i planowanych naborach w poszczególnych województwach oraz w ramach programów krajowych prosimy o odwiedzanie stron internetowych Urzędów Marszałkowskich oraz:
www.funduszeeuropejskie.gov.pl
www.parp.gov.pl
www.ncbr.gov.pl
https://www.nfosigw.gov.pl
www.mr.gov.pl
www.polskawschodnia.gov.pl
Biuletyn Informacyjny - Fundusze Europejskie w Polsce
Aby uzyskać szczegółowe informacje zachęcamy Państwa do kontaktu z Centralnym, Wojewódzkimi i Lokalnymi Punktami Informacyjnymi Funduszy Europejskich.
Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich
ul. Żurawia 3/5, 00-503 Warszawa
pn. - pt. 8.00-18.00, sob. 10.00-14.00
tel. 22 626 06 32, 22 626 06 33
Wojewódzkie i Lokalne Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich
Informacja dodatkowa
Wsparcie dla spółdzielni, ale również związków spółdzielczych z w/w funduszy dostępne jest w ramach działań i poddziałań, których beneficjentami mogą być mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), podmioty ekonomii społecznej, organizacje pozarządowe, a czasami beneficjenci wpisani wprost jako spółdzielnie. W niektórych działaniach jako podmioty uprawnione do wsparcia wskazane są również duże przedsiębiorstwa, w tym spółdzielnie których wielkość ekonomiczna przekracza definicję MŚP.
KRS uczestniczyła w konsultacjach społecznych dla funduszy Polityki Spójności, na etapie ich projektowania oraz projektu „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”.
- Szczegóły
Realizacja projektu szkoleniowego dotyczącego
podniesienia konkurencyjności gospodarstw rolnych
Krajowa Rada Spółdzielcza realizuje projekt Podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez zrzeszanie się rolników ze szczególnym uwzględnieniem formy spółdzielczej - szkolenia w ramach projektu będą realizowane od 15 października br. do 31 października 2013. Szkolenia będą realizowane od 15 października br. do 31 października 2013 jako kontynuacja dotychczasowych, intensywnych w ciągu ostatnich 5 lat działań szkoleniowo-doradczych i wydawniczych KRS w zakresie gospodarczego organizowania się rolników. Projekt realizowany jest w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013, wdrażanego przez Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA. Instytucja Zarządzająca PROW: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Koszty realizacji projektu refundowane są w 100% ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich i budżetu państwa.
Głównymi działaniami projektu są:
- Przygotowanie materiałów szkoleniowych, tj. broszury szkoleniowo-informacyjnej pt. „Podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez zrzeszanie się rolników ze szczególnym uwzględnieniem formy spółdzielczej” (prezentującej: spółdzielczość rolniczą w krajach UE i w Polsce oraz ujęcie praktyczne zasad tworzenia i funkcjonowania grup producentów rolnych),
- Zorganizowanie i przeprowadzenie 210 jednodniowych szkoleń na terenie całego kraju, dotyczących podnoszenia konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez zrzeszanie się rolników w grupy producenckie, ze szczególnym uwzględnieniem formy spółdzielczej – na wzór dobrze zorganizowanych rolników w tzw. „starych krajach” UE-15.
Udział w szkoleniach jest dla rolników bezpłatny. Poza prowadzeniem wykładów, KRS zapewnia również bezpłatne materiały szkoleniowe i poczęstunek. Celem zapewnienia dostępu wszystkim zainteresowanym wzięciem udziału, szkolenia będą organizowane głównie na poziomie gmin i powiatów. Szczegółowe informacje będą zamieszczane na stronie internetowej Krajowej Rady Spółdzielczej w zakładce dotyczącej grup producentów rolnych.
Wszystkich zainteresowanych, zarówno producentów rolnych chcących wziąć udział w szkoleniu, jak i podmioty oraz osoby chcące podjąć współpracę w zakresie przygotowania i realizacji szkoleń (m.in. przeprowadzenie naboru uczestników, zapewnienie wyżywienia, wynajęcie sali na szkolenie), zapraszamy do dokonywania zgłoszeń: telefonicznie faksem, emailem lub listownie na podane poniżej dane kontaktowe. Załączamy zasady organizowania i realizacji szkoleń oraz ramowy program szkoleń.
DO POBRANIA:
Zasady organizowania i realizacji szkoleń
Program ramowy szkolenia
Informacja o projekcie
Kierownik Projektu: Zdzisław Gumkowski tel. 22 828 65 12, e-mail:
Konsultacje: Marcin Martynowski tel./fax 22 827 41 74, e-mail:
Zjazd Przedkongresowy Spółdzielczych Rolniczych Grup Producenckich
W związku z przygotowaniami do V Kongresu Spółdzielczości, serdecznie zapraszamy delegatów wybranych przez organy statutowe Spółdzielczych Rolniczych Grup Producenckich na Zjazd Przedkongresowy, który odbędzie się w dniu 18 września 2012 roku w siedzibie Krajowej Rady Spółdzielczej w Warszawie, ul. Jasna 1, początek - godz. 11.00
Kongres Spółdzielczości, zwoływany co 4 lata, jest najwyższym organem samorządu spółdzielczego w Polsce. Dokona on m.in. oceny stanu spółdzielczości w RP oraz warunków i możliwości jej rozwoju oraz dokona wyboru członków Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej. W Kongresie tym wezmą m.in. udział delegaci wybrani przez Zjazd Przedkongresowy, reprezentujący Spółdzielcze Grupy Producentów Rolnych oraz Spółdzielcze Wstępnie Uznane Grupy i Uznane Organizacje Producentów Owoców i Warzyw.
Spółdzielnie mogą być reprezentowane na Zjedzie Przedkongresowym przez dwóch swoich przedstawicieli z zachowaniem zasady, iż każdej spółdzielni przysługuje tylko jeden głos.
