Z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet 2021 przewodnicząca Komitetu Równouprawnienia Płci Międzynarodowego Związku Spółdzielczego María Eugenia Pérez Zea w dniu 8 marca ogłosiła deklarację zatytułowaną Działania społeczne, polityczne, gospodarcze i spółdzielcze na rzecz równej dla wszystkich przyszłości. Stwierdza w niej:
Pandemia COVID-19 zmienia naszą rzeczywistość i perspektywy, wprowadzając nas w zupełnie inny świat niż ten, który znaliśmy na początku 2020 r. i stawiając przed nami zarówno nowe, jak i znajome wyzwania, z którymi musimy się zmierzyć. Ze względu na rosnące nierówności, które nasiliły się od początku pandemii, nasz świat musi myśleć o nowych ideach i strategiach formułowania i tworzenia polityk, które mogą złagodzić wpływ pandemii na nasze życie. Pandemia COVID-19 uświadomiła nam trzy sprawy. Po pierwsze, że powstawanie nierówności między płciami uległo przyspieszeniu i pogłębieniu; po drugie, że to kobiety są na pierwszej linii frontu w walce z koronawirusem; i po trzecie, że to kobiety w największym stopniu przyczyniają się do przezwyciężenia kryzysu, napędzają odbudowę gospodarczą i łagodzą związane z nią nierówności społeczne. Dlatego też powinny one znaleźć się w centrum planów odbudowy.
Z tego powodu Organizacja Narodów Zjednoczonych, aby uczcić Międzynarodowy Dzień Kobiet przypadający na 8 marca, wybrała temat Kobiety na stanowiskach kierowniczych: dążenie do równości w świecie COVID-19. Temat ten przywołuje wysiłki i wkład, jaki kobiety i dziewczęta wnoszą na całym świecie w sprawiedliwą naprawę gospodarczą dla wspólnego dobra. To właśnie kobiety i dziewczęta pomagają nam odbudować oparty na równości świat, w którym kobiety są wzmocnione i korzystają z demokracji i uczestnictwa w życiu politycznym. Ten świat musi opierać się na równej mocy decyzyjnej, wolnej od przemocy i opresji, z równym wynagrodzeniem, sprawiedliwym podziałem pracy domowej i równym dostępem do praw własności, środków wsparcia, zasobów i narzędzi, usług zdrowotnych i innych.
Kryzys COVID-19 wywarł głęboki i systemowy wpływ na zatrudnienie i pracę, zwłaszcza na kobiety, które straciły pracę lub ich warunki pracy uległy pogorszeniu. Na życie kobiet wpłynęło również zwiększone obciążenie zajęciami domowymi oraz nasilenie przemocy. W 2020 r. globalny wskaźnik zatrudnienia kobiet wyniósł zaledwie 46%, podczas gdy wskaźnik ten dla mężczyzn pozostawał na poziomie 69%. Wiele kobiet straciło pracę z różnych powodów, a jednym z najważniejszych jest rosnące obciążenie pracą w gospodarstwie domowym. Jednocześnie pytanie o to, dlaczego w czasach kryzysu gospodarczego, nawet w XXI wieku, kobiety wciąż są zatrudniane jako ostatnie, a zwalniane jako pierwsze pozostaje aktualne.
Spółdzielnie na całym świecie utrzymują stabilne wskaźniki zatrudnienia, opracowują strategie i programy dla kobiet, aby mogły one pogodzić życie prywatne i zawodowe, a jednocześnie są mocno zaangażowane w walkę z wszelkimi formami przemocy wobec nich.
