Aktualności
- Szczegóły
Uchwała nr 57/2018
Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej
z dnia 12 października 2018 r.
w sprawie przyjęcia Zasad rozpatrywania
przez Krajową Radę Spółdzielczą wniosków o wykreślenie spółdzielni
z Krajowego Rejestru Sądowego na podstawie
art. 133 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze
___________________________________________________________________
Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej, na podstawie § 9 ust. 1 Statutu Krajowej Rady Spółdzielczej (Monitor Polski z 1996 r. nr 7, poz. 86) oraz § 1 Regulaminu Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej,
postanawia, że:
- W przypadku skierowania do Krajowej Rady Spółdzielczej wniosku o wykreślenie Spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego w trybie art. 133 ustawy Prawo spółdzielcze, wystąpienie do Sądu z wnioskiem o wykreślenie Spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego poprzedzone jest podjęciem przez Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej uchwały „o wystąpieniu do sądu rejestrowego z wnioskiem o wykreślenie Spółdzielni z KRS z art.133”.
- Podstawą podjęcia uchwały Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej, „o wystąpieniu do sądu rejestrowego z wnioskiem o wykreślenie Spółdzielni z KRS z art.133,” jest uprawdopodobnienie przez Wnioskującą Spółdzielnię spełnienia przesłanek z art. 133 ustawy Prawo spółdzielcze.
- W tym celu Wnioskująca Spółdzielnia składa dokumenty (sporządzone w formie oryginałów lub kopii notarialnie poświadczonych za zgodność z oryginałami):
1) aktualne sprawozdanie finansowego Spółdzielni tj. bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową, składającą się z wprowadzenia do sprawozdania finansowego oraz dodatkowych informacji i objaśnień,
2) aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego,
3) w przypadku uprzedniego składania przez Spółdzielnię wniosku o ogłoszenie upadłości - postanowienie Sądu o odmowie wszczęcia postępowania z uwagi na brak środków na pokrycie jego kosztów,
4) dokument potwierdzający zabezpieczenie dokumentacji Spółdzielni (umowa o archiwizację dokumentów lub dokument poświadczający ich przekazanie), bądź oświadczenie, iż dokumentacja taka nie została wytworzona,
5) oświadczenie o postępowaniach sądowych, w których stroną jest wnioskująca Spółdzielnia,
6) wykaz wszystkich wierzycieli wraz ich adresami do korespondencji oraz wysokością należnych im wierzytelności, z zastrzeżeniem, że:
6a) w razie ustalenia okoliczności wskazujących na istnienie nieuregulowanych zobowiązań Wnioskująca Spółdzielnia jest zobowiązana wystąpić do wierzycieli z wnioskiem o ich umorzenie oraz przedłożyć Krajowej Radzie Spółdzielczej oświadczenia wierzycieli o umorzeniu wierzytelności,
6b) jeżeli w wykazie, o którym mowa w pkt 6) znajdują się wierzytelności przedawnione Wnioskująca Spółdzielnia jest zobowiązana uzyskać od wierzycieli zaświadczenie potwierdzającego wiarygodność zobowiązania.
7) pisma do wierzycieli oraz ich odpowiedzi w sprawie odmowy pokrycia kosztów postępowania upadłościowego (korespondencja powinna być przesłana za potwierdzeniem odbioru tak, aby każdy wierzyciel miał możliwość udzielenia odpowiedzi w przedmiotowej kwestii z jednoczesnym wskazaniem terminu w jakim od otrzymania korespondencji oczekiwana jest odpowiedź np.14 dni, a także zawierać informację, że brak odpowiedzi uznany będzie tożsamo z brakiem wyrażenia zgody na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego),
8) dowód wpłaty opłaty sądowej za dokonanie wykreślenia Spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego oraz za zamieszczenie ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym pobieranej przez Sąd zgodnie z przepisami o kosztach sądowych, na konto bankowe Krajowej Rady Spółdzielczej lub w razie braku możliwości opłaty - wniosek do sądu rejestrowego o zwolnienie spółdzielni z kosztów postępowania sądowego bądź w przypadku spółdzielni socjalnych powołanie się na zwolnienie ustawowe zawarte w treści art. 6 pkt. 3 ustawy z dnia 27.04.2006 r. o spółdzielniach socjalnych (t.j. Dz.U. 2018 poz. 1205),
9) formularz ZUS ZWPA tj. wniosek o wyrejestrowanie płatnika składek, jeżeli Spółdzielnia była płatnikiem składek lub oświadczenie, że nie jest zarejestrowana jako płatnik składek,
10) formularz VAT – Z, jeżeli Spółdzielnia jest podatnikiem czynnym VAT, lub oświadczenie, że nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.