Bezpośrednio po Zjeździe Przedkongresowym odbędzie się spotkanie z Panem Stanisławem Kalembą, Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który przybędzie na spotkanie bezpośrednio po posiedzeniu Rady Ministrów. Będzie to więc doskonała okazja do uzyskania najświeższych informacji dotyczących polityki państwa wobec grup producentów rolnych, jak również okazja do wymiany doświadczeń i nawiązania współpracy między grupami.
W celu wzięcia udziału w Zjedzie Przedkongresowym, Walne Zgromadzenie lub Rada Nadzorcza spółdzielni musi podjąć uchwałę o wyborze delegata/ów na Zjazd Przedkongresowy. Wybrany delegat powinien wypełnić ankietę przedstawiciela spółdzielni na zjazd
DO POBRANIA
Pismo Alfreda Domagalskiego, prezesa Zarządu KRS, w sprawie Zjazdu: str 1 str 2
Wzór Uchwały o wyborze przedstawiciela spółdzielni na Zjazd Przedkongresowy
Wzór Ankiety przedstawiciela spółdzielni na Zjazd Przedkongresowy
Uchwałę Walnego Zgromadzenia lub Rady Nadzorczej i wypełnioną ankietę należy niezwłocznie odesłać na adres:
Krajowa Rada Spółdzielcza, ul. Jasna 1, 00-013 Warszawa
z dopiskiem: Zjazd Przedkongresowy GPR
fax: 22 827 43 21
e- mail:
- Szczegóły
Informacja o podstawowych danych ekonomiczno-finansowych dotyczących sektora spółdzielczego w roku 2016 i ich zmian w latach 2011-2016.
Główny Urząd Statystyczny w ramach współpracy z Krajową Radą Spółdzielczą przekazał podstawowe dane o sytuacji ekonomiczno-finansowej jednostek spółdzielczych w 2016 r. Dane te dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących wynosi 10 i więcej osób i zostały sporządzone na podstawie rocznych sprawozdań statystycznych SP i Z-O6 w układzie branżowym spółdzielni, ujmującym zagregowane wybrane dane tych podmiotów gospodarczych.
Dane otrzymane z GUS nie obejmowały sektora finansowego w spółdzielczości, tj. banków spółdzielczych i SKOK-ów. W analizie wykorzystano więc dane dotyczące tych branż zawarte w: Roczniku Statystycznym Rzeczypospolitej Polskiej 2017 GUS (ostatnie dane za 2016) i Raporcie o sytuacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych na 31 grudnia 2016 r. sporządzonego przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (dane ze strony internetowej instytucji).
Dane zestawione na podstawie: przesłanej informacji GUS, Rocznika GUS i Raportu UKNF dotyczą 3617 spółdzielni (3017+ 558 BS+ 40 SKOK) z 9199 czynnych gospodarczo, ujętych w bazie Krajowej Rady Spółdzielczej i stanowią 39,3 % tej bazy.
Główny Urząd Statystyczny przekazał KRS także ogólne dane dotyczące zatrudnienia, przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i liczby pracujących niepełnosprawnych w spółdzielczości. Obejmują one również tylko te spółdzielnie, w których liczba zatrudnionych wynosi 10 i więcej osób.
Wyniki finansowe w 2016 r.
Szczegółowe dane ekonomiczno-finansowe dotyczące sektora spółdzielczego w 2016 r. zostały zawarte w tabeli nr 1, stanowiącej załącznik do niniejszej informacji.
Łączne przychody sektora spółdzielczego z całokształtu działalności w 2016 r. wyniosły 65,2 mld zł, a koszty ich uzyskania 62,6 mld zł. Najwyższe przychody uzyskały spółdzielnie mieszkaniowe – 19,5 mld zł i wyprzedziły spółdzielnie mleczarskie – 18,2 mld zł. Należy zaznaczyć, iż badaniem było objętych 26,8 % spółdzielni mieszkaniowych, przy 83,6 % spółdzielni mleczarskich. Najniższe przychody odnotowano w spółdzielniach określonych jako „Inne” – 75,4 mln zł. Spółdzielnie te trudno jest zakwalifikować do którejkolwiek z istniejących branż jak np. spółdzielnie energetyczne. W spółdzielniach „Cepelii” i rzemieślniczych brak jest danych za 2016 r., ponieważ te branże objęte są tajemnicą statystyczną, z uwagi na niewielką liczbę czynnych podmiotów.
Stopa zysku netto w 2016 roku wyniosła 3,3%. Najniższy udział kosztów w przychodach miał miejsce w RSP (76,4 %) oraz w sektorze bankowym (87,9 %).
Do budżetu państwa spółdzielnie odprowadziły łącznie 569,4 mln zł, głównie tytułem podatku dochodowego. Najwięcej podatku zapłaciły banki spółdzielcze – 208,4 mln zł oraz spółdzielnie mieszkaniowe – 172,5 mln zł. Najniższy podatek dochodowy odprowadziły spółdzielnie socjalne – 258 tys. zł.
Łączny wynik finansowy netto sektora spółdzielczego wyniósł w 2016 r. 2,1 mld zł.
Wynagrodzenia
Średnie miesięczne wynagrodzenie w sektorze spółdzielczym wyniosło 3.619,46 zł i było wyższe w porównaniu z rokiem 2015 o 163,46 zł.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w 2016 r. wynosiło 3.900 zł.
Zatrudnienie
Liczba zatrudnionych w 2016 r. w spółdzielczości wyniosła 200.305 osób i spadła w stosunku do roku 2015 o 5 procent. W tej liczbie nie wzięto pod uwagę pracujących w spółdzielniach zatrudniających do 10 osób. Oznacza to wyraźne zwiększenie, widocznej od kilku lat w badaniach GUS, tendencji spadku zatrudnionych w sektorze spółdzielczym. Spadek liczby zatrudnionych w spółdzielczości, w badanej zbiorowości w okresie analizowanych 5 lat – między rokiem 2011r., z liczbą 252.603 osób, a 2016 r. z liczbą 200.305 osób – wyniósł 21,7 %, co daje średnioroczny spadek o 4,3 procent.
