Najważniejsze ogólnopolskie związki spółdzielcze oraz Krajowa Rada Spółdzielcza prowadzą aktywną działalność międzynarodową, m.in poprzez przynależność do europejskich i światowych organizacji spółdzielczych. Członkostwo w nich ułatwia nawiązywanie kontaktów z federacjami spółdzielczymi innych krajów, wymianę doświadczeń, dostęp do projektów międzynarodowych i szkoleń. Wybór polskich przedstawicieli do najwyższych organów kierowniczych tych organizacji jest dowodem uznania, jakim cieszy się polska spółdzielczość na świecie.

Krajowa Rada Spółdzielcza od samego początku swego istnienia jest członkiem Międzynarodowego Związku Spółdzielczego (MZS), największej i najstarszej na świecie organizacji pozarządowej reprezentującej ponad miliard spółdzielców ze wszystkich kontynentów. Członkostwo w Związku KRS przejęła po swej poprzedniczce - Naczelnej Radzie Spółdzielczej, należącej do MZS od początku lat 70. zeszłego wieku. W 1972 r. NRS była gospodarzem XXV Kongresu MZS w Warszawie, zaś w 2004 r. KRS gościła Zgromadzenie Europejskie MZS, również w Warszawie. Członkiem Rady Europejskiej MZS był przedstawiciel Krajowej Rady Spółdzielczej Jerzy Jankowski.

KRS brała udział w pracach Komitetu Porozumiewawczego Europejskich Stowarzyszeń Spółdzielczych (CCACE), który w 2006 r., połączył się z Regionem Europejskim MZS, tworząc nową europejską organizację spółdzielczą Cooperatives Europe. KRS była jednym z jej założycieli, zaś prezes Zarządu KRS Alfred Domagalski wybrany został do Rady Cooperatives Europe. Podczas ostatniego Zgromadzenia Ogólnego organizacji na Malcie w 2017 r. do Rady wybrany został prezes Zarządu KRS Mieczysław Grodzki. W 2014 r. KRS gościła w Warszawie Zgromadzenie Ogólne Cooperatives Europe, a w czerwcu 2018 r., również w Warszawie, posiedzenie Rady tej organizacji. Przedstawiciel KRS uczestniczył w pracach grupy roboczej ds. lustracji działającej w ramach Cooperatives Europe (a ściśle jej Komitetu Koordynacyjnego ds. Unii Europejskiej).

KRS reprezentuje polskie spółdzielnie branż rolniczych w Międzynarodowej Organizacji Spółdzielczości Rolniczej MZS (ICAO) - w marcu 2009 r. zorganizowała wspólnie z tą organizacją konferencję w Krakowie nt. „Wyzwania i szanse dla spółdzielni rolniczych krajów przeżywających transformację”. Przedstawiciele KRS – obecnie prezes Zarządu Mieczysław Grodzki - zasiadają w Komitecie Wykonawczym ICAO. Od 2019 roku KRS jest również członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Banków Spółdzielczych MZS (ICBA), a prezes Zarządu KRS Mieczysław Grodzki wybrany został do jego Rady. KRS współpracuje także z Generalną Konfederacją Spółdzielczości Rolniczej w UE (COGECA). Desygnowała swoich przedstawicieli do pracy w grupach roboczych ds. owoców i warzyw oraz mleka prowadzonych przez tę organizację wspólnie z Komitetem Rolniczych Organizacji Zawodowych przy UE (COPA), a delegacje KRS uczestniczyły w kongresach Rolnictwa Europejskiego oraz w jej innych pracach. Kontakty robocze utrzymuje KRS z europejską organizacją spółdzielczości spożywców Eurocoop i z wieloma innymi spółdzielczymi organizacjami międzynarodowymi i krajowymi. Ma podpisaną umowę u współpracy z Krajowym Związkiem Spółdzielczym Indii (NCUI), w ramach której kilkakrotnie organizowano wymianę grup studyjnych spółdzielców polskich i indyjskich.

