Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości

Strona 2 z 4

Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości 2020

Centralne obchody Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości w dniu 7 lipca 2020 r. różniły się od tych, do których zazwyczaj przywykliśmy. Bez udziału gości z zewnątrz, laureatów konkursów dla liderów spółdzielczości, za to z zachowaniem wszelkich wymogów ostrożności. Dla utrzymania dystansu pomiędzy uczestnikami posiedzenie z Domu pod Orłami zostało przeniesione do obszernej sali konferencyjnej Hotelu Gromada-Centrum. Wzięło w nim udział 80 osób - przede wszystkim członkowie Zgromadzenia Ogólnego KRS.

Zgromadzenie Ogólne, które wskutek pandemii nie mogło odbyć się w zaplanowanym terminie marcowym, zwołane zostało po raz pierwszy w bieżącym roku w niecodziennych warunkach. Poprzedziły je konsultacje z członkami KRS, z których większość wyraziła gotowość przyjazdu do Warszawy, aby zdecydować w podstawowych sprawach regulujących działalność Krajowej Rady Spółdzielczej. W porządku obrad znalazło się m.in. przyjęcie sprawozdania z działalności KRS za 2019 r., sprawozdania finansowego, wykonania przychodów i kosztów KRS w 2019 r. oraz podziału nadwyżki bilansowej. Przedstawiono także projekt tegorocznego planu przychodów i kosztów. Głosowano nad absolutorium dla każdego z członków Zarządu, które wszyscy jednogłośnie otrzymali.

Prezes Zarządu, dr inż. Mieczysław Grodzki, dziękując za przyjęcie sprawozdań i absolutorium udzielone członkom Zarządu, przypomniał najważniejsze inicjatywy ostatnich miesięcy. Związane były przede wszystkim z uregulowaniem działalności spółdzielni w czasie pandemii. Udało się wprowadzić przepisy umożliwiające im odbycie zebrań członkowskich lub walnych zgromadzeń w terminie 6 tygodni od dnia odwołania stanu pandemii, a także przedłużyć kadencje działających już rad nadzorczych i zarządów. Po kilku interwencjach KRS ruszyła wypłata zaległych odszkodowań za suszę w 2019 r., o co zabiegały spółdzielnie rolnicze.

Nie wszystkie działania przyniosły jednak rezultaty - RSP wciąż nie mogą skorzystać z Tarczy Finansowej Polskiego Funduszu Rozwoju dla MiŚP. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 prawa przedsiębiorców, przepisów tej ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a Tarcza dedykowana jest wyłącznie przedsiębiorcom. W tej sprawie głos zabrał prezes Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych Krzysztof Kokoszkiewicz. - Spółdzielnie nasze tym się różnią od innych przedsiębiorstw, że pracownicy etatowi stanowią w nich 15-20 proc. zatrudnienia, natomiast większość prac wykonywana jest przez członków. Dochodzi to takich paradoksów, że RSP Witkowko, w której pracuje 300 spółdzielców, nie może skorzystać ze wsparcia, bo teoretycznie do przedsiębiorstw się nie zalicza. Minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski zapewnia, że z Tarczy Finansowej mogą korzystać także rolnicy, jeśli zatrudniają choć jednego pracownika, ale widać zapomniał o nas. Najbardziej deprymujące jest to, że nikt nie poinformował naszego środowiska, dlaczego zostaliśmy pominięci, a w odpowiedzi na wystąpienia otrzymujemy automatyczne informacje i jesteśmy odsyłani do stron internetowych. Prezes KZRRSP podkreślił, że choć mija termin wnioskowania o pomoc, chciałby poprosić o interwencję obecnego na posiedzeniu senatora Grzegorza Biereckiego, gdyż obecna sytuacja wyraźnie dyskryminuje ten sektor spółdzielczości rolniczej.

Istotną decyzją Zgromadzenia Ogólnego KRS, zawartą w Uchwale nr 12/2020 jest zmiana § 1 ust. 2 uchwały nr 17/2019 i przesunięcie daty zwołania VII Kongresu Spółdzielczości na grudzień 2021 roku. Komitet organizacyjny Kongresu ma do 15 lipca 2021 r. przedstawić Zgromadzeniu dokładną datę wraz z preliminarzem kosztów organizacyjnych VII Kongresu, a także opracować projekt zasad i trybu wyboru delegatów. - Wcześniejsze zwołanie Kongresu nie jest możliwe, gdyż przepisy w dalszym ciągu nie dopuszczają organizowania zgromadzeń powyżej 150 osób, co nie pozwala wielu spółdzielniom na odbycie walnych zgromadzeń i wybór delegatów - podkreślił przewodniczący ZO KRS, dr Jerzy Jankowski.