Zmiany wskaźników finansowych w latach 2011 – 2016
Zmiany liczby spółdzielni i wskaźników ekonomicznych w układzie branżowym w latach 2011 -2016 prezentuje w mln zł w cenach bieżących tabela nr 2. Tabela zawiera też zmiany względne wskaźników finansowych w procentach, przy założeniu, że dane z 2011 r. =100.
W badanym okresie liczba czynnych spółdzielni wzrosła z 8.989 do 9.199 tj. o 2,3 %.
Spadek liczby spółdzielni w okresie 5 lat zanotowała większość branż, ale największy zanotowały: SKOK-i – 37,1 %, ogrodniczo-pszczelarskie – 33,3 %, inwalidów i niewidomych – 27,5 %, kółek rolniczych – 19,4 % i rzemieślnicze – 18,8 %.
Zaskakujący i trudny do racjonalnego wytłumaczenia jest zwłaszcza spadek liczby SKOK-ów, które korzystały z bardzo korzystnych warunków jakie stworzono w Polsce dla branży finansowej. Także wielkość strat ponoszonych w tej branży jest niezrozumiała, chociaż dotyczy tylko czynnych SKOK-ów, ze względu na brak dostępnych danych KNF dotyczących podmiotów będących w stanie upadłości.
Dynamiczny wzrost liczby odnotowały spółdzielnie socjalne (wzrost o 158,6 %), grupy producentów rolnych (wzrost o 72,8 %). Trzecią branżą która nieznacznie (o 1 %) zwiększyła liczbę podmiotów były spółdzielnie mieszkaniowe (tabela 2).
Należy podkreślić, że młode branże spółdzielcze: spółdzielnie socjalne, spółdzielcze grupy producentów rolnych odnotowały kilkakrotny wzrost liczebności, przychodów i aktywów, dzięki dofinasowaniu z różnych programów pomocowych.
Przychody całego sektora spółdzielczego spadły w 2016 r.- o 1 %, w porównaniu do 2011 r. przyjętego za 100%. W tym samym czasie wynik finansowy netto sektora obniżył się o 17,1 % procent. Spadek zanotowały branże: SKOK-ów, ogrodniczo-pszczelarska, rzemieślnicza, innych, gminnych spółdzielni „SCh” i banków spółdzielczych. Wzrost wyniku finansowego odnotowały (w kolejności od największego) spółdzielcze grupy producentów (10-krotny), spółdzielnie socjalne (o 122,2 % ), mleczarskie (o50,6 %), Społem (o 27, 1 %), pracy i usług oraz spółdzielnie budowlane (o 23,5%), kółek rolniczych (o 21,3 %) (szczegóły w tabeli nr 2).
Wzrost aktywów odnotowały branże spółdzielcze: inne, socjalna, SGPR, banków spółdzielczych, mleczarska, RSP. Spadek aktywów nastąpił w branżach spółdzielczych: SKR, inwalidów i niewidomych, gminnych ‘”SCh”, rzemieślniczej, pracy i usług budowlanych, mieszkaniowej, ogrodniczo-pszczelarskiej (szczegóły w tabeli 2 ).
Podsumowując należy stwierdzić, że na wyniki poszczególnych branż miały największy wpływ trzy czynniki: zasobność finansowo-dochodowa obsługiwanej sfery gospodarczej i ludności, warunki jaki stwarza uprzywilejowanie branży finansowej wobec branż produkcyjnych czy zarządzania nieruchomościami i dofinasowanie z różnych programów pomocowych.
Informacja o podstawowych danych ekonomiczno-finansowych dotyczących sektora spółdzielczego
w roku 2015 i ich zmian w latach 2011 - 2015
Główny Urząd Statystyczny w ramach współpracy z Krajową Radą Spółdzielczą przekazał podstawowe dane o sytuacji ekonomiczno-finansowej jednostek spółdzielczych w 2015 r. Dane te dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących wynosi 10 i więcej osób i zostały sporządzone na podstawie rocznego sprawozdania statystycznego SP/F-02. Dane otrzymane z GUS nie obejmowały sektora finansowego w spółdzielczości, tj. banków spółdzielczych i SKOK. W analizie wykorzystano więc dane dotyczące tych branż zawarte w: „Monitoringu banków 2014” sporządzonej przez GUS (brak danych za 2015) i „Informacji o sytuacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w 2015 roku” sporządzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego (dane ze stron internetowych obu instytucji).
Tak zestawione na podstawie przesłanej informacji GUS i ze stron internetowych GUS i KNF dane dotyczą 3667 spółdzielni z 9284 czynnych gospodarczo, ujętych w bazie Krajowej Rady Spółdzielczej i stanowią 40% .
Główny Urząd Statystyczny przekazał KRS także ogólne dane dotyczące zatrudnienia, przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i liczby pracujących niepełnosprawnych w spółdzielczości. Obejmują one również tylko te spółdzielnie, w których liczba zatrudnionych wynosi 10 i więcej osób.
Wyniki finansowe w 2015 r.
Szczegółowe dane ekonomiczno-finansowe dotyczące sektora spółdzielczego w 2015 r. zostały zawarte w tabeli nr 1, stanowiące załącznik do niniejszej informacji.
Łączne przychody sektora spółdzielczego z całokształtu działalności w 2015 r. wyniosły 68,7 mld zł, a koszty ich uzyskania 63,3 mld zł. Najwyższe przychody uzyskały spółdzielnie mieszkaniowe - 19 mld zł i wyprzedziły spółdzielnie mleczarskie – 17,5 mld zł. Należy zaznaczyć, iż badaniem było objętych 26 % spółdzielni mieszkaniowych, przy 84% spółdzielni mleczarskich. Najniższe przychody odnotowano w spółdzielniach rzemieślniczych - 20,5 mln zł. W spółdzielniach „Cepelia” brak jest danych za 2015 r.
Stopa zysku w 2015 roku wyniosła 3,1%. Najniższy udział kosztów w przychodach miał miejsce w RSP (75,3 %) oraz w sektorze bankowym (86,4 %).