4. Wniosek Spółdzielni powinien w sposób wiarygodny wskazywać na uregulowanie spraw majątkowych, w tym zobowiązań Spółdzielni i gwarantować, że wykreślenie Spółdzielni z Rejestru na wniosek Krajowej Rady Spółdzielczej nie nastąpi z pokrzywdzeniem wierzycieli.
5. W razie niewywiązania się Wnioskującej Spółdzielni z obowiązków określonych w pkt 3 i 4 niniejszej Uchwały, Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej odmówi wystąpienia do Sądu z wnioskiem o wykreślenie Spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego na podstawie art. 133 ustawy Prawo spółdzielcze.
6. Jednostką organizacyjną, która odpowiada merytorycznie i przygotowuje wniosek o podjęcie uchwały przez Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej jest Zespół Lustracji i Doradztwa.
Niniejsza uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia.
- Szczegóły
Informacja dotycząca kompetencji Krajowej Rady Spółdzielczej
w zakresie zatwierdzania sprawozdań finansowych spółdzielni w stanie likwidacji
Zgodnie z treścią ustawy Prawo spółdzielcze spółdzielnie funkcjonują w powszechnym obrocie gospodarczym w oparciu o przepisy tej ustawy, zarejestrowanego statutu oraz innych ustaw. Oznacza to, że część obowiązków nałożonych na spółdzielnie może wynikać z innych aktów posiadających rangę ustawy. W tym kontekście ważnym przepisem jest ustawa o rachunkowości, w tym m.in. art. 69 ust. 1, zgodnie z którym kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z badania, jeżeli podlegało ono badaniu, odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku jednostek, o których mowa w art. 49 ust. 1 ustawy o rachunkowości - także sprawozdanie z działalności - w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. W tej kwestii należy także podkreślić, że zgodnie z art. 38 § 1 pkt 2 ustawy Prawo spółdzielcze, zatwierdzanie sprawozdań finansowych należy do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia. Zatem gdy Spółdzielnia znajduje się w likwidacji i nie ma możliwości zwołania Walnego Zgromadzenia zdolnego do podejmowania uchwał zgodnie z wymogami ustawy oraz statutu, spełnienie obowiązku wynikającego z w/w przepisów staje się niemożliwe. W tym przypadku ma zastosowanie art. 119 § 3 oraz 126 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze, który kompetencje te przyznaje związkowi rewizyjnemu zrzeszającemu spółdzielnię w likwidacji, a w stosunku do spółdzielni niezrzeszonych – Krajowej Radzie Spółdzielczej w związku z art. 259 § 3 tej ustawy.
Ponieważ do Krajowej Rady Spółdzielczej kierowane są wnioski o zatwierdzanie sprawozdań finansowych przez Spółdzielnie znajdujące się w stanie likwidacji poniżej zamieszczamy informację dotyczące właściwej interpretacji art. 119 § 3 oraz 126 § 1 i § 2 ustawy Prawo spółdzielcze.
Jak stanowi art. 119 § 3 Prawa spółdzielczego „Jeżeli zwołanie walnego zgromadzenia lub rady spółdzielni napotyka poważne trudności, związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, może upoważnić likwidatora do dokonania czynności określonego rodzaju, które wymagają uchwały walnego zgromadzenia lub rady spółdzielni”. Przepis ten umożliwia zatem udzielenie likwidatorowi jedynie „upoważnienia” do dokonania czynności określonego rodzaju, którą m.in może być zatwierdzenie sprawozdania finansowego Spółdzielni za dany okres sprawozdawczy. Natomiast art. 126 § 1 i § 2 ustawy Prawo spółdzielcze brzmi: „Po zakończeniu likwidacji likwidator przedstawia walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia sprawozdanie finansowe na dzień zakończenia likwidacji. Jeżeli zwołanie walnego zgromadzenia napotyka poważne trudności, likwidator przedstawia sprawozdanie finansowe do zatwierdzenia związkowi rewizyjnemu, w którym spółdzielnia jest zrzeszona” Przepis ten daje więc Krajowej Radzie Spółdzielczej upoważnienie do „zatwierdzenia” sprawozdania finansowego Spółdzielni, jeżeli zostało ono sporządzone na koniec procesu likwidacji.
