Rola spółdzielni rolniczych i wiejskich w Polsce

Spółdzielnie rolnicze i wiejskie zorganizowane w ramach branż spółdzielczych, pomimo znacznego spadku ich liczby oraz potencjału ekonomicznego w wyniku przemian gospodarczych po 1989 r. – odgrywają ciągle istotną rolę w życiu gospodarczym i społecznym naszego kraju.

Spółdzielczość Mleczarska – mające ok. 80% udziału w skupie i przetwórstwie mleka oraz produkcji wyrobów mleczarskich w naszym kraju, stanowią kluczową branżę dla polskiej gospodarki oraz są istotnym graczem na rynku eksportu tych produktów w UE i in. krajów.

Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne –są ważnym ogniwem w krajowej produkcji rolniczej – poprzez wspólne działanie głównie rodzin rolniczych w nich zrzeszonych, osiągają znaczące rezultaty produkcyjne, w tym wysoką wydajność.

Spółdzielczość Gminna "Samopomoc Chłopska" – mimo odejścia większości spółdzielni od obsługi rolnictwa, pełnią ważną funkcję na wsi, prowadząc sklepy handlu detalicznego, składy opału, część spółdzielni nadal zaopatruje rolników, ponad 100 prowadzi wypiek chleba, ok. 30 masarnie.

Spółdzielnie Kółek Rolniczych – w znacznie mniejszym niż w minionych latach stopniu, ale w dalszym ciągu prowadzą usługi maszynowe dla rolnictwa, co jest istotne przy coraz większych kosztach sprzętu rolniczego, oraz rozwijają usługi dla samorządu i ludności.

Spółdzielczość Ogrodniczo-Pszczelarska – odgrywają znaczną rolę w środowiskach lokalnych, prowadząc głównie skup owoców i warzyw oraz sklepy handlu detalicznego.

Spółdzielcze Grupy Producentów Rolnych

i organizacje producentów w formie spółdzielni – jako nowa forma działania rolników na rynku, mimo problemów w tworzeniu większych podmiotów gospodarczych oraz z biurokracją – są formą umożliwiającą rolnikom tak potrzebne wspólne działanie na silnie zglobalizowanych rynkach rolnych.

Spółdzielczość rolnicza i wiejska - prezentacja

• Spółdzielczość wiejska jako jedna z głównych form wspólnego gospodarczego działania ludzi – kompendium dla szkół i uczelni rolniczych oraz instytucji otoczenia rolnictwa, wydanie II Pobierz
• Działalność Spółdzielni Rolniczych ze szczególnym uwzględnieniem zarządzania spółdzielnią oraz prowadzenia działalności finansowej i marketingowej- broszura szkoleniowo-informacyjna Pobierz
• Podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez zrzeszanie się rolników ze szczególnym uwzględnieniem formy spółdzielczej - broszura szkoleniowo–informacyjna Pobierz
• Spółdzielczość wiejska jako jedna z głównych form wspólnego gospodarczego działania ludzi – podręcznik dla szkół i uczelni rolniczych oraz instytucji otoczenia rolnictwa, wydanie I Pobierz
• Organizowanie się gospodarcze polskich rolników po 1990 roku Pobierz
• Instrukcja postępowania przy zakładaniu spółdzielni jako grupy producentów rolnych Pobierz
• Instrukcja prowadzenia działalności finansowej w grupie producentów rolnych Pobierz
• Organizowanie się rolników w grupy producentów rolnych głównym sposobem na podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych Pobierz
• Perspektywy rozwoju grup producentów rolnych do roku 2013 Pobierz

Ważne adresy i użyteczne linki

Informacje o zasadach tworzenia grup producentów rolnych i wsparciu finansowym

Prawodawstwo, zasady tworzenia grup producentów rolnych, aktualności dotyczące grup oraz informacje o wsparciu finansowym dla grup dostępne są na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl; Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich www.ksow.gov.pl; Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Agencji Płatniczej) www.arimr.gov.pl; Krajowej Rady Spółdzielczej pod adresem www.krs.org.pl

Informacja o dostępności wzorów dokumentów niezbędnych do założenia grupy producentów rolnych

Przykładowe wzory dokumentów potrzebnych do założenia przedsiębiorstwa, które ma stać się grupą producentów rolnych, na przykładzie spółdzielni, m.in.

• Zaproszenie do wzięcia udziału w zebraniu założycieli spółdzielni (nie obowiązkowo)
• Projekt statutu spółdzielni
• Protokół z zebrania założycielskiego
• Uchwała w sprawie utworzenia spółdzielni i przyjęcia jej statutu
• Protokół Komisji Skrutacyjnej z wyboru Rady Nadzorczej (jeśli dotyczy)
• Protokół Komisji Skrutacyjnej z wyboru prezesa Zarządu
• Protokół Komisji Skrutacyjnej z wyboru wiceprezesów (Członków) Zarządu
• Lista Członków – Założycieli spółdzielni
• Protokół z zebrania założycieli – zmiana statutu na wezwanie sądu.

oraz wzory regulaminów, deklaracji przystąpienia do spółdzielni, itp. zawarte są w „Instrukcji zakładania spółdzielni, jako grupy producentów rolnych”, dostępnej do bezpłatnego pobrania ze strony internetowej Krajowej Rady Spółdzielczej www.krs.org.pl w zakładce dotyczącej Grup Producentów Rolnych, następnie „Opracowania i publikacje KRS nt. grup”

Formularze wniosków wykorzystywanych w Krajowym Rejestrze Sądowym dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości pod adresem: http://bip.ms.gov.pl/pl/formularze lub na stronie internetowej Krajowego Rejestru Sądowego pod adresem www.krs-online.com.pl w zakładce „formularze”.

