MZS - Międzynarodowy Związek Spółdzielczy
(ICA - International Co-operatives Alliance)
Międzynarodowy Związek Spółdzielczy MZS (International Co-operative Alliance ICA) z siedzibą w Brukseli – jest największą i jedną z najstarszych na świecie pozarządowych organizacji międzynarodowych. Powstał w 1895 r. z inicjatywy m. in. angielskich i francuskich spółdzielców na kongresie w Londynie. Obecnie zrzesza 310 organizacji spółdzielczych ze 109 krajów reprezentujących ponad 1 miliard spółdzielców – członków około 3 milionów pojedynczych spółdzielni,, aktywnych we wszystkich sektorach gospodarki, zatrudniających 280 milionów pracowników. MZS posiada status konsultacyjny wobec ONZ i jego agend oraz innych organizacji międzynarodowych; działa poprzez swoje organizacje branżowe (np. dla spółdzielni pracy, rolniczych, finansowych, mieszkaniowych itp.) regiony (Europy, Azji i Regionu Oceanu Spokojnego, Afryki oraz Ameryk) oraz specjalne komitety (np. ds. równouprawnienia płci). Utrzymuje stałe kontakty robocze m. in. z ONZ, MOP, FAO, Bankiem Światowym i sekretariatem grupy G20. Jest organizatorem Międzynarodowych Wystaw Spółdzielczych ICA Expo-Coop. Wspólnie z ONZ organizuje co roku Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości, był współinicjatorem i współgospodarzem obchodów proklamowanego przez ONZ Międzynarodowego Roku Spółdzielczości 2012, obecnie realizuje Program Działania Dekady Spółdzielczej, która zakończy się w roku 2020. Przez wiele lat siedzibą Związku był Londyn, w latach 1982-2012 Genewa, obecnie jest nią Bruksela.
Polskimi członkami MZS są Krajowa Rada Spółdzielcza, Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem”, Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy, Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP oraz Krajowa SKOK. Prezes ZLSP Janusz Paszkowski był w latach 2005-2013 członkiem najwyższego organu zarządzającego MZS – jego Rady.
Prezydent
Międzynarodowego Związku Spółdzielczego
Ariel Guarco
Prezydentem Międzynarodowego Związku Spółdzielczego jest obecnie Argentyńczyk Ariel Guarco, wybrany na to stanowisko na 4-letnią kadencję podczas Zgromadzenia Ogólnego MZS, jakie odbyło się w dniach 14-17 listopada 2017 r. w Kuala Lumpur (Malezja) z udziałem ponad 1800 spółdzielców z całego świata. Zastąpił poprzednią panią prezydent, Kanadyjkę Monique F. Leroux, która zrezygnowała z ponownego startu w wyborach.
Nowy Prezydent stoi na czele „COOPERAR” Konfederacji Spółdzielczej Argentyny, głównej organizacji spółdzielczej tego kraju, zrzeszającej 67 federacji spółdzielczych różnych branż liczących razem 5 tys. spółdzielni i 10 milionów członków. Od 2013 roku jest również członkiem Rady Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, był też we władzach Regionu Ameryk MZS. Wywodzi się z rodziny o spółdzielczych tradycjach, a swoją spółdzielczą karierę rozpoczął w spółdzielni elektryfikacyjnej w swoim rodzinnym miasteczku Coronel Pringles w środkowej Argentynie, został jej prezesem, później przewodził Federacji Spółdzielni Elektryfikacyjnych Buenos Aires i Federacji Spółdzielni Usług Publicznych.