Do budżetu państwa spółdzielnie tytułem podatku dochodowego odprowadziły łącznie 568,8 mln zł. Najwięcej podatku zapłaciły banki spółdzielcze - 232 mln zł oraz spółdzielnie mieszkaniowe - 166,6 mln zł. Najniższy podatek dochodowy odprowadziły spółdzielnie socjalne – 137 tys. zł.
Łączny wynik finansowy netto sektora spółdzielczego wyniósł w 2015 r. 2,0 mld.
Wynagrodzenia
Średnie miesięczne wynagrodzenie w sektorze spółdzielczym wyniosło 3 456 zł i było wyższe w porównaniu z rokiem 2013 o 3,7 % tj. o 124 zł.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w 2015 r. wynosiło 3 900 zł.
Zatrudnienie
Liczba osób zatrudnionych w 2015 r. w spółdzielczości wyniosła 210.691. W tej liczbie nie wzięto pod uwagę pracujących w spółdzielniach zatrudniających do 10 osób. Uwzględniając szacunkowe zatrudnienie w spółdzielniach nie objętych badaniem GUS, łącznie w spółdzielczości pracuje około 300 tys. osób. Potwierdzają to dane uzyskane w trakcie przeprowadzonego w 2012 r. przez KRS we współpracy z GUS badania pn. „Społeczny wymiar działalności spółdzielni”. Oznacza to utrzymywanie się widocznej od kilku lat w badaniach GUS tendencji spadku zatrudnionych w sektorze spółdzielczym.
Zmiany wskaźników finansowych w latach 2011 – 2015
Zmiany liczby spółdzielni i wskaźników ekonomicznych w układzie branżowym w latach 2011 -2015 prezentuje w cenach bieżących tabela nr 2 – w milionach złotych i zmiany względne wskaźników finansowych w procentach, przy założeniu, że dane z 2011 r. = 100.
W badanym okresie liczba czynnych spółdzielni wzrosła z 8989 do 9284 tj. o 3,3%.
Spadek liczby spółdzielni w okresie 4 lat zanotowała większość branż, z wyjątkiem spółdzielni socjalnych, grup producentów rolnych, w których nastąpił bardzo dynamiczny wzrost oraz spółdzielni innych i mieszkaniowych w których liczba tych podmiotów nieco wzrosła (tabela 1). Należy podkreślić, że młode branże spółdzielcze: spółdzielnie socjalne, spółdzielcze grupy producentów rolnych i inne spółdzielnie (np. energetyczne) odnotowały kilkakrotny wzrost liczebności, przychodów i aktywów, dzięki dofinansowaniu z różnych programów pomocowych.
Przychody całego sektora spółdzielczego wzrosły w 2015 r.- o 2%, w porównaniu do 2011 r. przyjętego za 100%. Realny wzrost przychodów (powyżej inflacji wynoszącej w tym okresie 3,7 %) odnotowały branże (w kolejności od najwyższych): socjalna, spółdzielczych grup producentów rolnych, inne spółdzielnie, rzemieślnicza, banków spółdzielczych, mleczarska, mieszkaniowa i SKOK-i. Spadek realny przychodów wystąpił w branżach spółdzielni (w kolejności od najwyższego spadku): inwalidów i niewidomych, SKR, gminnych SCh, pracy i usług budowlanych, PSS ”Społem”, RSP (szczegóły w tabeli nr 2).
W tym samym czasie wynik finansowy sektora obniżył się o kilkanaście procent. Spadek zanotowały branże: SKOK-ów, Gminnych Spółdzielni ‘SCh’, mleczarska, inwalidów i niewidomych, rzemieślnicza, PSS SPOŁEM. Pozostałe branże odnotowały wzrost wyniku finansowego, w tym 5 krotny spółdzielcze grupy producentów.
Realny wzrost aktywów odnotowały branże spółdzielcze: inne, SGPR, socjalna, SKOK-ów, banków spółdzielczych, mleczarska, RSP. Realny spadek aktywów nastąpił w branżach spółdzielczych: SKR, inwalidów i niewidomych, gminnych ‘SCh’, rzemieślniczej, pracy i usług budowlanych, mieszkaniowych, PSS „Społem”, ogrodniczo-pszczelarskiej (szczegóły w tabeli 2).
Podsumowując należy stwierdzić, że na wyniki poszczególnych branż miały największy wpływ trzy czynniki: zasobność finansowo-dochodowa obsługiwanej sfery gospodarczej i ludności, warunki jaki stwarza uprzywilejowanie branży finansowej wobec branż produkcyjnych czy zarządzania nieruchomościami i dofinansowanie z różnych programów pomocowych.
Informacja o podstawowych danych ekonomiczno-finansowych dotyczących sektora spółdzielczego
w roku 2014 i ich zmian w latach 2011 - 2014.
Główny Urząd Statystyczny w ramach współpracy z Krajową Radą Spółdzielczą przekazał podstawowe dane o sytuacji ekonomiczno-finansowej jednostek spółdzielczych w 2014 r. Dane te dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących wynosi 10 i więcej osób i zostały sporządzone na podstawie rocznego sprawozdania statystycznego SP/ F-02. Dane otrzymane z GUS nie obejmowały sektora finansowego w spółdzielczości, tj. banków spółdzielczych i SKOK. W analizie wykorzystano więc dane dotyczące tych branż zawarte w: „Monitoringu banków 2014” sporządzonej przez GUS i „Informacja o sytuacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w 2014 roku” sporządzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego ( dane ze stron internetowych obu instytucji).
Tak zestawione na podstawie przesłanej informacji GUS i ze stron internetowych GUS i KNF dane dotyczą 3899 spółdzielni z 9510 czynnych gospodarczo, ujętych w bazie Krajowej Rady Spółdzielczej i stanowią 41% .
Główny Urząd Statystyczny przekazał KRS także ogólne dane dotyczące zatrudnienia, przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i liczby pracujących niepełnosprawnych w spółdzielczości. Obejmują one również tylko te spółdzielnie, w których liczba zatrudnionych wynosi 10 i więcej osób.