Poniżej wskazane wnioski i instrukcje ich wypełniania dostępne są na stronie internetowej ARiMR www.arimr.gov.pl  w zakładce „Pobierz wnioski” lub stacjonarnie w placówkach Agencji:

1. Wniosek o wpis do ewidencji producentów wraz z załącznikami i instrukcją wypełniania
2. Wniosek o przyznanie pomocy i instrukcja jego wypełnienia
3. Wniosek o płatność i instrukcja jego wypełniania
4. Wnioski i instrukcje dotyczące pomocy dla wstępnie uznanych grup i uznanych organizacji producentów owoców i warzyw.

Bezpośrednio do w/w wzorów wniosków można przejść tutaj

Informacja o dostępności aktualnych wykazów funkcjonujących grup

Aktualny „Wykaz Grup Producentów Rolnych” dostępny jest na stronie internetowej MRiRW www.minrol.gov.pl, Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich www.ksow.gov.pl; stronach internetowych Urzędów Marszałkowskich poszczególnych województw oraz Krajowej Rady Spółdzielczej www.krs.org.pl w zakładce dotyczącej Grup Producentów Rolnych, następnie „Wykazy grup, dane statystyczne”.

Informacje dotyczące grup producentów rolnych, w tym prawodawstwo, informacje o wsparciu finansowym, dane statystyczne, opracowania dotyczące grup itp., dostępne są również na portalu internetowym Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich www.ksow.gov.pl

Opracowania i publikacje Krajowej Rady Spółdzielczej nt. grup producentów rolnych – dostępne są w podzakładce „Opracowania i publikacje KRS nt. grup”

Działalność Krajowej Rady Spółdzielczej na rzecz wsparcia tworzenia grup producentów rolnych

Krajowa Rada Spółdzielcza (KRS) prowadzi intensywne działania wspierające organizowanie się rolników w struktury gospodarcze, poprzez działalność szkoleniowo-doradczą oraz wydawniczą. Są one odpowiedzią na duże potrzeby oraz oczekiwania rolników wsparcia tego procesu.

Główne zrealizowane i obecne działania KRS w powyższym zakresie to:

• Wykonawca 3 krajowych projektów dotyczących „Promocji tworzenia grup producentów rolnych”, realizowanych ze środków UE w latach 2006 - 2012,
• Przeprowadzenie ponad 480 szkoleń, w których wzięło udział ponad 18 tys. producentów rolnych - rolników,
• Publikacje: m.in. 2 edycje poradnika „Organizacja i funkcjonowanie grup producentów rolnych”, nakład łączny 16 tys. egzemplarzy, instrukcje: „Instrukcja postępowania przy zakładaniu spółdzielni, jako grupy producentów rolnych”, „Instrukcja prowadzenia działalności finansowej w grupie producentów rolnych”),
• Cykliczna organizacja konferencji i seminariów nt. gospodarczego organizowania się rolników,
• Przeprowadzenie konkursu dla dziennikarzy oraz zorganizowanie 4 zagranicznych wyjazdów studyjnych dla liderów wiejskich - rolników, celem zaprezentowania przykładów działalności na rynku dobrze zorganizowanych w spółdzielnie rolników w tzw. „starych krajach” Unii Europejskiej (UE-15),
• Pomoc przy tworzeniu ponad 150 grup producentów rolnych, w tym blisko 100 nowoczesnych spółdzielni branżowych, w szczególności producentów ziarna zbóż i nasion roślin oleistych, trzody chlewnej oraz drobiu, oraz zainicjowanie utworzenia kolejnych blisko 100 grup,
• Prowadzenie od XI 2007 r. stałego „Punktu Konsultacyjnego dla Grup Producentów Rolnych” w siedzibie Krajowej Rady Spółdzielczej ul. Jasna 1, Warszawa - dla rolników zainteresowanych tworzeniem grup producentów oraz członków już działających grup; tel. (22) 596 45 13, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Prowadzenie strony internetowej dotyczącej Grup Producentów Rolnych na www.krs.org.pl (zakładka dotycząca GPR), która zawiera m.in. zasady tworzenia grup, prawodawstwo, opracowania, poradniki i instrukcje nt. tworzenia GPR - z możliwością ich bezpłatnego pobrania, wykazy grup itd. (na koniec czerwca 2012 r. strona notowała 225 tys. wejść),
• Przygotowywanie i publikacja opracowań oraz analiz nt. gospodarczego organizowania się rolników (większość opracowań i publikacji znajduje się na stronie internetowej KRS w zakładce dotyczącej GPR).

Realizacja projektu krajowego pt. „Podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez zrzeszanie się rolników ze szczególnym uwzględnieniem formy spółdzielczej”, obejmującego 210 jednodniowych szkoleń nt. tworzenia i funkcjonowania grup producentów rolnych. Szkolenia będą realizowane na obszarze całego kraju w okresie od października 2012 roku do października 2013 roku. Projekt jest kontynuacją dotychczasowych działań KRS w tym zakresie.