Polscy przedstawiciele

w strukturach światowych organizacji spółdzielczych

Polscy przedstawiciele obecni byli w międzynarodowych strukturach spółdzielczych niemal od samego początku ich istnienia. Już w 1904 roku, podczas VI Kongresu Międzynarodowego Związku Spółdzielczego w Budapeszcie przystąpił do niego poznański Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych, zaś jego delegat, dyrektor Banku Związku Spółek Zarobkowych i wybitny wielkopolski spółdzielca Józef Kusztelan, wybrany został jako pierwszy Polak do Komitetu Centralnego MZS. Członkiem MZS został jednocześnie Związek Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych ze Lwowa. Były to jednak czasy zaborów i obie te organizacje nie mogły reprezentować spółdzielczości polskiej, lecz występowały w barwach Niemiec czy Austro-Węgier. Na Kongresie zabierali głos polscy delegaci – J. Kusztelan w sesji dotyczącej roli centralnych banków spółdzielczych, a hr. Zamoyski omówił sytuację spółdzielczości na ziemiach polskich podczas sesji poświęconej przyczynom i środkom zaradczym wobec opóźnienia rozwoju spółdzielczego w krajach Europy Wschodniej i Północnej. W okresie II RP i PRL (od 1963 r.) polskie organizacje również były aktywne w strukturach międzynarodowych. Obecnie członkami MZS jest pięć polskich związków spółdzielczych, a kilka innych należy do odpowiednich organizacji branżowych.

Krajowa Rada Spółdzielcza

Krajowa Rada Spółdzielcza od samego początku swego istnienia jest członkiem Międzynarodowego Związku Spółdzielczego (MZS), największej i najstarszej na świecie organizacji pozarządowej reprezentującej ponad 800 mln spółdzielców ze wszystkich kontynentów. Członkostwo w Związku KRS przejęła po swej poprzedniczce - Naczelnej Radzie Spółdzielczej, należącej do MZS od początku lat 70. zeszłego wieku. W 1972 r. NRS była gospodarzem XV Kongresu MZS w Warszawie, zaś w 2004 r. KRS gościła Zgromadzenie Europejskie MZS, również w Warszawie. W latach 2002 - 2006 przedstawiciel KRS Jerzy Jankowski był członkiem Rady Europejskiej MZS. Reprezentująca KRS Hanna Wróblewska zasiadała w Komitecie Wykonawczym Komitetu Równouprawnienia Płci MZS. KRS brała również udział w pracach Komitetu Porozumiewawczego Europejskich Stowarzyszeń Spółdzielczych (CCACE), który w 2006 r., połączył się z Regionem Europejskim MZS, tworząc nową europejską organizację spółdzielczą Cooperatives Europe. KRS była jednym z jej założycieli, zaś prezes Zarządu KRS Alfred Domagalski wybrany został do Rady Cooperatives Europe. Podczas ostatniego Zgromadzenia Ogólnego organizacji na Malcie w 2017 r. do Rady wybrany został prezes Zarządu KRS Mieczysław Grodzki. W 2014 r. KRS gościła w Warszawie Zgromadzenie Ogólne Cooperatives Europe.

KRS reprezentuje polskie spółdzielnie branż rolniczych w Międzynarodowej Organizacji Spółdzielczości Rolniczej MZS (ICAO) - w marcu 2009 r. zorganizowała wspólnie z tą organizacją konferencję w Krakowie nt. „Wyzwania i szanse dla spółdzielni rolniczych krajów przeżywających transformację”. Przedstawiciele KRS – obecnie prezes Zarządu Mieczysław Grodzki – zasiadają w Komitecie Wykonawczym ICAO. Od 2019 roku KRS jest również członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Banków Spółdzielczych MZS (ICBA), a prezes M. Grodzki wszedł w skład jego Rady. KRS współpracuje także z Generalną Konfederacją Spółdzielczości Rolniczej w UE (COGECA). Desygnowała swoich przedstawicieli do pracy w grupach roboczych ds. owoców i warzyw oraz mleka prowadzonych przez tę organizację wspólnie z Komitetem Rolniczych Organizacji Zawodowych przy UE (COPA), a delegacje KRS uczestniczyły w kongresach Rolnictwa Europejskiego oraz w jej innych pracach.

Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem”

„Społem” to organizacja o najstarszych w Polsce tradycjach działalności międzynarodowej - do MZS przystąpiło już w 1919 r. W okresie międzywojennym przedstawiciele „Społem” Michał Chrystowski, Romuald Mielczarski i Marian Rapacki wchodzili w skład władz MZS, a w 1936 r., na zaproszenie „Społem”, w Warszawie odbyło się posiedzenie Komitetu Centralnego Związku. W 1950 r. „Społem” utraciło członkostwo w MZS, w 1992 r., w nowych warunkach ustrojowych, zostało ono reaktywowane. „Społem” współpracuje również z Europejską Wspólnotą Spółdzielni Spożywców „EuroCoop”.

Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy

ZLSP, wkrótce po swoim powstaniu, rozpoczął intensywną działalność międzynarodową. Przystąpił wówczas do MZS, a ówczesny, nieżyjący już prezes Związku, Jakub Janiak w 2001 r. wybrany został do Komitetu Audytu i Kontroli MZS. Jego następca, Janusz Paszkowski, w 2005 r. wszedł do Rady Światowej MZS, najwyższego gremium Związku i pozostawał w niej do 2013 r . W marcu 2009 r. ZLSP był gospodarzem posiedzenia tej Rady w Krakowie.  ZLSP jest także członkiem Międzynarodowej Organizacji Spółdzielni Przemysłowych i Usługowych MZS (CICOPA), a przedstawiciel Związku Janusz Paszkowski zasiada w jego Komitecie Wykonawczym. ZLSP aktywny jest również w ramieniu tego komitetu na naszym kontynencie, Europejskiej Konfederacji Spółdzielni Przemysłowych i Usługowych (CECOP); J. Paszkowski jest wiceprezydentem jego Rady Administracyjnej.

Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP

ZRSM RP jest kolejnym polskim członkiem MZS. Najaktywniej działał jednak w wyspecjalizowanych organizacjach spółdzielczości mieszkaniowej – wyspecjalizowanej organizacji MZS ds. spółdzielczości mieszkaniowej Cooperative Housing International (dawniej ICA-Housing) oraz Europejskiej Federacji Mieszkalnictwa Publicznego, Spółdzielczego i Społecznego Housing Europe (dawniej CECODHAS) i jego sekcji spółdzielczej. We władzach obydwu tych organizacji (Rady ICA-Housing i Komitetu Wykonawczego CECODHAS) przez wiele lat zasiadał przedstawiciel ZRSM RP Tomasz Jórdeczka.

Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa

KSKOK, organizacja reprezentująca jedną z najmłodszych branż spółdzielczych w Polsce – Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe (SKOK-i) także należy do Międzynarodowego Związku Spółdzielczego. Najbardziej aktywna jest jednak w działającej niezależnie od MZS odrębnej organizacji zrzeszającej spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe z całego świata, zwane zwykle związkami lub uniami kredytowymi (ang. Credit Unions) – w Światowej Radzie Związków Kredytowych (WOCCU). Reprezentuje ona ponad 60 tys. takich związków ze 109 krajów, liczących łącznie przeszło 220 mln członków. Grzegorz Bierecki, współtwórca SKOK-ów w Polsce, obecnie senator RP, był od 2001 roku członkiem Rady Dyrektorów WOCCU, a w latach 2013-2015 jej prezydentem. Obecnie członkiem Rady jest prezes Zarządu KSKOK Rafał Matusiak.

Krajowy Związek Banków Spółdzielczych 

KZBS nie ma charakteru spółdzielczego związku rewizyjnego, jednak jako branżowa izba gospodarcza reprezentująca interesy polskiej spółdzielczości bankowej, działa również na forum międzynarodowym. Od 1991 r. należy do Europejskiego Stowarzyszenia Banków Spółdzielczych (EACB), a od 1995 r. do Międzynarodowego Stowarzyszenia Banków Spółdzielczych MZS (ICBA), przystąpił również do samego MZS. Prezes KZBS w latach 1994-2008 Eugeniusz Laszkiewicz, w 1995 r. wybrany został wiceprzewodniczącym, a w 2002 r. przewodniczącym ICBA, które to stanowisko piastował do 2006 r. W tym okresie KZBS organizował w Polsce posiedzenia organów kierowniczych ICBA i międzynarodowe seminaria nt. bankowości spółdzielczej, przy siedzibie Związku prowadzony był zaś sekretariat ICBA. Obecnie KZBS nie jest aktywny w tych strukturach.