Wyniki finansowe w 2014 r.
Szczegółowe dane ekonomiczno-finansowe dotyczące sektora spółdzielczego w 2014 r. zostały zawarte w tabelach: nr 1 i 1a , stanowiące załącznik do niniejszej informacji. Łączne przychody sektora spółdzielczego z całokształtu działalności w 2014 r. wyniosły 70,0 mld zł, a koszty ich uzyskania 68,0 mld zł. Najwyższe przychody uzyskały po raz kolejny spółdzielnie mleczarskie - 19,6 mld zł i wyprzedziły spółdzielnie mieszkaniowe - 19, 2 mld zł. Należy zaznaczyć iż badaniem było objętych 27% spółdzielni mieszkaniowych, przy 84% spółdzielni mleczarskich. Najniższe przychody odnotowano w spółdzielniach socjalnych - 39,5 mln zł. W spółdzielniach „Cepelia” brak jest danych za 2014 r.
Stopa zysku w 2014 roku wyniosła 2,9% , zaś w roku 2013 wynosiła 4,1%., oznacza to spadek zyskowności o ponad 70%. Najniższy udział kosztów w przychodach miał miejsce w RSP (76,1%) oraz w sektorze bankowym (86,4%).
Do budżetu państwa spółdzielnie tytułem podatku dochodowego odprowadziły łącznie 563,7 mln zł. Najwięcej podatku zapłaciły banki spółdzielcze - 232 mln zł oraz spółdzielnie mieszkaniowe - 178,6 mln zł. Najniższy podatek dochodowy odprowadziły spółdzielnie socjalne – 157 tys. zł.
Łączny wynik finansowy netto sektora spółdzielczego wyniósł w 2013 r. 1,3 mld zł i obniżył się aż o 46 % w stosunku do roku 2013. Zaważyły na tym bardzo wysokie straty w branży finansowej SKOK, które wyniosły – 769 mln zł, oraz niewielka strata 8 mln zł w gminnych spółdzielniach „SCh”.
Najwyższy dodatni wynik finansowy netto odnotowano w sektorze bankowym - 761 mln zł oraz w spółdzielczości mieszkaniowej - 723 mln zł. Na kolejnych miejscach uplasowały się: RSP - 513 mln zł, spółdzielnie pracy i usług budowlanych - 111 mln zł, spółdzielczość mleczarska - 77 mln zł, PSS „Społem” - 41 mln zł, spółdzielnie inwalidów i niewidomych - 17 mln zł, spółdzielnie rzemieślnicze - 14 mln zł, spółdzielnie kółek rolniczych - 5 mln zł, grupy producentów rolnych - 4 mln. zł i spółdzielnie ogrodniczo-pszczelarskie - 3 mln. zł.
Wynik finansowy netto wynoszący poniżej 1 mln zł odnotowano w spółdzielczości socjalnej - 536 tys. zł.
Wynagrodzenia
Średnie miesięczne wynagrodzenie w sektorze spółdzielczym wyniosło 3.332 zł i było wyższe w porównaniu z rokiem 2013 o 4,0 % tj. o 129 zł.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w 2014 r. wynosiło 3.783 zł.
Zatrudnienie
Liczba osób zatrudnionych w 2014 r. w spółdzielczości wyniosła 220.168. W tej liczbie nie wzięto pod uwagę pracujących w spółdzielniach zatrudniających do 10 osób. Uwzględniając szacunkowe zatrudnienie w spółdzielniach nie objętych badaniem GUS, łącznie w spółdzielczości pracuje około 300 tys. osób. Potwierdzają to dane uzyskane w trakcie przeprowadzonego w 2012 r. przez KRS we współpracy z GUS badania pn. „Społeczny wymiar działalności spółdzielni”. W porównaniu z rokiem 2013 liczba pracujących w spółdzielniach zatrudniających co najmniej 10 osób spadła o 7.797 osób. Oznacza to utrzymywanie się widocznej od kilku lat w badaniach GUS tendencji spadku zatrudnionych w sektorze spółdzielczym. Wśród zatrudnionych w 2014 r. w jednostkach spółdzielczych było 24.763 osób niepełnosprawnych. Stanowią one 11,2% ogółu pracowników spółdzielczości. Jest to pięciokrotnie więcej niż wynosi odsetek niepełnosprawnych pracujących w gospodarce narodowej (2,3%) i sektorze prywatnym (2,4%).
Zmiany wskaźników finansowych w latach 2011 – 2014
Zmiany liczby spółdzielni i wskaźników ekonomicznych w układzie branżowym w latach 2011 -2014 prezentują w cenach bieżących tabele: nr 2 – w milionach złotych i nr 3 zmiany względne wskaźników finansowych w procentach, przy założeniu: dane 2011 r. =100.
Spadek liczby spółdzielni w okresie 3 lat zanotowały branże: banków spółdzielczych – o 1%, SKOK-ów – o 20%, mleczarskie – o 7%, PSS „Społem” – o 6%; Samopomoc Chłopska – o 8 %; pracy – o 11 %; RSP – o 5 %; inwalidów i niewidomych – o 18 %; SKR – o 7 %; ogrodniczo-pszczelarskie – o 25 %; rzemieślnicze – o 10 %. Natomiast następujące branże zanotowały wzrost liczby spółdzielni: mieszkaniowe – o 3 %, spółdzielcze grupy producentów rolnych – o 54 %; socjalne – o 166 %. Łącznie nastąpił, według danych KRS, wzrost liczby czynnych spółdzielni o 521 jednostek, tj. o 5,8%.
Przychody całego sektora spółdzielczego wzrosły w 2012 r.- o 8,3%, a w 2013 – o 9,1%, a w 2014 – 8,1 %, w porównaniu do 2011 r. przyjętego za 100%. W tym samy czasie wynik finansowy sektora obniżył się o blisko połowę, natomiast aktywa trwałe wzrosły o 2,9 % tj. 2.245 milionów zł, a obrotowe spadły o 16,6% tj. 5.212 mln. zł.