W swoim programie jako prezydenta największej światowej organizacji spółdzielczej, jaką jest MZS, Ariel Guarco podkreśla, że spółdzielnie muszą być efektywnymi ekonomicznie przedsiębiorstwami, ale nie mniej ważna jest ich odpowiedzialność społeczna, różnorodne działania na rzecz polepszenia życia członków, społeczności lokalnych, w których funkcjonują i całego społeczeństwa. Jako prezydent chciałby wzmocnić współpracę centrali Związku z jego regionami i organizacjami branżowymi, kładzie nacisk na sprawy równouprawnienia płci i angażowania młodzieży do spółdzielczości. Zamierza również poprawić przejrzystość działań MZS, przybliżyć organizację wszystkim członkom i uczynić ją bardziej przydatną wobec ich oczekiwań. Chciałby nadać nowy impet działaniom Światowej Dekady Spółdzielczej, w której ostatnie czterolecie (2017-2021) właśnie wchodzimy. We wrześniu 2017 r. Ariel Guarco, w ramach swojej kampanii wyborczej odwiedził Polskę i odbył spotkanie z liderami KRS i innych polskich organizacji będących członkami Związku. Podczas wizyty w KRS pan Guarco zwiedził Muzeum Historii Spółdzielczości i szczególnie poruszony był znajdującymi się tu portretami papieży św. Jana Pawła II i Franciszka. Jak powiedział, myśli tego pierwszego bardzo ceni, z drugim zaś łączy go długoletnia przyjaźń nawiązana w czasach, gdy Ojciec Święty był arcybiskupem Buenos Aires. W kolejnych latach, już jako prezydent, przy okazji różnych spółdzielczych konferencji, kilkakrotnie spotykał się z przedstawicielami KRS. W czerwcu 2019 roku skierował na ręce prezesa KRS Mieczysława Grodzkiego osobiste posłanie do polskich spółdzielców z okazji Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości.
Do władz MZS weszło ponadto czterech wiceprezydentów, będących zarazem prezydentami poszczególnych regionów Związku. Są to obecnie (czerwiec 2019 r.): Japheth Anavila Magomere (Afryka), Graciela Fernández (Ameryki), Chunsheng Li (Azja i Region Oceanu Spokojnego) oraz Jean-Louis Bancel (Europa).
Do Rady MZS wybranych zostało 15 członków (podajemy w kolejności alfabetycznej wg państw): Gregory Wall (Australia), Onofre Cezario De Souza Filho (Brazylia), Susanne Westhausen (Dania), Marjaana Saarikoski (Finlandia), Florence Rainex (Francja), Aditya Yadav (Indie), Toru Nakaya (Japonia), Alexandra Wilson (Kanada– 611), Kamarudin Ismail (Malezja), pani Om Devi Malla (Nepal), Kok Kwong Kwek (Singapur), Martin Lowery (Stany Zjednoczone), Anders Lago (Szwecja), Ben Reid (Wielka Brytania) i Carlo Scarzanella (Włochy). Do Rady weszli także czterej reprezentanci nominowani przez organizacje branżowe MZS: Petar Stefanov (CCW – spółdzielczość spożywców), Isabelle Ferrand (ICBA – spółdzielczość bankowa), Kim Byeongwon (ICAO – spółdzielczość rolnicza) i Manuel Mariscal (CICOPA – spółdzielczość pracy), jak również Maria Eugenia Pérez Zea jako przedstawicielka Komitetu Równouprawnienia Płci MZS i Sébastien Chaillou, reprezentant młodzieży spółdzielczej.
Wywiad z Charlesem Gouldem
Charles Gould, znany w środowisku spółdzielczym jako „Chuck”, dotychczasowy dyrektor generalny Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, przed opuszczeniem swojego stanowiska, które piastował przez 8 lat, na początku 2018 roku udzielił obszernego wywiadu internetowemu magazynowi MZS „The Cooperative Insider”. Wywiad stanowi zarazem podsumowanie ostatniej dekady działalności Związku. Czytaj więcej...
MZS ma nowego Dyrektora Generalnego
W dniu 18 stycznia 2018 roku, po wygraniu otwartego konkursu, do którego przystąpiło wielu kandydatów, Bruno Roelants mianowany został nowym Dyrektorem Generalnym Międzynarodowego Związku Spółdzielczego. Zastąpi on na tym kluczowym dla funkcjonowania Związku stanowisku Amerykanina Charlesa Goulda, który już rok temu zapowiedział swoje odejście na emeryturę. Czytaj więcej...
Styczniowe posłanie Ariela Guarco
Prezydent Międzynarodowego Związku Spółdzielczego Ariel Guarco przekazał w styczniu 2018 r. tekst swego krótkiego posłania do członków Związku na Nowy Rok Czytaj więcej...