Kobiety stoją na pierwszej linii walki z pandemią w takich dziedzinach jak zdrowie, usługi socjalne, edukacja, rolnictwo i handel detaliczny, a także w innych branżach, biorąc coraz większą odpowiedzialność za opiekę nad ludźmi wokół nich. Wiele z tych, które nadal mają zatrudnienie poza domem, jest zagrożonych jego utratą, ponieważ większość kobiet pracuje w branżach, które są bardziej narażone na ryzyko, bądź w szarej strefie gdzie nie mają gwarancji bezpieczeństwa zatrudnienia. Kobiety podczas długich okresów lockdownu są bardziej podatne na przemoc domową, problemy ze zdrowiem psychicznym itp. W większości gospodarstw domowych kobiety są głównymi opiekunami osób starszych i dzieci, często zaniedbując własne zdrowie fizyczne i psychiczne. W rodzinach żyjących w ubóstwie i mających ograniczone zasoby, kobiety często zaniedbywały własne potrzeby, co skutkowało złym odżywianiem i zdrowiem, nie mówiąc już o różnicach między płciami w dostępie do usług cyfrowych i finansowych. Dziś bardziej niż kiedykolwiek jesteśmy świadkami zaprzepaszczenia trwającego od dziesięcioleci postępu i poświęceń, których dokonały kobiety na całym świecie w walce o swoje prawa. W tej sytuacji, potrzebne jest nowe przywództwo kobiet, które zaproponowałyby i stworzyły polityczne, społeczne i przedsiębiorcze pakty na rzecz równości i solidarności. Musimy promować globalną kulturę integracji w sferze pracy, przyjmując całościowe i wielostronne podejście do tworzenia tak bardzo potrzebnych zmian u podstaw.
Badania wykazały, że kraje najskuteczniej radzące sobie z kryzysem to te rządzone przez kobiety, wyróżniające się zdolnościami dobrego zarządzania, podejmowania decyzji i skutecznego komunikowania się z opinią publiczną. Niestety kobiety zajmują stanowiska głowy państwa w zaledwie 20 krajach na świecie.
Jak stwierdzono w dokumencie ONZ COVID-19 i przywództwo kobiet, kobiety pozostają na pierwszej linii frontu kryzysu związanego z COVID-19, jako pracownice służby zdrowia, opiekunki, innowatorki, organizatorki społeczności, a także jako jedne z najbardziej wzorowych i skutecznych krajowych liderek w walce z pandemią. Ta globalna pandemia unaoczniła ich wkład, ale i nieproporcjonalnie duże obciążenia, jakie ponoszą.
Spółdzielnie opierają się na przyjętych na szczeblu międzynarodowym wartościach i zasadach, takich jak samopomoc, równość i sprawiedliwość, dobrowolne i otwarte członkostwo, jak również na demokratycznym zarządzaniu i własności. Mają one udokumentowane osiągnięcia w skutecznym zwiększaniu udziału kobiet w życiu gospodarczym, a także są nieocenionymi partnerami w łagodzeniu skutków obecnego kryzysu. Spółdzielnie zwiększają dostęp do zatrudnienia i pracy, umożliwiają demokrację gospodarczą i niezależność oraz promują przywództwo kobiet. Spółdzielnie na całym świecie odegrały kluczową rolę podczas pandemii, i dlatego sektor ten już teraz stanowi istotny element w zwalczaniu kryzysu. W wielu krajach spółdzielnie zapewniały zaopatrzenie w zamkniętych miastach, dostarczały sprzęt ochronny dla personelu medycznego, ratowały przedsiębiorstwa przed utratą płynności finansowej, a także wspierały kobiety w dostępie do godnej pracy i w umożliwieniu im trwałego utrzymania swoich rodzin. Spółdzielnie przyczyniają się do zmniejszania różnic między płciami na wiele sposobów, a naszym obowiązkiem jest uczestniczenie w opracowywaniu wszystkich niezbędnych polityk i strategii, aby zapewnić kobietom i dziewczętom prawa i gwarancje do prowadzenia godziwego życia.
Przy tej okazji, gdy upamiętniamy prawa kobiet i dziewcząt, kierujemy do nich otwarte zaproszenie i zwracamy się do nas wszystkich, byśmy wspólnie podwoili nasze wysiłki na rzecz kształtowania silnego, sprawiedliwego i równego społeczeństwa w świecie post-COVID19. Świat woła o zmiany, a to jest nowa szansa na odbudowę i wykucie najlepszej przyszłości, o jakiej kiedykolwiek mówiliśmy. Zacznijmy od aktywnego uczestnictwa 8 marca w mediach społecznościowych z hashtagami #IWID19 , #InternationalWomensDay , #coops4women i #Coop, dzieląc się naszymi najlepszymi strategiami, programami i praktykami, aby przyczynić się do niwelowania różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn. Nasze codzienne działania i większa widoczność naszego modelu jako rozwiązania, mogą sprawić wiele.