SKOK-i, które osiągnęły w 2012 r. największy wzrost przychodów w liczbach bezwzględnych (dwa razy więcej niż w 2011 r.), w kolejnych latach notują spadki . Przychody w 2013 r. spadły do poziomu 3837 mln zł, w 2014 r. do wysokości 3638 mln zł, a mimo to były o 53 % wyższe niż 2011 r. ( w cenach bieżących). Jednocześnie dodatni w 2011 r. wynik finansowy netto w kwocie 86 mln zł, przekształcił się w kolejnych latach w straty w kwotach: - 57 mln zł w 2012 r.; - 128 mln zł w 2013 r. i – 769 mln zł w 2014 r. SKOK-i zapłaciły w ciągu 4 lat 211 mln. zł podatku, w tym 111 mln. zł w 2012 r. Podatek ten stanowił 23 % podatku zapłaconego przez banki spółdzielcze, mimo że przychody SKOK-ów stanowiły w ciągu 4 lat 53,6% przychodów BS-ów. Mimo ponoszonych strat nastąpił w SKOK-ach bardzo duży – 7 krotny wzrost aktywów trwałych w ciągu 2 lat osiągając 11.383 mln. zł w 2013 r., by następnie spaść do poziomu 9577 mln zł w 2014 r. W tym samym czasie poziom aktywów obrotowych zmniejszył się dwukrotnie z 13.969 mln. w 2011 r. do 6.869 mln. zł w 2014 r.
Bardzo wysoki, ponad 3 krotny wzrost przychodów odnotowały spółdzielcze grupy producentów rolnych w wymienionym okresie, uzyskując poziom 449 mln w 2014 r. Jednocześnie ze strat w latach 2011-2012 r., wyszły na kilkumilionowe zyski w latach 2013-2014 . W tym samym czasie branża zwiększyła aktywa blisko trzykrotnie.
Banki spółdzielcze zwiększyły swoje przychody o 29,5% w 2012 r., o 19,1 % w 2013 r. i o 17,3 % w 2014 r., w stosunku do 2011 r. A więc w stosunku do najwyższego poziomu przychodów w 2012 r., w kolejnych latach następowało ich obniżenie. Wynik finansowy był o ponad 30% wyższy w 2012 r. i nieznacznie tylko wyższy w latach 2013-2014 - w stosunku do roku wyjściowego. Natomiast w okresie tych trzech lat aktywa w tej branży finansowej zwiększyły się o 48,7 %, tj. do poziomu 104,7 miliardów zł.
Spółdzielnie mleczarskie zwiększyły swoje przychody aż o 20,7 % w ciągu tego okresu, osiągając największy poziom przychodów z wszystkich branż spółdzielczych w kwocie 19.558 milionów zł w 2014 r. Branża mleczarska miała niestabilne wyniki finansowe w ciągu 4 lat, ale nastąpił wzrost aktywów trwałych – o 9,8 % i aktywów obrotowych o 16,3 %.
Rolnicze spółdzielnie produkcyjne zanotowały wzrost przychodów o 4,3 % w ciągu trzech lat, do poziomu 2.159 milionów zł w 2014 r., odnotowując jednocześnie wzrost wyniku finansowego netto o 14,6 % oraz aktywów trwałych o 11,8% i obrotowych o 12,6 %.
Spółdzielnie mieszkaniowe zwiększyły swoje przychody o 7,3 %, nadwyżkę finansową o ponad 6,1 % i aktywa obrotowe o 18,4 %. Jednocześnie nastąpił spadek aktywów trwałych w 2014 r. do poziomu 91,6 % z 2011 r., co dowodzi niepowodzenia procesu uwłaszczenia się członków poprzez opuszczanie spółdzielni i zakładanie wspólnot mieszkaniowych. Inną przyczyną tego ubytku substancji materialnej była wyprzedaż nieruchomości w tym czasie, także spowodowana pułapkami zadłużenia, w które wpadały spółdzielnie mieszkaniowe.
Spółdzielnie handlowe PSS „Społem” zanotowały w 2014 r. spadek: przychodów o 7,3 %, wyniku finansowego netto o 30,8 %, wartości aktywów trwałych o 1,1 % i obrotowych o 10,5 % - stosunku do 2011 r
Gminne spółdzielnie „Samopomoc Chłopska” zanotowały kilkunasto-procentowe spadki: przychodów, aktywów trwałych i obrotowych oraz po raz pierwszy od kilku lat zanotowały stratę na działalności. Spółdzielnie te obsługują obszary wiejskie, gdzie poziom dochodów ludności wiejskiej, w tym rolniczej, stale maleje w relacji do dochodów w miastach.
Branża ogrodniczo-pszczelarska utrzymała przychody na poziomie 2011 r. ale zanotowała 4 - krotny wzrost zysku netto, do poziomu 3,2 mln. zł w 2014 r. Jednocześnie zanotowała w tym czasie spadek aktywów o 12,3 % tj. o 17,4 miliona zł.
Spółdzielnie Kółek Rolniczych zanotowały spadek przychodów z całej działalności o ponad 10 % w 2014 r., ale w analizowanych 3 latach odnotowywały systematyczny wzrost wyników finansowych netto, do poziomu wyższego o 61% - w stosunku do 2011 r. Natomiast aktywa tych spółdzielni zostały zmniejszone w ciągu 3 lat, o kilkanaście procent tj. o 51 milionów zł.
Dwie branże: spółdzielni pracy, usług i budowlane oraz inwalidów i niewidomych odnotowały największe spadki w ciągu 3 lat: przychodów i aktywów trwałych oraz obrotowych – o kilkanaście procent. Branża spółdzielni pracy i usług budowlanych odnotowała w 2014 r. zysk netto na poziomie 112 milionów złotych, zwiększając o 10 % w stosunku do 2011 r. Wynik finansowy netto spółdzielni inwalidów i niewidomych zmalał o 1/3 w porównaniu do 2011 r.