Co-operatives Europe
Do 2006 r. w ramach Międzynarodowego Roku Spółdzielczego funkcjonował Region Europejski (MZS-Europa), reprezentujący spółdzielczość ze wszystkich krajów europejskich, nie tylko unijnych. Niezależnie od niego w Brukseli funkcjonował Komitet Koordynacyjny Europejskich Stowarzyszeń Spółdzielczych CCACE łączący europejskie branżowe organizacje spółdzielcze (CECOP – dla spółdzielczości pracy, Eurocoop – dla spółdzielczości spożywców, COGECA – dla spółdzielczości rolniczej itp.). W 2006 r. 11 organizacji członkowskich MZS-Europa i CCACE reprezentowanych w Radzie Europejskiej MZS (wśród nich Krajowa Rada Spółdzielcza) podjęło decyzję o powołaniu nowej wspólnej organizacji dla całej spółdzielczości europejskiej pod nazwą Cooperatives Europe i zgodnie z wymaganymi procedurami zarejestrowaniu jej na podstawie prawa belgijskiego (gdyż siedzibą jej jest Bruksela) jako „asbl”, czyli Stowarzyszenie bez Celu Zarobkowego. Statut Cooperatives Europe stwierdza wyraźnie w art. 1, że organizacja jest „Regionem Europejskim MZS i jako taka stanowi europejską reprezentację spółdzielczego modelu gospodarowania w Europie”. Obecnie Cooperatives Europe ma autonomiczną pozycję w ramach MZS i zrzesza 84 organizacje członkowskie z 33 krajów Europy, reprezentujących 176 tys. przedsiębiorstw spółdzielczych zatrudniających 4,7 mln pracowników. W jej strukturze organizacyjnej istnieje Komitet Koordynacyjny ds. Unii Europejskiej (EUCC) reprezentujący spółdzielnie z krajów unijnych wobec organów Unii Europejskiej i często zapraszany do konsultacji i innych ich prac.
Oficjalną siedzibą Cooperatives Europe jest Europejski Dom Spółdzielczy w Brukseli będący od kilku lat wspólną własnością (jako spółdzielnia osób prawnych) największych krajowych organizacji spółdzielczych naszego kontynentu, w tym KRS. Mieści on część biur Cooperatives Europe oraz siedziby innych międzynarodowych organizacji spółdzielczych, w tym biura głównego MZS. Pozostałe biura Cooperatives Europe w 2016 roku przeniesione zostały do nowego lokalu w pobliżu głównych instytucji europejskich.
Polskimi członkami Cooperatives Europe są te same organizacje co MZS – tj. Krajowa Rada Spółdzielcza, Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem”, Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy, Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP oraz Krajowa SKOK. Członkiem najwyższego organu kierowniczego Cooperatives Europe – jego Rady – był Alfred Domagalski (w latach 2006-2016), obecnie pełni tę funkcję prezes Zarządu KRS Mieczysław Grodzki wybrany do Rady podczas Zgromadzenia Ogólnego organizacji na Malcie w kwietniu 2017 r.
Od kwietnia 2017 r. na czele Cooperatives Europe stoi Jean-Louis Bancel.
Jean-Louis Bancel to znany działacz francuskiej spółdzielczości bankowej. Jest długoletnim przewodniczącym wielkiego francuskiego banku spółdzielczego Crédit Coopératif, pełnił również funkcję prezydenta Międzynarodowego Stowarzyszenia Bankowości Spółdzielczej ICBA oraz był członkiem Rady Międzynarodowego Związku Spółdzielczego. Jako prezydent Cooperatives Europe jest również z urzędu jednym z wiceprezydentów MZS. J.-L. Bancel wielokrotnie odwiedzał Polskę i wspomagał polską spółdzielczość, m. in. wystosowując do władz naszego kraju listy w sprawie niekorzystnych dla spółdzielni proponowanych rozwiązań legislacyjnych.
Mieczysław Grodzki w Radzie Cooperatives Europe
W dniu 27 kwietnia 2017 r. na Malcie odbyło się Zgromadzenie Ogólne Cooperatives Europe, najważniejszej europejskiej organizacji spółdzielczej, pełniącej zarazem funkcję Regionu Europejskiego Międzynarodowego Związku Spółdzielczego (MZS). Wybrane wówczas zostały na 4-letnią kadencję nowe władze organizacji. Poniżej podajemy aktualny (czerwiec 2019 r.) skład tych władz.