W konsekwencji, w przypadku wystąpienia do Krajowej Rady Spółdzielczej z wnioskiem w sprawie zatwierdzania sprawozdania finansowego należy przede wszystkim jednoznacznie wskazywać, czy chodzi o dokument sporządzony na dzień zakończenia likwidacji, czy też jest to sprawozdanie finansowe za okres sprawozdawczy w okresie likwidacji np. za dany rok obrotowy. Pismo - wniosek o podjęcie działania na podstawie art. 119 § 3 lub 126 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze powinno zawierać uzasadnienie wskazujące, że spółdzielnia spełnia przesłanki wymienione w tych przepisach. Dodatkowo integralnym załącznikiem pisma musi być kompletne sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z wymogami ustawy o rachunkowości tj. musi składać się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia sporządzone w formacie e-sprawozdania tj. w strukturze logicznej (JPK) oraz formacie udostępnianym w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów oraz podpisane kwalifikowanym e-podpisem lub podpisem ePUAP przez osobę sporządzającą sprawozdanie finansowe i likwidatora jako kierownika jednostki. Dopuszczalność ewentualnego podjęcia uchwały w przedmiotowej sprawie przez Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej uzależniona jest zawsze od przedłożenia przez zainteresowanych kompletnej dokumentacji spełniającej wymagania wymienione w ustawie o rachunkowości i niniejszej informacji.
- Szczegóły
Uchwała nr 23/2022 Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej z dnia 1 lipca 2022 r. w sprawie przyjęcia Kodeksu Etyki Lustratora - PRZEJDŹ (.pdf)
Załącznik nr 1 do uchwały nr 23/2022 ZO KRS z dnia 1 lipca 2022 r. - Kodeks Etyki Lustratora - PRZEJDŹ (.pdf)
KODEKS ETYKI LUSTRATORA
CELE KODEKSU
Kodeks stanowi zestawienie zasad postępowań, wartości i norm zachowań, którymi powinien kierować się Lustrator[1] w trakcie wykonywania badania lustracyjnego w jednostce kontrolowanej (spółdzielni) na podstawie przepisów ustawy - Prawo spółdzielcze[2]. Lustrator powinien wykonywać swoje zadania w sposób wysoce etyczny i profesjonalny, przy poszanowaniu interesu spółdzielni i jej członków oraz systemu prawnego, uwzględniając postanowienia niniejszego Kodeksu Etyki Lustratora.
Niniejszy Kodeks obowiązuje wszystkich Lustratorów posiadających uprawnienia Krajowej Rady Spółdzielczej.
ZASADY ETYKI LUSTRATORA
Podstawowymi zasadami, którymi powinni kierować się Lustratorzy są:
-
RZETELNOŚĆ I UCZCIWOŚĆ.
-
OBIEKTYWIZM, BEZSTRONNOŚĆ I NIEZALEŻNOŚĆ.
-
KOMPETENCJE I STARANNOŚĆ.
-
ZACHOWANIE TAJEMNICY.
-
PROFESJONALIZM.
1. Rzetelność i uczciwość.
Lustratora obowiązuje rzetelność i uczciwość. Oznacza to, że na wszystkich etapach badania lustracyjnego powinien pracować rzetelnie, uczciwie i odpowiedzialnie, dążąc do uzyskania jak najlepszych rezultatów swojej pracy, w szczególności przez:
- uzyskanie rzetelnej wiedzy o przedmiocie, celach i obszarze badania lustracyjnego,
- sumienne, terminowe oraz wnikliwe i rozważne wypełnianie czynności w ramach przeprowadzania badania lustracyjnego,
- pełne i uczciwe przedstawianie wyników kontroli lustracji oraz ich rzetelne dokumentowanie,
- ochrona interesów spółdzielni oraz jej członków.