Spółdzielnie rzemieślnicze odnotowały w 2014 r. – w stosunku do lat poprzednich: 3 krotny wzrost przychodów; 17 - krotny wzrost zysku netto i 3 krotny wzrost aktywów obrotowych, przy spadku aktywów trwałych o 1/3.
Nowa branża spółdzielni socjalnych zwiększyła w ciągu 3 lat przychody o 50%, zniwelowała straty z 2 poprzednich lat i osiągnęła zyski oraz zachowując niezmienny poziom aktywów trwałych, straciła ¼ aktywów obrotowych.
Podsumowując należy stwierdzić, że na wyniki poszczególnych branż miały największy wpływ dwa czynniki: zasobność finansowo-dochodowa obsługiwanej sfery gospodarczej i ludności oraz warunki jaki stwarza uprzywilejowanie branży finansowej wobec branż produkcyjnych czy zarządzania nieruchomościami.
Spółdzielczy Instytut Badawczy kontynuuje rozpoczętą w latach ubiegłych współpracę z Głównym Urzędem Statystycznym w zakresie wymiany informacji i danych statystycznych. Jej celem jest polepszenie wiedzy na temat potencjału ekonomicznego i społecznego poszczególnych pionów spółdzielczości w Polsce, zaś pierwszym krokiem była weryfikacja stanu jednostek spółdzielczych znajdujących się w bazach obydwu instytucji i doprowadzenie do ich zgodności. Zrealizowano już pierwszy etap polegający na przekazaniu przez KRS do GUS danych z bazy KRS celem dokonania połączenia z bazą GUS. W wyniku tego nastąpiło sparowanie ok. 15 tys. podmiotów, z czego ok. 9 tys. czynnych spółdzielni. Aktualnie weryfikacji podlegają jednostki, co do których ujawniono rozbieżności w obydwu bazach. Jednocześnie, na wniosek KRS, GUS wprowadził w swojej bazie możliwość wyróżnienia spółdzielni zgodnie z powszechnie stosowanym w spółdzielczości (i w bazie KRS) podziałem na 15 branż spółdzielczych.
W roku 2011 Krajowa Rada Spółdzielcza pozyskała dane ekonomiczno-finansowe od GUS dotyczące spółdzielni we wszystkich branżach (poza finansowymi, tj. Bankami Spółdzielczymi i SKOK-ami – te jednak publikowane są regularnie w rocznikach statystycznych GUS). W tych ramach GUS przekazał KRS wstępne dane za rok 2010 dotyczące 3,8 tys. jednostek spółdzielczych, pochodzące ze składanych przez nie sprawozdań F-01. Dotyczą one jednak tylko jednostek dużych, zatrudniających powyżej 9 osób z uwagi na fakt, iż spółdzielnie zaliczane do kategorii małych nie są zobligowane do sporządzania sprawozdawczości na rzecz, GUS. Po uzupełnieniu otrzymanego zestawienia o dane dotyczące BS i SKOK-ów, KRS dysponuje danymi z ok. 4,5 tys. spółdzielni, co stanowi ponad 50% spółdzielni czynnych gospodarczo. Szacunkowo można stwierdzić, iż reprezentują one przeważającą część potencjału ekonomicznego całej spółdzielczości.
Jak wynika z otrzymanych danych, najwyższe przychody odnotowano w branży mieszkaniowej (ok. 17 mld zł.), a najwyższy podatek dochodowy do budżetu w 2010 r. odprowadziły banki spółdzielcze (ok. 180 mln zł). Spółdzielczość mieszkaniowa natomiast w tej kategorii uplasowała się na drugiej pozycji (ok. 160 mln zł. podatku). Na kolejnej pozycji znalazła się spółdzielczość mleczarska, spółdzielnie pracy i usług, następnie spółdzielczość „Społem”, spółdzielnie GS „SCh”, spółdzielnie inwalidów i niewidomych, SKR, RSP, ogrodniczo-pszczelarskie, rzemieślnicze i „Cepelie”.
Dodatkowo GUS przekazał dane ogólne dotyczące zatrudnienia w spółdzielczości. Jak wynika z nich, liczba osób stale zatrudnionych w spółdzielniach wynosi 278.163 osoby, w tym 39.489 osób niepełnosprawnych. Oznacza to, iż 14,2% osób zatrudnionych w spółdzielczości posiada orzeczenie o niepełnosprawności przy jednoczesnym ukształtowaniu się tego wskaźnika w skali kraju na poziomie 3,6%. Natomiast przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w naszym sektorze ukształtowało się na poziomie 2.746 zł i było wyższe od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w pozostałych jednostkach sektora prywatnego krajowego o 12,4%. Dane te również nie zawierają informacji od podmiotów spółdzielczych małych, zatrudniających do 9 osób, oszacować jednak można, iż w całym sektorze spółdzielczym pracę znalazło ponad 300 tys. osób.
Współpraca z GUS, która w opinii obydwu partnerów układa się doskonale i jest pożyteczna dla obu stron, planowana jest w dłuższym okresie i będzie polegała na bieżącej i systematycznej (półrocznej) wymianie powyższych informacji pomiędzy KRS a GUS. Przedstawiciele SIB-KRS uczestniczą również corocznie w posiedzeniach Komisji Programowej GUS pracującej nad Programem Badań Statystycznych statystyki publicznej na kolejne lata oraz opiniują projekty aktów prawnych dotyczących statystyki publicznej.
Weź udział w badaniu statystycznym!
Szanowni Państwo!
Spółdzielczy Instytut Badawczy zbiera dane, które pozwolą na szeroka prezentację wkładu spółdzielni w życie społeczne naszego kraju. Pragniemy też pokazać specyfikę działalności spółdzielni, odróżniającą je od przedsiębiorstw komercyjnych. W tym celu niezbędne jest zebranie informacji o społecznym wymiarze działalności spółdzielni: o liczbie członków i pracowników, o angażowaniu się spółdzielni i spółdzielców w działania na rzecz dobra wspólnego, o demokratycznym podejmowaniu decyzji dotyczących najważniejszych spraw spółdzielni, wybieraniu władz spółdzielni itp.