Uchwała nr 13/2020 dotyczyła działań dążących do zrefundowania spółdzielniom kosztów poniesionych na przeciwdziałanie pandemii COVID-19:

W związku z koniecznością ponoszenia przez spółdzielnie kosztów związanych z przeciwdziałaniem pandemii COVID-19, wynikających z obowiązków nałożonych ustawą z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2020 r., poz. 284, 322, 374, 567, 875), ustawą z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 ze zm.) oraz innych dotyczących przeciwdziałania skutkom pandemii COVID-19, Krajowa Rada Spółdzielcza deklaruje poparcie działań organizacji spółdzielczych na rzecz zrefundowania spółdzielniom tych kosztów.

Wykonanie uchwały powierzono Przewodniczącemu Zgromadzenia Ogólnego KRS i Prezesowi Zarządu KRS, którzy na wniosek poszczególnych branż i organizacji spółdzielczych wystąpią w tej sprawie do właściwych organów (pełny tekst uchwały - przejdź).

Nowe zasady lustracji

Kolejnym istotnym zagadnieniem było przyjęcie nowego „Trybu i zasad przeprowadzania lustracji organizacji spółdzielczych” (Uchwała nr 10/2020 ZO KRS z 7 lipca 2020 r.). Zastąpi on dotychczasową „Instrukcję o lustracji organizacji spółdzielczych” (Instrukcja stanowi załącznik nr 1 do Uchwały nr 9/2010 ZO KRS z 1 lipca 2010 r.). Poza doprecyzowaniem terminów (np. protokół lustracji, cel lustracji) dokument ten wprowadza trzy typy lustracji (pełne, częściowe i określonych zagadnień w miejsce lustracji sprawdzających) i inne, nowe rozwiązania. Zasadnicza zmiana zawarta jest w § 4, który wprowadza branżowość lustracji. Oto jego treść:

1. Związek rewizyjny przeprowadza lustracje w spółdzielniach, które są w nim zrzeszone. Może również przeprowadzić lustrację w spółdzielni niezrzeszonej, jeżeli przedmiot jego działalności statutowej odnosi się do spółdzielni, których podstawy prawne funkcjonowania zostały określone przepisami:

1) Ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2020 r. poz. 275, z późn. zm.), oraz

2) Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 845, z późn. zm.), lub

3) Ustawy z 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz.U. z 2020 r. poz. 449. z późn. zm.), lub

4) Ustawy z 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2412, z późn. zm.), lub

5) Ustawy z 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1205, z późn. zm.), lub

6) Ustawy z 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników (Dz.U. z 2018 r. poz. 2073).

7) Ustawy z 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1026).

2. Zasady odpłatności lustracji każdorazowo są ustalane przez zarządzającego lustrację.

3. Zarządzający lustrację jej zakres i rodzaj określa w umowie z lustrowaną organizacją spółdzielczą, uwzględniając przedmiot prowadzonej prze nią działalności.

4. Przeprowadzenie lustracji przez związek rewizyjny niespełniający warunków wskazanych w ust. 1 traktuje się jako brak realizacji obowiązku wynikającego z art. 91 § 1 i 11 ustawy Prawo spółdzielcze.

Nowe zasady wprowadzają też dalsze zmiany istotne w pracy lustratorów. Nie dopuszczają wykonywania lustracji spółdzielni przez jej członków w żadnej z branż (do tej pory dotyczyło to jedynie branży mieszkaniowej) i rozszerzają katalog osób, które nie mogą lustrować spółdzielni mieszkaniowych (§ 6 pkt 3). Lustracja nie może dotyczyć zagadnień będących przedmiotem postępowania sądowego, organów ścigania oraz kontroli uprawnionych instytucji (§ 9 pkt. 3). Natomiast w przepisach regulujących postępowanie lustratora w przypadku stwierdzenia popełnienie przestępstwa, wyodrębniono kategorię „zaniechania realizacji obowiązków nadzoru i kontroli” która może skutkować konsekwencjami organizacyjnymi, służbowymi lub materialnymi (§ 20 pkt 7 i pkt 8).