Krajowy Związek Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych

KZRKiOR w latach 2002 - 2018 działał aktywnie w COGECA i ściśle z nią związanej COPA, o których była już mowa. Prezes Związku Władysław Serafin przez dwie kadencje był wiceprzewodniczącym tej ostatniej organizacji, KZRKiOR otworzył również własne przedstawicielstwo przy siedzibie COPA/COGECA w Brukseli. W 2000 r. Związek był współgospodarzem Kongresu Rolnictwa Europejskiego w Krakowie. KZRKiOR jest też członkiem Międzynarodowej Federacji Producentów Rolnych (IFAP – obecnie Światowa Organizacja Rolników, WFO), reprezentującej różne kategorie producentów rolnych, w tym spółdzielczych. W 2008 r. Związek gościł w Warszawie Światowy Kongres Rolników IFAP, a W. Serafin został wówczas wybrany do Komitetu Wykonawczego Federacji.

Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich

KZSM  jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Mleczarskiego (EDA) branżowej organizacji, zrzeszającej europejskich producentów mleka i wyrobów mleczarskich, w tym wielu spółdzielczych.

Mieczysław Grodzki w Radzie Cooperatives Europe

W dniu 27 kwietnia 2017 r. na Malcie odbyło się Zgromadzenie Ogólne Cooperatives Europe, najważniejszej europejskiej organizacji spółdzielczej, pełniącej zarazem funkcję Regionu Europejskiego Międzynarodowego Związku Spółdzielczego (MZS). Wybrane wówczas zostały na 4-letnią kadencję nowe władze organizacji. Poniżej podajemy aktualny (czerwiec 2019 r.) skład tych władz.

Skład Rady Cooperatives Europe

Prezydent: Jean-Louis Bancel, długoletni przewodniczący wielkiego francuskiego banku spółdzielczego Crédit Coopératif, prezydent Międzynarodowego Stowarzyszenia Bankowości Spółdzielczej ICBA, członek Rady Międzynarodowego Związku Spółdzielczego

Członkowie:

1. Pernilla Bonde (HSB,Szwecja),
2. Vanya Boyuklieva (CCU, Bułgaria),
3. Rostislav Dvořak (DACR, Czechy),
4. William Janssens (Febecoop, Belgia),
5. Andreas Kappes (DGRV, Niemcy),
6. Stefania Marcone (Alleanza Cooperative Italiane, Włochy),
7. Mieczysław Grodzki (KRS, Polska),
8. Ed Mayo (Co-operatives UK, Wielka Brytania),
9. Caroline Naett (Coop FR, Francja),
10. Ünal Örnek (OERKOOP, Turcja),
11. Anu Puusa (Pellervo, Finlandia),
12. Malena Riudavets (COCETA, Hiszpania),
13. Susanne Westhausen (KOOPERATIONEN, Dania).

Zgromadzenie, zgodnie ze statutem, ratyfikowało również czterech dodatkowych członków Rady nominowanych przez europejskie spółdzielcze organizacje branżowe. Są to:

1. Massimo Bongiovanni (Eurocoop – spółdzielczość spożywców),
2. Giuseppe Guerini (CECOP-CICOPA Europe – spółdzielczość pracy),
3. Christian Pèes (COGECA – spółdzielczość rolnicza),
4. Etienne Pflimlin (EACB – bankowość spółdzielcza).

Wybrano też członków Europejskiego Komitetu Audytu i Kontroli, pełniącego w Cooperatives Europe funkcję komisji rewizyjnej. Zostali nimi ponownie Matthieu Vanhove (Belgia) i Niklas Widebeck (Szwecja).

Dyrektorem biura Cooperatives Europe pozostaje Agnès Mathis.