1.1. Lustrator ma obowiązek przestrzegać prawa i zasad postępowania określonych w Trybie i Zasadach Lustracji Organizacji Spółdzielczych[3] oraz w Trybie i Zasadach Przeprowadzania Lustracji w Spółdzielniach Bankowych i Związkach Banków Spółdzielczych[4].
1.2. Lustrator podczas badania lustracyjnego nie ulega naciskom, nie przyjmuje żadnych zobowiązań, nie podejmuje żadnych prac kolidujących z przeprowadzanym badaniem lustracyjnym.
2. Obiektywizm, bezstronność i niezależność.
2.1. Lustratora obowiązuje obiektywizm, bezstronność i niezależność. Oznacza to, że jego postępowanie powinno być obiektywne i bezstronne w gromadzeniu faktów i analizowaniu informacji o jednostce kontrolowanej. Niezależność lustratora polega na tym, że w trakcie wykonywania swoich czynności lustrator jest niezależny, samodzielny, kieruje się wyłącznie przepisami prawa, Trybem i Zasadami Lustracji Organizacji Spółdzielczych, Trybem i Zasadami Przeprowadzania Lustracji w Spółdzielniach Bankowych i Związkach Banków Spółdzielczych oraz zasadami etyki.
2.2. Lustrator powinien zachować pełną niezależność, tj. postępować w sposób wolny od uprzedzeń i nie ulegać naciskom oraz wpływom innych osób.
2.3. Lustrator nie może brać udziału w jakiejkolwiek działalności, która mogłaby mieć wpływ na jego niezależność i obiektywizm, a w konsekwencji na niezależność i obiektywizm lustracji.
2.4. Przy formułowaniu protokołu, lustrator kieruje się stwierdzonymi faktami przedstawiając obiektywnie wszystkie stwierdzone w toku prowadzonej lustracji okoliczności.
2.5. Lustrator nie może przyjmować żadnych korzyści od jednostki kontrolowanej, jej przedstawicieli, lub innych zainteresowanych osób oraz unikać zaciągania jakichkolwiek zobowiązań, które mogłyby mieć wpływ na jego stronniczość.
3. Kompetencje i staranność.
3.1. Lustrator powinien wykonywać swoje czynności w sposób staranny i kompetentny zgodnie z przepisami prawa oraz trybem i zasadami przeprowadzania lustracji oraz dokumentowania jej ustaleń, określonymi w Trybie i Zasadach Lustracji Organizacji Spółdzielczych oraz w Trybie i Zasadach Przeprowadzania Lustracji w Spółdzielniach Bankowych i Związkach Banków Spółdzielczych.
3.2. Lustrator powinien stale doskonalić swoje kwalifikacje w tym w szczególności poprzez uczestniczenie w szkoleniach organizowanych przez Krajową Radę Spółdzielczą lub związek rewizyjny w zakresie przepisów prawa związanych z działalnością spółdzielni.
3.3. Lustrator wykonując swoje zadania powinien dbać o jak najwyższą jakość merytoryczną dokonanych ustaleń w ramach przeprowadzanej lustracji.
4. Zachowanie tajemnicy.
4.1. Lustrator jest zobowiązany zachować w tajemnicy informacje o działalności spółdzielni uzyskane w ramach przeprowadzonego badania lustracyjnego, za wyjątkiem sytuacji określonych w ustawie - Prawo spółdzielcze[5].
4.2. Obowiązek zachowania tajemnicy informacji o działalności spółdzielni nie jest ograniczony w czasie.
4.3. Lustrator nie może wykorzystywać lub ujawniać uzyskanych informacji o spółdzielni w celu osiągnięcia korzyści osobistych lub w jakikolwiek inny sposób niezgodny z prawem, bądź szkodliwy dla działalności spółdzielni.
4.4. Lustrator powinien zachować należytą ostrożność przy korzystaniu z informacji w ramach przeprowadzonej lustracji i chronić je przed nieuprawnionym ujawnieniem.
5. Profesjonalizm
Lustrator powinien wykonywać swoje zadania profesjonalnie i godnie w każdych okolicznościach, przestrzegając i przyczyniając się do wypełniania ustawowych celów lustracji oraz trybu i zasad przeprowadzania lustracji określonych w Trybie i Zasadach Lustracji Organizacji Spółdzielczych, Trybie i Zasadach Przeprowadzania Lustracji w Spółdzielniach Bankowych i Związkach Banków Spółdzielczych, oraz Kodeksu Etyki.