Skład Rady Cooperatives Europe
Prezydent: Jean-Louis Bancel, długoletni przewodniczący wielkiego francuskiego banku spółdzielczego Crédit Coopératif, prezydent Międzynarodowego Stowarzyszenia Bankowości Spółdzielczej ICBA, członek Rady Międzynarodowego Związku Spółdzielczego
Członkowie:
- Pernilla Bonde (HSB,Szwecja),
- Vanya Boyuklieva (CCU, Bułgaria),
- Rostislav Dvořak (DACR, Czechy),
- William Janssens (Febecoop, Belgia),
- Andreas Kappes (DGRV, Niemcy),
- Stefania Marcone (Alleanza Cooperative Italiane, Włochy),
- Mieczysław Grodzki (KRS, Polska),
- Ed Mayo (Co-operatives UK, Wielka Brytania),
- Caroline Naett (Coop FR, Francja),
- Ünal Örnek (OERKOOP, Turcja),
- Anu Puusa (Pellervo, Finlandia),
- Malena Riudavets (COCETA, Hiszpania),
- Susanne Westhausen (KOOPERATIONEN, Dania).
Zgromadzenie, zgodnie ze statutem, ratyfikowało również czterech dodatkowych członków Rady nominowanych przez europejskie spółdzielcze organizacje branżowe. Są to:
- Massimo Bongiovanni (Eurocoop – spółdzielczość spożywców),
- Giuseppe Guerini (CECOP-CICOPA Europe – spółdzielczość pracy),
- Christian Pèes (COGECA – spółdzielczość rolnicza),
- Etienne Pflimlin (EACB – bankowość spółdzielcza).
Wybrano też członków Europejskiego Komitetu Audytu i Kontroli, pełniącego w Cooperatives Europe funkcję komisji rewizyjnej. Zostali nimi ponownie Matthieu Vanhove (Belgia) i Niklas Widebeck (Szwecja).
Dyrektorem biura Cooperatives Europe pozostaje Agnès Mathis.
Międzynarodowa Organizacja Spółdzielczości Rolniczej
(ICAO – International Cooperative Agricultural Organisation)
Międzynarodowa Organizacja Spółdzielczości Rolniczej ICAO jest jedną z ośmiu branżowych organizacji spółdzielczych działających w strukturze Międzynarodowego Związku Spółdzielczego. Powstała w 1951 roku, a obecnie wiodącą w niej rolę odgrywa koreańska federacja spółdzielni rolniczych NACF, która prowadzi u siebie sekretariat ICAO i w dużym stopniu pokrywa budżet organizacji. ICAO reprezentuje i działa na rzecz rozwoju spółdzielni rolniczych na całym świecie, wspiera bezpośrednią wymianę handlową spółdzielni z krajów rozwijających się i rozwiniętych, podejmuje aktualne sprawy bezpieczeństwa żywnościowego, zrównoważonego i inteligentnego rolnictwa, zmian klimatycznych wywierających negatywny wpływ na rolnictwo, wspierania rodzinnych gospodarstw rolnych itp. Organizuje szkolenia dla spółdzielców-rolników, zwłaszcza z krajów rozwijających się. Krajowa Rada Spółdzielcza od wielu lat jest aktywnym członkiem ICAO, m. in. marcu 2009 r. zorganizowała wspólnie z nią konferencję w Krakowie nt. „Wyzwania i szanse dla spółdzielni rolniczych krajów przeżywających transformację”. W Komitecie Wykonawczym ICAO przez wiele lat zasiadał prezes KRS Alfred Domagalski, obecnie członkiem Komitetu jest prezes Mieczysław Grodzki. Podczas posiedzenia Komitetu Wykonawczego w Oslo w dniu 16 maja 2019 r. ICAO ogłosiła ważną deklarację „O lepsze otoczenie dla gospodarstw rolnych w zrównoważonym rolnictwie na świecie”.
Prezydentem ICAO jest Koreańczyk dr Byeongwon Kim.
Dr Kim związany jest przez całe swoje życie zawodowe z rolnictwem i spółdzielczością rolniczą. Od 1978 r. działał jako członek, a następnie prezes jednej z rolniczych spółdzielni Korei Południowej, później pracował na kierowniczych stanowiskach w głównej organizacji spółdzielczej tego kraju NACF. W 2016 roku został przewodniczącym NACF, a także wybrano go prezydentem ICAO i członkiem Rady MZS. Jest wykładowcą Koreańskiego College’u Rolniczego.