O zmianach trybu i zasad przeprowadzania lustracji Krajowa Rada Spółdzielcza poinformowała w oddzielnych pismach wszystkie krajowe u regionalne spółdzielcze związki rewizyjne. Zgromadzenie Ogólne z uwagi na lustracje w toku (przeprowadzane na „starych” zasadach) zdecydowało, że nowe przepisy wejdą w życie z początkiem 2021 r. Spółdzielcze Związki Rewizyjne mają 6 miesięcy na dostosowanie własnych regulacji do nowych wymogów (pełny tekst uchwały - przejdź).

Nowe odznaczenie

Ponieważ spółdzielcze święto zawsze jest okazją do rozstrzygnięcia konkursów oraz wręczenia nagród i oznaczeń, także także i w tym roku uhonorowano spółdzielców statuetkami „Lidera Spółdzielczości Polskiej”, „Menedżera-Spółdzielcy”, „Prymusa” oraz „Złotym Laurem Spółdzielczości”. Rozstrzygnięto także konkurs na najlepszych samorządowców-spółdzielców, nad którym Honorowy Patronat tradycyjnie już objął Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Z powodów ograniczeń związanych z organizowaniem zgromadzeń publicznych statuetki odebrali wyłącznie członkowie ZO KRS. W ich gronie była laureatka „Prymusa” - Jolanta Koch - Kubas, szefowa Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych w Katowicach, laureat „Menedżera-Spółdzielcy” - Waldemar Witkowski, prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu i „Lider Spółdzielczości Polskiej” - senator RP, Grzegorz Bierecki, który otrzymał najwyższą spółdzielczą nagrodę za wkład w stworzenie systemu SKOK oraz za wsparcie, jakiego udziela spółdzielniom w swojej pracy parlamentarnej. - Bardzo dziękuję za tę nagrodę, choć i bez takiej motywowacji zawsze staram się pilnować, by spółdzielczości polska nie była pomijana w regulacjach które przyjmuje Sejm i Senat. Również teraz proszę o przesłanie informacji na temat Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych - zapewnił senator Bierecki.

Nagrody konkursowe nie były jedynymi, które wręczono podczas Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości. Po raz pierwszy została przyznana Złota Odznaka Spółdzielczośc Polska - otrzymało ją 16 osób. Ma ona charakter odznaczenia i została opracowana na wniosek środowisk spółdzielczych, które od dawna zgłaszały takie zapotrzebowanie. Otrzymywać ją mogą osoby fizyczne, które od co najmniej pięciu lat posiadają już odznaczenie „Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego”. Mogą to być członkowie statutowych organów samorządowych organizacji spółdzielczej o stażu pracy w tych organach nie krótszym niż 12 lat, pracownicy legitymujący się co najmniej dwudziestoletnim stażem pracy oraz emeryci lub osoby szczególnie zasłużone w działalności na rzecz organizacji spółdzielczej. Maksymalnie pięć „Złotych Odznak Spółdzielczości” KRS będzie mogła przyznać danej spółdzielni raz na pięć lat. Nowy Regulamin odznaczeń i wyróżnień spółdzielczych został zatwierdzony przez Zgromadzenie Ogólne KRS uchwałą nr 11/2020 (regulamin Złotej Odznaki - przejdź).

Obrady zakończyły się poczęstunkiem w restauracji Ogólnokrajowej Spółdzielni Turystycznej „Gromada”.

Referat Przewodniczącego ZO KRS dra Jerzego Jankowskiego pt. Ustawa z dnia 29 października 1920 roku o spółdzielniach – początki polskiego prawa spółdzielczego

- przejdź (PDF)

Laureaci

W 2020 roku Kapituła Nagród, po rozpatrzeniu nadesłanych wniosków, postanowiła przyznać nagrody i wyróżnienia spółdzielcze następującym osobom.

Samorządowiec - Spółdzielca 2020

Konkurs pod Honorowym Patronatem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

Jarosław Kobierski - Członek Zarządu Powiatu Rawa Mazowiecka
Jerzy Łużniak - Prezydent Miasta Jelenia Góra
Dariusz Sławomir Modzelewski - Wójt Gminy Rutki
Artur Nycz - Radny Sejmiku Zachodniopomorskiego
Sławomir Pietrzyk - Wiceprzewodniczący Rady Miasta Krakowa
Mieczysław Woźniak - Przewodniczący Rady Powiatu Kartuskiego

Lider Spółdzielczości Polskiej 2020

Grzegorz Bierecki - Senator RP, twórca systemu Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych
Henryk Lamża - Prezes Zarządu Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Raciborzu