Lustrator dąży do pełnej znajomości aktów prawnych niezbędnych do realizacji przeprowadzania badania lustracyjnego. Jasno i klarownie przedstawia w protokole lustracji oraz w projekcie wystąpienia polustracyjnego ustalenia lustracji.
Lustrator powinien działać w sposób utrwalający dobrą opinię o lustracji, przyczyniając się do jej utrzymania i doskonalenia.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ LUSTRATORA
Lustrator odpowiada za efekty swojej pracy przed podmiotem zarządzającym lustrację, w tym w szczególności za ustalenia przedstawione w protokole oraz przygotowany projekt wystąpienia polustracyjnego wraz z wnioskami dla zarządzającego lustrację. Wszelkie działania w tym również w ramach instruktażu, a w szczególności rodzące skutki finansowe dla spółdzielni oraz jej członków, muszą być podejmowane z pełną świadomością konsekwencji, jakie przyniosą lub mogą przynieść. Lustrator jest zobowiązany do działania zgodnie z prawem oraz zachowania w tajemnicy wiadomości o działalności spółdzielni uzyskanej w ramach lustracji. Konsekwencją nie przestrzegania niniejszych zasad jest pozbawienie przez Krajową Radę Spółdzielczą uprawnień lustratora[6] oraz odpowiedzialność cywilna wynikająca z przepisów prawa.
[1] Osoby posiadające uprawnienia lustracyjne nadane przez Krajową Radę Spółdzielczą.
[2] Art. 91 ustawy - Prawo spółdzielcze.
[3] Tryb i Zasady Lustracji Organizacji Spółdzielczych, uchwalony uchwałą nr 10/2020 Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej z dnia 01.07.2020 r.
[4] Tryb i Zasady Przeprowadzania Lustracji w Spółdzielniach Bankowych i Związkach Banków Spółdzielczych, uchwalony uchwałą nr 26/2021 Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej z dnia 14.10.2021 r.
[5] Art. 91 § 5 zd. 2 ustawy - Prawo spółdzielcze.
[6] Art. 91 § 5 ustawy - Prawo spółdzielcze.
- Szczegóły
Zmiana ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
Na wniosek Senatu została podjęta inicjatywa ustawodawcza nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Nowelizacja usm polega na zmianie art. 4 ust. 7 oraz dodanie ust. 71. Niniejszy projekt został uchwalony przez Sejm 24 września 2009 r. a następnie przyjęty bez poprawek przez Senat w następującej treści:
ust. 7 – "O zmianie wysokości opłat spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w ust. 1 - 2 i 4, co najmniej na 3 miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego. Zmiana wysokości opłat wymaga uzasadnienia na piśmie."
po ust. 7 dodaje się ust. 71 w brzmieniu: "W przypadku zmiany wysokości opłat na pokrycie kosztów niezależnych od spółdzielni, w szczególności energii, gazu, wody oraz odbioru ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych, spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w ust. 1—2 i 4, co najmniej na 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia opłat, ale nie później niż ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego ten termin. Przepis ust. 7 zdanie drugie stosuje się."
Powyższe regulacje określają terminy do powiadomienia członka spółdzielni mieszkaniowej posiadającego spółdzielcze prawo do lokalu (własnościowe lub lokatorskie) osób nie będących członkami, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu oraz właścicieli lokali będących lub nie będących członkami spółdzielni o zmianie wysokości opłat zależnych od spółdzielni (art. 4 ust. 7) oraz opłat niezależnych od spółdzielni (art. 7 ust. 71). Zmiany są wynikiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 maja 2006 r. (sygn. akt K 33/05), który uznał za niekonstytucyjne niektóre przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów, regulujących zasady podwyższania czynszu. Wśród zakwestionowanych uregulowań znalazło się również to pozwalające stosować odmienne zasady podwyżek opłat w spółdzielniach mieszkaniowych.