ICAO ma ponadto czterech wiceprezydentów reprezentujących poszczególne regiony. Są to: Ivan Asiimve z Ugandy (dla Regionu Afryki), Hironori Hijioka z Japonii (dla Regionu Azji i Oceanu Spokojnego), Ola Hedstein z Norwegii (dla Regionu Europy) i Onofre Cezario De Souza Filho z Brazylii (dla Regionu Ameryk). Do Komitetu Wykonawczego wchodzą także: Tarun Bhargava (Indie), Mieczysław Grodzki (Polska), Kamarudin Ismail (Malezja) i Cafer Yüksel (Turcja).
Międzynarodowe Stowarzyszenie Banków Spółdzielczych (International Cooperative Banking Association - ICBA)
Międzynarodowe Stowarzyszenie Banków Spółdzielczych (ICBA) jest organizacją sektorową (ds. bankowości spółdzielczej) Międzynarodowego Związku Spółdzielczego. Początki ICBA sięgają 1922 roku, kiedy to w Bazylei (Szwajcaria) powołano do życia jego poprzedniczkę w postaci komisji International Cooperative Banking Committee. W jej skład weszło siedem europejskich banków spółdzielczych.
W 1964 r. członkostwo zostało otwarte dla banków spółdzielczych z całego świata oraz dla centralnych spółdzielczych organizacji kredytowych bezpośrednio lub pośrednio powiązanych z Międzynarodowym Związkiem Spółdzielczym (ICA). Po 28 Kongresie Międzynarodowego Związku Spółdzielczego w 1984 r. w Hamburgu, Stowarzyszenie ICBA stało się międzynarodową wyspecjalizowaną organizacją ICA działającą pod nazwą Centralny Komitet Bankowości MZS. Pod obecną nazwą Stowarzyszenie funkcjonuje od roku 1992.
Misją ICBA jest przyczynianie się do rozwoju, wzrostu i konkurencyjności banków spółdzielczych na rynku poprzez obronę ich interesów i promowanie na całym świecie ich wkładu w dobrobyt gospodarczy i społeczny. Jednym z priorytetów są działania na rzecz współpracy banków spółdzielczych na poziomie międzynarodowym i regionalnym, a także popularyzacja wartości spółdzielczych. ICBA dąży do ułatwiania wymiany informacji pomiędzy swoimi członkami na temat kluczowych zagadnień bankowości spółdzielczej, ma też zamiar wspierać bankowy sektor spółdzielczy w poszukiwaniu korzystnych rozwiązań prawnych.
W 1995 r. do ICBA przystąpił Krajowy Związek Banków Spółdzielczych, a jego ówczesny prezes Eugeniusz Laszkiewicz w latach 1995-2006 piastował stanowisko wiceprzewodniczącego, a następnie przewodniczącego tej organizacji. W tym okresie KZBS organizował w Polsce posiedzenia organów kierowniczych ICBA i międzynarodowe seminaria nt. bankowości spółdzielczej, a przy siedzibie Związku prowadzony był sekretariat ICBA. Obecnie KZBS nie jest aktywny w tej organizacji, a jej działalność w ostatnich latach praktycznie zamarła.
12 października 2019 r. w stolicy Rwandy – Kigali odbyło się Zgromadzenie Ogólne ICBA, podczas którego postanowiono reaktywować działalność organizacji. Podjęto również decyzję o przyjęciu do Stowarzyszenia Krajowej Rady Spółdzielczej jako reprezentanta polskich spółdzielni sektora finansowego (Banków Spółdzielczych i SKOK-ów). W wyniku wyborów do siedmioosobowej Rady ICBA Rady, na której czele stanął przedstawiciel Indii Bhima Subrahmanyam, wszedł prezes Zarządu KRS dr inż. Mieczysław Grodzki. Wziął on udział w posiedzeniu nowo wybranej Rady w dniach 12-13 grudnia 2019 r. w Kolombo (Sri Lanka). Obecnie ICBA zrzesza ponad 30 organizacji bankowych z Argentyny, Bangladeszu, Bułgarii, Chile, Cypru, Filipin, Francji, Haiti, Indii, Japonii, Kanady, Kenii, Niemiec, Nigerii, Paragwaju, Somalii, Sri Lanki, Ukrainy, Urugwaju, USA, Włoch oraz Polski. Jej członkiem jest także Europejskie Stowarzyszenie Banków Spółdzielczych (European Association of Co-operative Banks).