Menedżer - Spółdzielca 2020

Włodzimierz Bosowski - Prezes Zarządu Zabrzańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej
Józef Chmielewski - Prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko-Własnościowej w Sierpcu
Maria Anna Czech-Chojnacka - Przewodnicząca Rady Nadzorczej BS w Otwocku
Adam Michał Jaroch - Prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej w Opolu
Zbigniew Kołodziejczyk - Prezes Zarządu Gminnej Spółdzielni „S.Ch.” w Wejherowie
Kazimierz Okińczyc - Prezes Zarządu Koszalińskiej Spółdzielni Mieszkaniowej „Przylesie”
Bronisława Pestka - Pełnomocnik Zarządu, Główna Księgowa GS „S.Ch.” w Wejherowie
Dariusz Piotrowski - Prezes Zarządu SM „Osiedle Piastowskie” w Cieszynie
Zbigniew Słowik - Przewodniczący Rady Nadzorczej Jeleniogórskiej SM
Ewa Sobczyk - Zastępca Prezesa Zarządu Kujawskiej SM w Inowrocławiu
Waldemar Witkowski - Prezes Zarządu SM im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu
Jolanta Wójcik-Brewko - Pełnomocnik Zarządu, Główna Księgowa, Spółdzielni Mieszkaniowej „Nasz Dom” w Bytomiu
dr Zbigniew Żarski - długoletni pracownik i Przewodniczący Rady Nadzorczej Spółdzielni Pracy Lekarzy Specjalistów „Zdrowie” w Olsztynie

Prymus Spółdzielczości 2020

Adam Bajerowski - Przewodniczący Zarządu Zakładowego Związku Zawodowego „Budowlani” w Zabrzańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej
dr Jerzy Chętko - długoletni pracownik Spółdzielni Pracy Lekarzy Specjalistów „Zdrowie” w Olsztynie
Irena Chilmon - Członkini Rady Nadzorczej i Rady Osiedla SM „Nasz Dom” w Bytomiu
Władysław Dydo - Przewodniczący Rady Nadzorczej Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych w Katowicach
Jerzy Elas - Przewodniczący Rady Nadzorczej Gminnej Spółdzielni „S.Ch.” w Żukowie
Stanisław Jabłoński - Sekretarz Rady Nadzorczej Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych w Katowicach
Joanna Koch-Kubas - Prezes Zarządu Regionalnego Związku Rewizyjnego SM w Katowicach
Eugenia Malinowska - Członkini Rady Nadzorczej Kujawskiej SM w Inowrocławiu
Rafał Przeczek - Zastępca Prezesa Zarządu Regionalnego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych w Katowicach
Jakub Ryfa - Pracownik Spółdzielni Mieszkaniowej im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu
Zenon Wawrzyniak - Członek Rady Nadzorczej Kujawskiej SM w Inowrocławiu

Złoty Laur Spółdzielczości 2020

Łukasz Rumowski - Przewodniczący Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej Gocław-Lotnisko w Warszawie

Złota Odznaka Spółdzielczość Polska

Romuald Ajchler - Poseł na Sejm RP
Tadeusz Bartkowski - prezes Zarządu Spółdzielni Pracy Lekarzy Specjalistów ZDROWIE w Olsztynie
Józef Chmielewski - Prezes Zarządu SML-W w Sierpcu
Roman Dawidowski - prezes Zarządu BS Sierakowice
Mieczysław Dąbrowski - długoletni prezes Zarządu PSS Społem Białystok
Ryszard Dymara - prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej CICHY KĄCIK we Wrocławiu
Zbigniew Gawron - prezes Zarządu SBM „POŁUDNIE” w Warszawie
Kazimierz Grabczuk - prezes Zarządu BS Piaseczno
Teresa Jędraszek - prezes Zarządu OSM w Głuchowie
Władysław Kołodziej - prezes Zarządu Regionalnego Związku Spółdzielni Produkcji Rolnej w Rzeszowie
Marek Kowalski - prezes Zarządu GS Szadek
Rafał Matusiak - prezes Zarządu Krajowej SKOK
Janusz Sienkiewicz - prezes Zarządu SM „Gocław - Lotnisko”
Zdzisław Siwek - prezes Zarządu BS Niemce
Jerzy Szreter - prezes Zarządu Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Inwalidów i Spółdzielni Niewidomych
Zenona Zalewska - prezes Zarządu BS Zambrów

Rozstrzygnięcie XVI edycji Konkursu na najlepszą pracę badawczą z zakresu spółdzielczości (2019/2020)

W XVI edycji Konkursu na najlepszą pracę badawczą z zakresu spółdzielczości prace wyjątkowo można było składać do 29 maja 2020 r. Termin naboru prac przedłużono o dwa tygodnie ze względu na trwający stan epidemii wywołany koronawirusem.