Nowelizacja polega na zastąpieniu przewidzianego w tym przepisie dotychczasowego okresu 14 dni – okresem 3 miesięcy przy pozostawieniu zwrotu "co najmniej" decydującego o tym, że jest to w istocie okres minimalny. Z uwagi na powyższe organy spółdzielni przy określaniu kosztów zależnych od spółdzielni w planach finansowych winny uwzględnić w taki sposób te koszty aby ewentualna korekta, która będzie mogła być wprowadzona nie wcześniej niż w przeciągu 3 miesięcy od zawiadomienia zainteresowanych osób nie miała wpływu na bieżącą działalność spółdzielni. Dlatego też w planowaniu kosztów zależnych od spółdzielni, organy spółdzielni powinny wyliczać te koszty w sposób rzetelny i prawidłowy, z uwzględnieniem wszelkich przyszłych możliwych do przewidzenia okoliczności mających wpływ na wzrost kosztów.
Jednocześnie w przypadku opłat niezależnych od spółdzielni pozostawia się dotychczasową normę zobowiązującą do informowania o zmianie wysokości tych opłat z 14 – dniowym wyprzedzeniem (art. 4 ust. 71). W tym przypadku Spółdzielnia powinna dbać o taką treść umowy z dostawcą, która pozwoli w przypadku podwyżki na zachowanie zakreślonych ustawą terminów.
- Szczegóły
Dział XII. ustawy Prawo Spółdzielcze - Likwidacja spółdzielni
Art. 113 [Podstawy]
§ 1. Spółdzielnia przechodzi w stan likwidacji:
1) z upływem okresu, na który, w myśl statutu, spółdzielnię utworzono;
2) wskutek zmniejszenia się liczby członków poniżej wskazanej w statucie lub w ustawie, jeżeli spółdzielnia w terminie jednego roku nie zwiększy liczby członków do wymaganej wielkości;
3) wskutek zgodnych uchwał walnych zgromadzeń zapadłych większością 3/4 głosów na dwóch kolejno po sobie następujących walnych zgromadzeniach, w odstępie co najmniej dwóch tygodni.
§ 2. W wypadkach przewidzianych w § 1 zarząd spółdzielni (likwidator) zgłosi do Krajowego Rejestru Sądowego otwarcie likwidacji spółdzielni i zawiadomi o tym właściwy związek rewizyjny. Jeżeli zarząd (likwidator) tego nie uczyni, zgłoszenia dokona związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona.
Art. 114 [Uchwała związku]
§ 1. Związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, może podjąć uchwałę o postawieniu spółdzielni w stan likwidacji, jeżeli:
1) działalność spółdzielni wykazuje rażące i uporczywe naruszenia prawa lub postanowień statutu;
2) spółdzielnia została zarejestrowana z naruszeniem prawa;
3) spółdzielnia co najmniej od roku nie prowadzi działalności gospodarczej.
§ 2. Uchwałę związku rewizyjnego, o której mowa w § 1, spółdzielnia może zaskarżyć do sądu w ciągu sześciu tygodni od dnia jej doręczenia wraz z uzasadnieniem. W razie niezaskarżenia uchwały w ustawowym terminie lub uprawomocnienia się orzeczenia oddalającego powództwo albo umarzającego postępowanie w sprawie, związek rewizyjny zgłasza do Krajowego Rejestru Sądowego wniosek o otwarcie likwidacji, wyznaczając jednocześnie likwidatora.
Art. 115 [Wykreślenie] Jeżeli spółdzielnia nie rozpoczęła działalności gospodarczej w ciągu roku od dnia jej zarejestrowania i nie posiada majątku, może ulec wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego na wniosek związku rewizyjnego.
Art. 116 [Przywrócenie działalności]
§ 1. Spółdzielnia postawiona w stan likwidacji na podstawie art. 113 § 1 pkt 3 może przed upływem roku od dnia podjęcia drugiej uchwały walnego zgromadzenia o likwidacji przywrócić swoją działalność na podstawie uchwały walnego zgromadzenia podjętej większością 3/4 głosów.
§ 2. Zarząd lub likwidator powinni uchwałę o przywróceniu działalności spółdzielni zgłosić niezwłocznie do Krajowego Rejestru Sądowego, dołączając odpis protokołu walnego zgromadzenia. Dokonany wpis sąd ogłosi w Monitorze Spółdzielczym.
