Foto: Jan Malarski

Ściśle związany z losami powojennymi Domu pod Orłami na ul. Jasnej 1 w Warszawie, Bank Gospodarstwa Spółdzielczego, powołany został do życia w 1946 roku. To dla niego w dużej mierze odbudowano ten historyczny obiekt, zwany przez warszawiaków „Domem pod Orłami”. Został on nie tylko odbudowany, ale jeszcze rozbudowany i to niemal dwukrotnie.

Bank Gospodarstwa Spółdzielczego miał pełnić (i przez pewien okres istotnie pełnił) w nowej rzeczywistości Polski Ludowej rolę centrali finansowej rozliczającej spółdzielnie i związki spółdzielcze. W jego powołanie zaangażowało się także część przedwojennych działaczy spółdzielczych sympatyzujących z lewicą oraz współpracujących z Warszawską Spółdzielnią Mieszkaniową (WSM), m.in. Stanisław Tołwiński (późniejszy, od 1947 roku Prezydent Warszawy), a także Jan Żerkowski ze Związku Gospodarczego „Społem”, czy Marian Nowicki z WSM. Bank jako — co ciekawe — spółka cywilna stworzyły następujące instytucje: Związek Gospodarczy Spółdzielni RP „Społem”, Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa oraz powołane przez nią Społeczne Przedsiębiorstwo Budowalne (ono wzięło na siebie główny ciężar odbudowy i rozbudowy Domu pod Orłami”, Federacja Warszawskich Spółdzielni Spożywców, Centralna Komisja Związków Zawodowych oraz Związek „Samopomocy Chłopskiej”.

Bank Gospodarstwa Spółdzielczego przejął dwie inne, spółdzielcze instytucje finansowe: Bank Spółdzielczy „Społem” oraz Centralna Kasę Spółek Rolniczych. Jego prezesem został dotychczasowy prezes Banku „Społem” Daniel Kuszewski, a Radzie Nadzorczej przewodził wspomniany Stanisław Tołwiński. Dla tak dużej struktury jak Bank Gospodarstwa Spółdzielczego budynek Dom pod Orłami został niemal dwukrotnie powiększony w kierunku warszawskiej ulicy Henryka Sienkiewicza. 

(na zdjęciu widzimy Zarząd, Radę Nadzorczą i pracowników Banku Gospodarstwa Spółdzielczego)        

 

KONTAKT

Krajowa Rada Spółdzielcza
ul. Jasna 1
00-013 Warszawa

e-mail: krs@krs.com.pl
sekretariat tel.: 22 827 13 16, 22 59 64 500

centrala tel.: 22 59 64 300

Pracujemy od poniedziałku do piątku w godzinach 7:30 - 15:30.

3 listopada 2025 r. - NIECZYNNE

 

Kontakt z Archiwum Krajowej Rady Spółdzielczej:
tel. kom. 536 281 663
e-mail: archiwum@krs.com.pl
Archiwum udziela informacji telefonicznie od poniedziałku do piątku w godzinach: 11:00 - 13:00.

3 listopada 2025 r. - NIECZYNNE

 

PARTNERZY

 

   

 

Copyright by Krajowa Rada Spółdzielcza

Projekt i wykonanie