Ankieta jest prowadzona we współpracy z Głównym Urzędem Statystycznym. Zebrane dane posłużą do przeprowadzenia zbiorczych analiz statystycznych z zachowaniem zasady anonimowości poszczególnych spółdzielni. Pierwsze wyniki zostaną przedstawione na Kongresie Spółdzielczości Polskiej w listopadzie br. Opracowania te będą także udostępniane na stronie internetowej Krajowej Rady Spółdzielczej oraz w mediach.
W ankiecie poniżej znajdziecie Państwo instrukcje (pochyłym drukiem) informujące, w jaki sposób należy zaznaczyć wybrane przez Państwa odpowiedzi. Będą tam również instrukcje typu „Prosimy przejść do pytania nr X” - służące do przejścia do właściwego pytania, które należy w tym momencie wypełnić z pominięciem innych pytań, które nie dotyczą akurat Państwa spółdzielni. Gdyby chcieli Państwo szerzej wyrazić swoją opinię na tematy zawarte w kwestionariuszu – to można dołączyć taką wypowiedź na dodatkowej kartce i przesłać nam ją razem z wypełnioną ankietą .W przypadku wątpliwości związanych z wypełnianiem kwestionariusza chętnie udzielimy wszelkich wyjaśnień.
do pobrania:
Pismo prezesa Zarządu KRS
Pismo prezesa GUS
- Szczegóły
Fundusze
Prezentujemy Państwu informację o dostępnych dla spółdzielni różnych branż Funduszach Spójności oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Projekty
Krajowa Rada Spółdzielcza samodzielnie zrealizowała lub - w roli partnera - brała udział w realizacji wielu krajowych i międzynarodowych projektów. Poniżej lista najważniejszych inicjatyw KRS:
Partnerstwo na rzecz ekonomii społecznej: osiedlowe spółdzielnie socjalne
W ramach projektu, realizowanego od 2009 r. VII priorytetu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, od stycznia 2010 r. działał przy KRS Punkt Konsultacyjny, udzielający porad prawno-księgowo-administracyjnych. Zorganizowano ponad 20 spotkań doradców zawodowych/psychologów z grupami inicjatywnymi. Ponadto odbyło się 6 kursów zawodowych dla 50 beneficjentów projektu. Przygotowano i przeprowadzono szkolenie dla przyszłej kadry zarządzającej osiedlowych spółdzielni socjalnych (OSS), w tym zajęcia z podstaw księgowości, z zakresu technik komunikacji interpersonalnej, spotkania beneficjentów z ekspertami celem opracowania wniosków do urzędów pracy, biznesplanów oraz dokumentacji do KRS.
Przeprowadzono również 400 wywiadów z kilkoma grupami respondentów: liderami i członkami grup inicjatywnych, zarządami i pracownikami spółdzielni mieszkaniowych, dyrektorami i pracownikami instytucji rynku pracy. Powstały 3 raporty podsumowujące możliwości poszerzenia oferty OSS o usługi odpowiadające potrzebom lokalnych podmiotów. Odbył się wyjazd studyjny do Włoch, w którym udział wzięło 30 osób: przedstawiciele grup inicjatywnych tworzących OSS, przedstawiciele lokalnych partnerów (Urzędy Pracy, Ośrodki Pomocy Społecznej, samorządy).
Biuro projektu prowadziło też szeroko zakrojoną kampanię informacyjno-promocyjną - m. in. w prasie i TVP INFO.
Udział w międzynarodowym projekcie na temat Spółdzielni Europejskiej
KRS zakończyła prace nad koordynowanym przez EURICSE (Europejski Instytut Badawczy Gospodarki Spółdzielczej i Społecznej w Trydencie) projektem międzynarodowym nt. Spółdzielni Europejskiej rozpoczętym w 2009 r. Ostateczny raport z całego projektu został przygotowany w języku angielskim przez zespół EURICSE i zaprezentowany na seminarium w Brukseli w dn. 5. 10. 2010 r.
Podnoszenie kompetencji menedżerów spółdzielczych w kreowaniu rozwiązań antykryzysowych z wykorzystaniem Europejskiego Funduszu Społecznego i Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. W jego ramach zorganizowano w KRS konferencję prasową i współorganizowano 4 konferencje regionalne (w Białymstoku, Krakowie, Poznaniu i Toruniu). Uczestniczyło w nich łącznie ok. 600 osób. Na konferencjach przedstawiono opracowane w SIB referaty „Szanse i zagrożenia dla spółdzielczości w kontekście procesu globalizacji w świecie i sytuacji w Polsce” oraz „Kierunki działań strategicznych i antykryzysowych dla spółdzielczości z uwzględnieniem problemów związanych z kształceniem i dokształcaniem oraz podnoszeniem kompetencji spółdzielczej kadry”. Nawiązano również bliższe kontakty z wieloma uczelniami wyższymi.
Podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez zrzeszanie się rolników ze szczególnym uwzględnieniem formy spółdzielczej
Realizację projektu, w ramach konkursu ogłoszonego przez FAPA ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 rozpoczęto 2 sierpnia 2010 r. Kluczowym celem projektu było promowanie tworzenia Grup Producentów Rolnych w szczególności w formie spółdzielczej przez rozprowadzanie wydanych uprzednio materiałów szkoleniowych, przeprowadzenie na obszarze całego kraju dwudniowych tematycznych szkoleń z częścią warsztatową oraz budowanie pozytywnego wizerunku i promocja spółdzielczości. Projekt refundowany był w 100% ze środków unijnych i budżetu państwa. W ramach projektu m.in.:
-
opracowano i wydano poradnik „Organizowanie się rolników w grupy producentów głównym sposobem na podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych” oraz 2 instrukcje „Instrukcja postępowania przy zakładaniu spółdzielni jako grupy producentów rolnych” i „Instrukcja prowadzenia działalności finansowej w grupie producentów rolnych",
-
przeprowadzono szkolenia promujące organizowanie się rolników w grupy.