Art. 117 [Połączenie] Spółdzielnia w stanie likwidacji może połączyć się z inną spółdzielnią według zasad przewidzianych w art. 96-102.
Art. 118 [Likwidator]
§ 1. Likwidatorami spółdzielni mogą być członkowie ostatniego zarządu lub osoby wybrane przez walne zgromadzenie, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
§ 2. Likwidator może nie być członkiem spółdzielni. Likwidatorem może być także osoba prawna.
§ 3. Umowę z likwidatorem o wykonanie czynności likwidacyjnych zawiera rada spółdzielni. W wypadku gdy zwołanie rady napotyka poważne trudności albo gdy likwidatora wyznacza związek rewizyjny, umowę z likwidatorem zawiera ten związek, działając w imieniu spółdzielni.
Art. 119 [Kompetencje]
§ 1. Do likwidatora stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zarządu spółdzielni i członków zarządu, jeżeli przepisy o likwidacji nie stanowią inaczej.
§ 2. Likwidator nie może zawierać nowych umów, chyba że jest to konieczne do przeprowadzenia likwidacji spółdzielni. Dalej idące ograniczenia może ustanowić organ, który wyznaczył likwidatora. Ograniczenia takie powinny być niezwłocznie zgłoszone przez likwidatora do Krajowego Rejestru Sądowego.
§ 3. Jeżeli zwołanie walnego zgromadzenia lub rady spółdzielni napotyka poważne trudności, związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, może upoważnić likwidatora do dokonania czynności określonego rodzaju, które wymagają uchwały walnego zgromadzenia lub rady spółdzielni.
§ 4. Likwidator może być odwołany w każdej chwili przez organ, który go wyznaczył. Ponadto likwidatora może odwołać z ważnych przyczyn związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona.
§ 5. Organ, który odwołuje likwidatora, obowiązany jest równocześnie wyznaczyć innego.
Art. 120 [Wygaśnięcie pełnomocnictwa] Z dniem wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego otwarcia likwidacji wygasają uprzednio udzielone pełnomocnictwa podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.
Art. 121 [Reprezentacja]
§ 1. Spółdzielnia w likwidacji zachowuje dotychczasową swoją nazwę z dodaniem wyrazów: "w likwidacji".
§ 2. Osoba prawna wyznaczona na likwidatora składa oświadczenia w imieniu spółdzielni z zachowaniem przepisów normujących składanie oświadczeń tej osoby.
Art. 122 [Obowiązki likwidatora] Likwidator powinien niezwłocznie po wyznaczeniu go:
1) zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego wniosek o wpisanie otwarcia likwidacji spółdzielni, jeżeli nie zostało to jeszcze dokonane, i zawiadomić o tym związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, oraz Krajową Radę Spółdzielczą;
2) powiadomić banki finansujące spółdzielnię oraz organy finansowe o otwarciu likwidacji spółdzielni;
3) ogłosić w Monitorze Spółdzielczym zawiadomienie o otwarciu likwidacji spółdzielni i wezwać wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia;
4) przystąpić do sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień otwarcia likwidacji oraz listy zobowiązań spółdzielni;
5) sporządzić plan finansowy likwidacji i plan zaspokojenia zobowiązań.
Art. 123 [Pokrycie strat] W czasie likwidacji nie stosuje się przepisu art. 90 § 1, w zakresie kolejności pokrywania strat bilansowych.
Art. 124 [Bieg przedawnienia]
§ 1. O odmowie zaspokojenia zgłoszonych wierzytelności likwidator powinien zawiadomić wierzyciela pisemnie w ciągu czterech tygodni od dnia zgłoszenia wierzytelności.
§ 2. Na okres przewidziany w paragrafie poprzedzającym bieg przedawnienia lub terminu zawitego ulega zawieszeniu.
§ 3. Uznanie przez likwidatora wierzytelności przerywa bieg przedawnienia i terminu zawitego, jeżeli zostało dokonane pisemnie.
Art. 125 [Kolejność zaspokajania]
§ 1. Należności przypadające od spółdzielni zaspokaja się w następującej kolejności:
1) koszty prowadzenia likwidacji;
2) należności ze stosunku pracy i należności, którym przepisy prawa przyznają taką samą ochronę jak należnościom ze stosunku pracy, oraz odszkodowanie z tytułu uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia lub pozbawienia życia, w tym również odszkodowanie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, należności Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z tytułu finansowania z funduszu gwarancyjnego banków przymusowej restrukturyzacji, o którym mowa w art. 272 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz.U. z 2020 r. poz. 842), oraz wsparcia, o którym mowa w art. 112 ust. 1 i 3 tej ustawy;
3) podatki i inne należności, do których stosuje się przepisy o zobowiązaniach podatkowych, oraz należności z tytułu kredytów bankowych;
4) inne należności.
§ 2. O ile należności nie są jeszcze wymagalne lub są sporne, kwoty potrzebne na ich pokrycie powinny być złożone do depozytu sądowego.
§ 3. Z kwot pozostałych po spłaceniu wszystkich należności i po złożeniu do depozytu sądowego sum całkowicie zabezpieczających należności sporne lub niewymagalne dokonuje się stosunkowej wypłaty udziałów. Wypłaty tej nie można jednak dokonać przed upływem sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wzywającego wierzycieli.
§ 4. Wierzyciele, którzy zgłosili wierzytelności po upływie tego terminu, mogą ich dochodzić z nierozdzielonego jeszcze majątku spółdzielni.
§ 5. Pozostały majątek zostaje przeznaczony na cele określone w uchwale ostatniego walnego zgromadzenia.
§ 5a. Jeżeli zgodnie z uchwałą, o której mowa w § 5, pozostały majątek ma być w całości lub części podzielony między członków, w podziale tym uwzględnia się byłych członków, którym do chwili przejścia albo postawienia spółdzielni w stan likwidacji nie wypłacono wszystkich udziałów.
§ 5b. Przepisu § 5a nie stosuje się do spółdzielni mieszkaniowych.
§ 6. Jeżeli uchwała walnego zgromadzenia nie zawiera stosownego wskazania, likwidator przekazuje pozostały majątek nieodpłatnie na cele spółdzielcze lub społeczne.
Art. 126 [Sprawozdanie likwidatora]
§ 1. Po zakończeniu likwidacji likwidator przedstawia walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia sprawozdanie finansowe na dzień zakończenia likwidacji.
§ 2. Jeżeli zwołanie walnego zgromadzenia napotyka poważne trudności, likwidator przedstawia sprawozdanie finansowe do zatwierdzenia związkowi rewizyjnemu, w którym spółdzielnia jest zrzeszona.
§ 3. Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego na dzień zakończenia likwidacji, likwidator zgłasza do Krajowego Rejestru Sądowego wniosek o wykreślenie spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego oraz przekazuje księgi i dokumenty zlikwidowanej spółdzielni do przechowania. Wykreślenie powinno być ogłoszone przez sąd.
Art. 127 [Wykreślenie z rejestru] W razie zaspokojenia wszelkich należności przypadających od spółdzielni i złożenia do depozytu sądowego kwot na zabezpieczenie należności spornych lub niewymagalnych, spółdzielnia może ulec wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego przed zakończeniem prowadzonych przez nią lub przeciwko niej sporów sądowych. W takim wypadku w miejsce spółdzielni wchodzi jako strona związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona. Związek rewizyjny obowiązany jest do przekazania kwot uzyskanych w wyniku sporu na cele określone stosownie do art. 125 § 5 i 6.
Art. 128 [Odpowiedzialność likwidatora]
§ 1. Po wykreśleniu spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego likwidator odpowiada wobec wierzycieli spółdzielni za wyrządzone im szkody przez niedopełnienie swoich ustawowych obowiązków.
§ 2. Przepis paragrafu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do członków ostatniego zarządu spółdzielni wykreślonej z Krajowego Rejestru Sądowego w trybie określonym w art. 115.
Art. 129 [Przechowywanie dokumentów] Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej12) oraz po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Spółdzielczej, określi w drodze rozporządzenia sposób i czas przechowywania ksiąg i dokumentów zlikwidowanych spółdzielni oraz organizacji spółdzielczych.
12) Obecnie minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, na podstawie art. 4 ust. 1, art. 5 pkt 9 i art. 14 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1220 ze zm.), która weszła w życie z dniem 1 kwietnia 1999 r.
- Szczegóły