Z nadesłanych 12 prac (w tym 4 badawcze, 1 doktorska, 4 magisterskie i 3 licencjackie), wszystkie zakwalifikowano do Konkursu. Jedna praca miała charakter ogólno-spółdzielczy, pozostałe poruszały tematykę banków spółdzielczych, spółdzielczości mleczarskiej, socjalnej i pracy.

LISTA LAUREATÓW

Kategoria: PRACE BADAWCZE

Nagroda II Stopnia

dr Rafał Balina za pracę badawczą (monografię): Teoretyczne i aplikacyjne uwarunkowania oceny ryzyka kredytowego w bankach spółdzielczych

2 równorzędne Wyróżnienia

- dr Maria Zuba-Ciszewska za pracę badawczą: Produkty spółdzielcze w perspektywie młodych konsumentów - na przykładzie rynku mleka (w: Nowe Tendencje w Zarządzaniu, tom VIII, red. Marek Pawlak, Wydawnictwo KUL, Lublin 2019, s. 407-424)

- dr. Tomasz Dąbrowski za pracę badawczą: Spółdzielnie pracy - wybrane aspekty prawne (w: Prawo prywatne w służbie społeczeństwu. Księga poświęcona pamięci Profesora Adama Jedlińskiego, red. P. Zakrzewski, D. Bierecki, Sopot 2019)

Dyplom Uznania

prof. dr. hab. Sławomir Juszczyk, mgr Marta Idasz-Balina oraz dr Rafał Balina za pracę badawczą (monografię): Ryzyko kredytowe klienta indywidualnego w banku spółdzielczym

Kategoria: PRACE DOKTORSKIE I HABILITACYJNE

Nagroda II Stopnia

dr Patryk Łukasiak za rozprawę doktorską: Odpowiedzialność karna w prawie spółdzielczym

Kategoria: PRACE MAGISTERSKIE, LICENCJACKIE, INŻYNIERSKIE I DYPLOMOWE

Nagroda I Stopnia

mgr Marcelina Modelska za pracę magisterską: Rola instytucjonalnych form wspierania rozwoju spółdzielni socjalnych

2 równorzędne Nagrody II Stopnia

- mgr Ewelina Tytuła za pracę magisterską: Rola spółdzielni socjalnych w realizacji zadań społecznie użytecznych na rzecz społeczności lokalnej

- mgr Ewelina Sładek za prace magisterską: Rynek ziemi rolnej a kredyty preferencyjne udzielane przez banki spółdzielcze na zakup użytków rolnych w Polsce

2 równorzędne Wyróżnienia:

- Bartłomiej Dymowski za pracę licencjacką: Analiza rentowności i płynności finansowej Spółdzielni Mleczarskiej „Mlekovita” w latach 2014-2017

- mgr Paulina Wasielewska za pracę magisterską: Zarządzanie ryzykiem w Banku Spółdzielczym „Wspólna Praca” w Kutnie na przestrzeni lat 2015-2018

Dyplomy Uznania

- Ewa Mikulska za pracę licencjacką: Analiza płynności finansowej Spółdzielni Mleczarskiej „Bieluch” w Chełmie w latach 2014-2017

- Sylwia Stolarz za pracę licencjacką: Ocena relacji między rentownością i płynnością finansową Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Piątnicy w latach 2013-2016

Wszyscy laureaci Konkursu otrzymają Dyplomy Uznania oraz reprinty pierwszej polskiej ustawy o spółdzielniach z dnia 29 października 1920 r. wydane przez Krajową Radę Spółdzielczą z okazji jubileuszu stulecia jej uchwalenia.

Z uwagi na trwający stan epidemii i mając na względzie bezpieczeństwo uczestników Konkursu, wręczenie nagród nie mogło się odbyć w Warszawie podczas obchodów Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości, jak to miało miejsce w latach poprzednich. Dyplomy Uznania oraz jubileuszowe nagrody książkowe zostaną przekazane Uczestnikom Konkursu korespondencyjnie lub wręczone podczas innych spotkań spółdzielczych. Rektorzy, Dziekani Wydziałów i promotorzy nagrodzonych prac zostaną uhonorowani listami gratulacyjnymi.

Wszystkim laureatom XVI edycji Konkursu gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów!